Limit kosztów finansowania 3mln zł plus 30% EBIDTA
W dniu 13 listopada 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, w wyroku o sygn. akt I SA/Wr 833/18, orzekł, że koszty finansowania dłużnego można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów do wysokości 3 mln zł powiększonej o 30% EBITDA.
Wyrok jest precedensowy, gdyż do tej pory indywidualne interpretacje podatkowe wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) mówiły o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego w wysokości odpowiadającej 30% EBITDA albo 3 mln PLN, w zależności od tego, która wartość jest większa.
Problem dotyczy interpretacji przepisów art. 15c ustawy o CIT obowiązujących od stycznia 2018 roku, będących implementacją unijnej dyrektywy ATAD. Wyrok dotyczy spółki, która uważała, że gdy koszty finansowania dłużnego przekraczają 3 mln zł, to do kosztów podatkowych można zaliczyć 3 mln zł powiększone o 30% EBITDA. Ze stanowiskiem spółki nie zgodził się DKIS.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się ze spółką, podkreślając, że z literalnego brzmienia polskich przepisów wynika, że do kwot poniżej progu wskazanego w art. 15c ust.1 ograniczenia się nie stosuje. Stwierdził więc, że limit 30 % EBITDA powinien być stosowany tylko do kosztów finansowania dłużnego przekraczających próg 3 mln zł. Do kosztów uzyskania przychodów zaliczana jest zatem kwota 3 mln zł oraz pozostała część nadwyżki kosztów finansowania dłużnego nad przychodami odsetkowymi – do wysokości 30% podatkowej EBITDA.
Możliwość zmiany wstecz stawek amortyzacyjnych
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał precedensowy wyrok dla Polskich Linii Lotniczych (sygn. akt III SA/Wa 566/18) w zakresie możliwości obniżenia stawek amortyzacyjnych na podstawie art. 16i ust. 5 ustawy o CIT. Zgodnie z orzeczeniem, podatnik może obniżać stawki amortyzacyjne zarówno w odniesieniu do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń, pod warunkiem, że zobowiązanie jeszcze się nie przedawniło. Zgodnie z dotychczasową interpretacją przepisów, podatnicy mieli możliwość obniżenia stawki amortyzacyjnej wyłącznie na przyszłość. Zdaniem sądu, stosując wykładnię gramatyczną oraz funkcjonalną, przepis dopuszcza obniżanie stawek amortyzacyjnych na dwa niezależne od siebie sposoby – obniżenia można dokonać począwszy od miesiąca wprowadzenia środka trwałego do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego po roku podatkowym, w którym środek trwały wprowadzono do ewidencji.
Orzeczenie jest nieprawomocne.
Wyrok WSA z dnia 11 grudnia 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 566/18)
Obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych dla zakładu zagranicznego na zasadach rynkowych
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z dnia 14 listopada 2018 r. (sygn. DCT1.054.2.2018) na interpelację poselską nr 26892 z dnia 25 października 2018 r. w sprawie cen transferowych, wskazało, że w przypadku podatnika prowadzącego działalność gospodarczą przez położony na terytorium Polski zagraniczny zakład należy przyjąć fikcję prawną polegającą na traktowaniu tego zakładu jako odrębnego podmiotu od podatnika (jednostki macierzystej). W konsekwencji, zakład zagraniczny, na gruncie przepisów ustawy o CIT, należy traktować jako podmiot powiązany z jego jednostką macierzystą, co w dalszej kolejności wiąże się z koniecznością sporządzenia dokumentacji podatkowej (w tym analizy danych porównawczych), złożenia uproszczonego sprawozdania, a także możliwością szacowania wysokości dochodu podlegającego przypisaniu do tego zakładu w oparciu o dane rynkowe (tj. na warunkach jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane).
Powyższa odpowiedź na interpelację została udzielona w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. Od 1 stycznia 2019 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostały znowelizowane w zakresie dokumentacji cen transferowych, tym niemniej powyższe konkluzje pozostają aktualne.
Kolejny korzystny dla podatników głos NSA w sprawie wymiany udziałów
Koniec listopada 2018 r. przyniósł kolejny pozytywny dla podatników wyrok NSA dotyczący transakcji wymiany udziałów. NSA podtrzymał wyrok WSA w Warszawie i bazując na wykładni systemowej oraz historycznej wskazał, iż neutralność wymiany udziałów gwarantuje uzyskanie bezwzględnej większości głosów w spółce, w której udziały są nabywane również w przypadku, jeżeli spółka nabywająca osiąga ją w wyniku nabyć udziałów od więcej niż jednego wspólnika. Opierając się na uzasadnieniu nowelizacji CIT, która weszła w życie 1 stycznia 2015 r., oraz regulacjach unijnych (ściślej – Dyrektywy 2009/113/WE), NSA zbił argumentację DKIS opartą wyłącznie na nieścisłej, literalnej treści art. 12 ust. 4d ustawy o CIT. DKIS bowiem, jak w wielu przypadkach wcześniej, uznał, iż przepis ten ma zastosowanie jedynie do transakcji wymiany udziałów gdy spółka nabywająca uzyskuje bezwzględną większość głosów w wyniku transakcji z tylko jednym wspólnikiem.
Wyrok NSA wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą wojewódzkich sądów administracyjnych. Biorąc to pod uwagę pojawia się pytanie, kiedy organy ostatecznie uwzględnią ją w swoich rozstrzygnięciach albo kiedy wreszcie zainterweniuje ustawodawca, poprawiając brzmienie feralnego przepisu art. 12 ust. 4d ustawy CIT.
