Rok 2017 przyniósł gruntowne zmiany w przepisach dotyczących dokumentowania transakcji z podmiotami powiązanymi. Wraz ze zmianami, przeformułowaniu uległa m.in. przedmiotowa i podmiotowa definicja obowiązku dokumentacyjnego. Niemniej definicja transakcji objętych obowiązkiem dokumentacyjnym do dzisiaj stanowi przedmiot rozstrzygnięć w sprawach podatkowych.
Ostatnio Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zajął stanowisko w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego, jako zdarzenia powodującego obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych.
Zakres transakcji objętych obowiązkiem dokumentacyjnym
Co do zasady, obowiązkowemu udokumentowaniu podlegają transakcje i inne zdarzenia z podmiotami powiązanymi, mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, w tym umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze (m.in. umowy zarządzania płynnością, umowy o podziale kosztów). Warunkiem spełnienia powyższego obowiązku jest przekroczenie określonych progów, zależnych od poziomu przychodów. Kalkulacja progów wygląda następująco.
| Lp. | Państwo | Waluta | Kwota diety - było | Kwota diety - jest | Wzrost |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Austria | EUR | 52 | 57 | 10% |
| 2 | Belgia | EUR | 48 | 55 | 15% |
| 3 | Czechy | EUR | 41 | 41 | 0% |
| 4 | Dania | DKK | 406 | 446 | 10% |
| 5 | Francja | EUR | 50 | 55 | 10% |
| 6 | Hiszpania | EUR | 50 | 50 | 0% |
| 7 | Irlandia | EUR | 52 | 52 | 0% |
| 8 | Niderlandy | EUR | 50 | 50 | 0% |
| 9 | Niemcy | EUR | 49 | 49 | 0% |
| 10 | Norwegia | NOK | 451 | 496 | 10% |
| 11 | Słowacja | EUR | 43 | 47 | 9% |
| 12 | Szwajcaria | CHF | 88 | 88 | 8% |
| 13 | Szwecja | SEK | 459 | 510 | 11% |
| 14 | USA | USD | 59 | 59 | 0% |
| 15 | Wielka Bryatnia | GBP | 35 | 45 | 29% |
| 16 | Włochy | EUR | 48 | 53 | 10% |
Pojęcie „transakcja” nie zostało do tej pory zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ani w innych aktach prawa podatkowego. Niemniej, w świetle wydawanych interpretacji podatkowych, wskazuje się na możliwie jak najszersze rozumienie terminu „transakcja” użytego w ustawie, jako zdarzenia powodującego przekazanie jakiegoś dobra lub usługi na rzecz drugiej strony za wynagrodzeniem.
Wspomniany katalog transakcji kwalifikujących się do „innych zdarzeń” jest zbiorem otwartym, zatem podatnicy dopiero w praktyce dowiadują się, co ten katalog zawiera. Jeszcze do końca roku 2016, w aspekcie obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, różnie traktowano chociażby umowy zarządzania płynnością (m-in. Cash-pooling). W tym przypadku, zarządzanie płynnością, zgodnie z brzmieniem przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2017 r., zostało wprost wskazane, jako typ umowy podlegający obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Niemniej jednak, w przypadku wielu transakcji wciąż brakuje konkretnego przepisu, bądź wypracowanego stanowiska organów w zakresie sporządzenia wymaganej dokumentacji.
Wniesienie wkładu w zamian za udziały w spółce powiązanej
Jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 sierpnia 2017 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.103.2017.1.SO), obowiązkowi sporządzania dokumentacji cen transferowych podlega także objęcie udziałów/akcji w podwyższonym kapitale podmiotu powiązanego za wkład pieniężny bądź niepieniężny (aport). Zauważyć należy, że w analizowanej sprawie organ podatkowy nie uwzględnił przytoczonych przez podatnika rozstrzygnięć w analogicznych przypadkach, uzasadniając to koniecznością indywidualnej oceny każdego stanu faktycznego. Tym samym, podobnie, jak niegdyś w przypadku umów zarządzania płynnością, podatnik staje w obliczu nieprecyzyjnego przepisu, a w konsekwencji ryzyka niewywiązania się z nałożonych ustawowo obowiązków. Zaprezentowane powyżej stanowisko prowadzi do wniosku, że organy podatkowe oczekują sporządzenia dokumentacji cen transferowych także dla transakcji neutralnych podatkowo, jako zdarzeń mających wpływ na przyszły wynik finansowy podatnika.
