Wzrost obowiązków sprawozdawczych podatników jest wyraźnym trendem nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Europy czy OECD. Nowe i obwarowane wysokimi sankcjami elementy funkcji podatkowej to m.in. raportowanie schematów podatkowych, jednolite pliki kontrolne w VAT, nowe obowiązki spółek nieruchomościowych czy wreszcie ostatnie: obowiązek publikacji sprawozdań z realizacji strategii podatkowej. Z tym wszystkim wiąże się także przesunięcie roli firm doradztwa podatkowego z obszaru planowania podatkowego w stronę tzw. compliance czyli zapewnienia zgodności regulacyjnej oraz zarządzania ryzykiem podatkowym.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy Małgorzaty Dankowskiej z dr. Wojciechem Sztubą, partnerem zarządzającym TPA Poland.
Podcasty dostępne są również na platformach Spotify | YouTube | Anchor | Google Podcasts | Apple Podcasts
– Przepisy podatkowe praktycznie nie wskazują, jak powinna wyglądać strategia podatkowa – rozpoczyna rozmowę Wojciech Sztuba. Jednocześnie dodaje, że ustawodawca określił jedynie ogólne wymogi co do raportu z realizacji strategii podatkowej. Otóż raport ten ma obejmować procedury i procesy związane z realizacją funkcji podatkowej, realizację samych obowiązków podatkowych, ma się też pojawić informacja o realizacji transakcji z podmiotami powiązanymi, o podejmowanych przez przedsiębiorcę działaniach restrukturyzacyjnych, jak i kilka innych szczegółowych pozycji. M.in. o stosowanych przez podatnika interpretacjach indywidualnych, WIS-ach, MDR-y. Więcej z tych nowych przepisów nie wynika. Wyjaśnień MF na ten temat na razie też nie ma, a jako że nie ma nawet definicji legalnej pojęcia strategii podatkowej, podatnicy zostali postawieni w dość niejasnej sytuacji prawnej co do sposobu wykonania nowego obowiązku. Od połowy ubiegłego roku istnieje za to inny obszar regulacyjny, który tematu strategii częściowo dotyka – są to wytyczne MF dotyczące tworzenia tzw. Ram Wewnętrznego Nadzoru Podatkowego w mechanizmie współdziałania. Trzeba jednak zauważyć, że obowiązek publikacji strategii podatkowej jest uregulowany w ustawie o CIT, natomiast Program Współdziałania to nowy rozdział Ordynacji podatkowej, toteż nomenklatura Współdziałania może być traktowana jedynie posiłkowo przy próbie sprostania nowym obowiązkom sprawozdawczym dotyczącym strategii podatkowej.
– Wytyczne MF to dość obszerny i szczegółowy dokument, który opisuje Program Współdziałania, ale jednocześnie określa elementy konstrukcyjne strategii podatkowej. Warto więc – przynajmniej na razie – korzystać z tego źródła przy pracach nad realizacją nowego obowiązku – podpowiada Wojciech Sztuba.
Patrząc na nasze krajowe uregulowania, a także wiele niewiadomych dotyczących tworzenia strategii i jej raportowania, pojawia się pytanie czy to nasz lokalny wymysł czy może korzystamy tu z doświadczeń innych krajów.
– To nie jest nasz wynalazek. Podobne obowiązki funkcjonują w innych krajach, np. Wielkiej Brytanii. Sama idea pogłębionej transparentności – bo temu ma służyć raportowanie MDR – to np. monitoring horyzontalny, który wprowadzony został w Holandii i jest on pierwowzorem naszego Programu Współdziałania. Obowiązek raportowania strategii podatkowej i Program Współdziałania – pierwszy jest obowiązkowy, drugi dobrowolny – są wyrazem tej samej tendencji, a mianowicie administracje skarbowe wielu państw domagają się wglądu w sytuację podatkową przedsiębiorców. Zaczynają od przedsiębiorstw największych stosując instrumenty dobrowolne, aby następnie wprowadzić nowe obowiązki. To wszystko jest związane z inicjatywą OECD – BEPS. Przełożyła się ona najpierw na przepisy unijne, a następnie na regulacje krajowe. A trzeba przyznać, że polski ustawodawca dość gorliwie wprowadza do naszego porządku prawnego rozwiązania zaostrzające system, często decydując się na model bardziej restrykcyjny niż wymaga tego prawo wspólnotowe – zauważa Wojciech Sztuba.
Dzięki tym nowym narzędziom przedsiębiorcy mają mniejsze możliwości optymalizacyjne, a system staje się szczelniejszy.
Warto wiedzieć, że obowiązek raportowania strategii podatkowej dotyczy przedsiębiorców i podatkowych grup kapitałowych z obrotami za ubiegły rok na poziomie powyżej 50 mln euro. Dotyczy to zatem niespełna 3 tys. podmiotów. To niemała grupa. Niestety możliwa kara za niedopełnienie obowiązku raportowego może sięgnąć nawet 250 tys. zł. Pierwsze raporty powinny zgodnie z wytycznymi MF zostać opublikowane z końcem grudnia 2021 r. i mają objąć rok 2020. To dość osobliwa interpretacja, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że przepisy w tym zakresie obowiązują od 1 stycznia 2021 r., czyli w 2020 roku ich nie było i trudno oczekiwać, że przedsiębiorcy posiadali dokument w postaci strategii podatkowej.
– Po głosach krytyki, MF opublikowało komunikat, w którym przychyla się ku przesunięciu terminu opublikowania pierwszych raportów o rok, a więc na koniec 2022 r. za 2021 r. To słuszne posuniecie, bo inaczej przepisy miałyby zastosowanie retrospektywne – dodaje Wojciech Sztuba.
Co zatem w strategii podatkowej powinno się znaleźć?
Według Wojciecha Sztuby dokument strategii powinien zawierać wizje, misje i cele długoterminowe podatkowe. Ma także określać apetyt na ryzyko podatkowe. Niezbędny będzie opis procesu zarządzania ryzykiem, opis odpowiedzialności wewnątrz organizacji, katalog formuł decyzyjnych, procedury monitoringu i jej aktualizacja.
– To spora praca, którą trzeba wykonać w sposób ekonomiczny i efektywny – radzi Partner Zarządzający TPA Poland.
Z rozmowy dowiesz się:
- Czy obowiązek publikacji strategii podatkowej to pomysł lokalny i czy inne państwa mają podobne rozwiązania?
- Jaki jest cel wprowadzenia obowiązku raportowania strategii?
- Kogo dotyczy nowy obowiązek?
- Jakie kary grożą za uchybienie temu obowiązkowi?
- Kiedy pierwsze raporty muszą zostać opublikowane? Czy jest szansa na przesunięcie tego terminu?
- Jak prawidłowo wypełnić ten nowy obowiązek?
- Jakie elementy strategia powinna zawierać i jak przygotować wszystkie dokumenty i procedury?
- Jak strategię wdrożyć w firmie?
- Z jakiej pomocy skorzystać przy wypełnianiu tego nowego obowiązku?
Posłuchaj poprzednich odcinków TPA Observer
Rynek mieszkaniowy na wynajem z perspektywy dewelopera
Opodatkowanie sektora build-to-rent
Rynek najmu mieszkań, akademików i domów senioralnych – Polska na celowniku inwestorów