Zgodnie z projektem zmian ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw z dnia 17 września 2018 r., które mają wejść w życie z początkiem 2019 roku planowane jest rozszerzenie możliwości stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na sytuacje, gdy osiągnięcie korzyści podatkowej nie jest jedynym głównym celem danej czynności.
Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają na zastosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania wówczas, gdy czynność dokonywana jest przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej. Osiągnięcie korzyści podatkowej powinno zatem być głównym celem podatnika. Projekt nowelizacji, w związku z implementacją unijnej dyrektywy ATAD zakłada możliwość zastosowania klauzuli już wtedy, gdy głównym lub jednym z głównych celów przeprowadzenia czynności było osiągnięcie korzyści podatkowej, czyli już w sytuacji, w której czynności tej towarzyszy kilka równorzędnych celów, a perspektywa osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej jest tylko jednym z nich.
Projektowana nowelizacja wprowadza również jednolitą w obrębie Ordynacji podatkowej definicję korzyści podatkowej jako korzyści wynikającej z uzgodnienia, polegającej na:
- a) niepowstaniu zobowiązania podatkowego, odsunięciu w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżeniu jego wysokości,
- b) powstaniu lub zawyżeniu straty podatkowej,
- c) powstaniu nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższeniu kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku,
- d) braku obowiązku pobrania przez płatnika podatku, jeżeli wynika on z okoliczności wskazanych w punkcie a.
W aktualnych przepisach pojęcie korzyści podatkowej jest zdefiniowane na potrzeby jednego rozdziału Ordynacji podatkowej. Zgodnie z obowiązującą definicją, za korzyść podatkową uznaje się:
1) niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości lub powstanie lub zawyżenie straty podatkowej,
2) powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższenie kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku.
Analizowane zmiany prowadzą do istotnego rozszerzenia zakresu stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Mogą prowadzić bowiem do tego, że nawet biznesowo i ekonomicznie uzasadnione działania podatnika będą mogły zostać uznane za unikanie opodatkowania jeżeli związane są z powstaniem korzyści podatkowej, chyba że jest ona mało istotna. Tak sformułowane przepisy mogą skutkować ograniczonymi możliwościami korzystania z wielu aspektów legalnego planowania podatkowego, mającego na celu wybór najbardziej optymalnego ekonomicznie sposobu realizacji swoich celów gospodarczych. Takie brzmienie przepisów może rodzić pewne obawy przedsiębiorców, że zastosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania może dotyczyć również działań podejmowanych ze względów biznesowych, których jedynie korzyścią dodatkową jest korzyść podatkowa, zwłaszcza, że ocena głównych celów podjęcia pewnych aktywności może być odmienna według podatnika i organu podatkowego.
Źródło: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12315309/12530126/12530127/dokument359343.pdf
