Możliwości skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R).

Co uprawnia do skorzystania z ulgi i na czym polega korzyść?

1. z ulgi B+R mogą skorzystać podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, np. przeprowadzający badania i analizy techniczne, badania naukowe i prace rozwojowe, realizujący prace innowacyjne, np. nakierowane na opracowanieinnowacyjnych procesów produkcyjnych, wykorzystujący zasoby wiedzy do tworzenia nowych zastosowań dla istniejących procesów, nabywający i wykorzystujący know-how do planowania procesów.
2. ulga B+R przynosi wymierne korzyści finansowe w postaci możliwości obniżenia podatku dochodowego (poprzez dodatkowe pomniejszenie podstawy opodatkowania o poniesione koszty kwalifikowane związane z działalnością B+R)
3. nie wiąże się z dużym obciążeniem formalnościami, choć organy podatkowe starają się ich coraz więcej nałożyć. Jej zastosowanie polega zasadniczo na odliczeniu kosztów kwalifikowanych, które wykazuje się w rocznym zeznaniu podatkowym. Mapowanie procesów, kształtowanie ewidencji i inne czynności formalne można wdrożyć jednorazowo, a następnie korzystacie z raz ustawionego procesu.
   Istnieje jednakże obowiązek prowadzenia oddzielnej ewidencji w księgach rachunkowych, która pozwoli na wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych w wydatkach na działalność badawczo-rozwojową. Przepisy nie wymagają również akceptacji (potwierdzania) np. przez opinie jednostek naukowych, że wykonywane prace rzeczywiście można uznać za działalność B+R, niemniej posiadanie tego typu opinii jest niekiedy zalecane dla celów dowodowych.
4. zakres możliwości zastosowania ulgi jest bardzo szeroki. W praktyce okazuje się, że wiele firm, które nie zdawały sobie sprawy z tego, że spełniają warunki do skorzystania z ulgi B+R, mogą z tej ulgi skorzystać. Kluczowa jest identyfikacja prowadzenia działalności B+R w danym przedsiębiorstwie oraz wskazanie działań stanowiących B+R.

Jakie koszty uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ulgi B+R?

W ustawie o CIT (art. 18d) wprowadzono zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych:

• wynagrodzenia pracownicze wraz z narzutami dotyczące pracowników zatrudnionych w celu realizacji prac badawczo-rozwojowych
• koszty materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową
• koszty ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, a także koszty związane z pozyskiwaniem wyników badań naukowych świadczonych lub wykonywanych przez jednostki naukowe
• koszty korzystania z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej z wyjątkiem kosztów poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych
• dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów podatkowych odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Dodatkowo od 1 stycznia 2017 r. do katalogu kosztów kwalifikowanych dodano:

• koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione przez podatnika będącego mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą.

Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie (w tym pokryte z dotacji). Prawo do odliczenia nie przysługuje jeżeli podatnik w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.

Zwracamy uwagę, że nie wszystkie koszty działalności badawczo-rozwojowej mogą być objęte ulgą podatkową B+R. Przykładowo koszty pracy wraz z narzutami pracowników, którzy nie są zatrudnieni (w całości lub w części) w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, nie stanowią kosztów kwalifikowanych.

Jakie rodzaje prac uznaje się za działalność badawczo – rozwojową?

• badania podstawowe – oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne
• badania stosowane – prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,
• badania przemysłowe – badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych
• prace rozwojowe

– nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:

– opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,

– opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.

Koszty badań podstawowych podlegają odliczeniu wyłącznie jako koszty zakupu usługi od jednostki naukowej (nie mogą być kwalifikowane do ulgi podatkowej B+R np. wtedy, gdy przedsiębiorcy prowadzą działalność badawczo-rozwojową samodzielnie). W przypadku wydatków na pozostałe rodzaje działalności badawczo-rozwojowej możliwość skorzystania z ulgi podatkowej B+R istnieje także wtedy, gdy przedsiębiorcy prowadzą działalność badawczo-rozwojową samodzielnie, chociaż administracja skarbowa zmienia linię interpretacyjną w tym zakresie.

Jakie są limity odliczeń w 2017?

1. dla wynagrodzeń pracowniczych wraz z narzutami dotyczących pracowników zatrudnionych w celu realizacji prac badawczo-rozwojowych – 50% tych kosztów;
2. dla kosztów materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, kosztów ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, a także kosztów związanych z pozyskiwaniem wyników badań naukowych świadczonych lub wykonywanych przez jednostki naukowe, kosztów korzystania z aparatury naukowo-badawczej z wyjątkiem kosztów poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych; odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz WNIP wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością – 50% kosztów, jeżeli podatnik jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej oraz 30% kosztów w przypadku pozostałych podatników.

Zwracamy uwagę, że odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane (w ramach obowiązującego limitu). W przypadku gdy wielkość dochodu jest niższa od kwoty przysługujących odliczeń (lub za rok podatkowy wykazano stratę) odliczenia – odpowiednio w pozostałej części lub w całej kwocie – można dokonać w zeznaniach podatkowych za kolejno następujące po sobie 6 lat podatkowych.

Zapraszamy także do zapoznania się z TAX Alertem TPA Poland:
Ulga na działalność badawczo-rozwojową (pdf)