Wyrok NSA z dnia 28 listopada 2018 r. sygn. akt. II FSK 247/17
Kwalifikowany pożyczkodawca to również spółka – córka
W dniu 28 listopada 2018 roku NSA w wyroku II FSK 3395/16 potwierdził, że zmodyfikowany z dniem 1 stycznia 2015 r. art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT miał zastosowanie również w sytuacji, jeżeli pożyczka została udzielona przez spółkę-córkę i jednocześnie powstało zadłużenie wobec „znaczących udziałowców” na poziomie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 61 Ustawy o CIT.
Podatnik argumentował, że zmodyfikowane przepisy art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT należało interpretować w oparciu o wykładnię systemową, zgodnie z którą ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT nie znajdzie zastosowania, jeśli podatnik otrzyma pożyczę od spółki-córki, w której kapitale bezpośrednio posiadał przynajmniej 25% udziałów, a wartość zadłużenia wobec spółki-córki przekracza limit przewidziany przepisami o cienkiej kapitalizacji.
NSA przypomniał, że w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa, a jej granice wyznacza sens słów użytych w wykładanym przepisie. Dopiero niejednoznaczny rezultat wykładni językowej może być weryfikowany przy pomocy innych metod wykładni, jak np. systemowej, funkcjonalnej czy celowościowej.
NSA potwierdził jednocześnie, że z literalnego brzmienia spornych przepisów wynika, że pożyczka od spółki-córki została udzielona przez tzw. kwalifikowanego pożyczkodawcę. Jeżeli zatem pożyczka zostanie udzielona przez „kwalifikowanego pożyczkodawcę” i jednocześnie powstanie zadłużenie skarżącej spółki wobec spółki-córki o wartości przekraczającej limit wskazany w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., wówczas zastosowanie znajdą ograniczenia wynikające z treści ww. przepisu.
PCC od agio aportowego przy przekształceniu spółki kapitałowej w osobową
Zgodnie z interpretacją wydaną przez DKIS w dniu 31 października 2018 r. (sygn. 0111-KDIB2-2.4014.131.2018.1.MZ), należy opodatkować agio aportowe przy przekształceniu spółki kapitałowej w osobową.
Według DKIS, w przypadku powstałej nadwyżki wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej (kapitałowej) ponad wartość nominalną udziałów wydanych spółce przekształconej (osobowej) nie ma zastosowania zwolnienie z opodatkowania wywodzące się z art. 9 pkt 11 lit. a) ustawy PCC. Od wartości kapitału zapasowego w części pochodzącej z agio, która nie została wcześniej opodatkowana – powinien być naliczony podatek od czynności cywilnoprawnych.
Mimo wcześniejszych, pozytywnych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. II FSK 242/16 z 01 lutego 2018 r.), w których NSA orzekał o nieopodatkowaniu części agio podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w osobową, stanowisko DKIS w wydawanych na bieżąco interpretacjach podatkowych utrzymuje stanowisko, że podatek od czynności cywilno-prawnych jest należny, a zatem podatnicy chcący uzyskać zwolnienie z PCC powinni zaskarżać wydane interpretacje do WSA.
Ustanowienie służebności przesyłu jako transakcja opodatkowana VAT
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 listopada 2018 r. (sygn. akt: I FSK 1401/18) potwierdził, że wypłacona jednorazowa kwota (obejmująca zarówno „wynagrodzenie” za ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomości rolnej, jak i „odszkodowanie” za okres korzystania z nieruchomości związanej z prowadzoną działalnością rolniczą) stanowi świadczenie wzajemne z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Całość wypłaconej kwoty stanowi wynagrodzenie za usługę podlegającą VAT.
Rozpatrywana sprawa dotyczyła osób fizycznych będących czynnymi podatnikami VAT, którzy prowadzili gospodarstwo rolne. Otrzymali oni wynagrodzenie w zamian za ustanowienie służebności przesyłu oraz odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości i możliwości jej rolniczego wykorzystania (w tym obniżenia przychodów z przyszłej produkcji rolnej).
Spór w rozpatrywanej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy ustanowienie służebności przesyłu powinno być zakwalifikowane jako transakcja dokonana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz do ustalenia czy za podstawę opodatkowania VAT powinna służyć tylko kwota „wynagrodzenia”, czy całość kwoty (tj. zarówno „wynagrodzenia”, jak i „odszkodowania”).
NSA wskazał, że kwota przysporzenia, określona w akcie notarialnym jako „odszkodowanie”, nie wykazuje elementów pozwalających na odróżnienie jej celów i funkcji od przysporzenia majątkowego określonego jako „wynagrodzenie”.
Ponadto, w ocenie NSA, transakcja ustanowienia służebności przesyłu była związana z prowadzoną działalnością gospodarczą z uwagi na to, że nieruchomości, na których ustanowiono prawo przesyłu, wchodziły w skład gospodarstwa rolnego, w wyniku czego osoby fizyczne zobowiązały się do powstrzymywania się od uprawy gruntu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na obszarze objętym umową w sposób ciągły. Podatniczka nie wykazała, iż transakcja ustanowienia przesyłu została dokonana w ramach zwykłego wykonywania prawa własności, niezwiązanego z wykonywaniem przez nią działalności gospodarczej.
Do limitu zwolnienia z VAT nie należy wliczać dostawy mediów do lokali mieszkalnych
NSA w wyroku z dnia 23 października 2018 r. (sygn. I FSK 1880/16) orzekł, iż odsprzedaż mediów przez wspólnotę mieszkaniową nie może być traktowana jako transakcja związana z zarządzaniem przezeń nieruchomościami. Tym samym, wartość odsprzedawanych mediów nie może być uwzględniona w wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT (predestynującej do zastosowania zwolnienia VAT przez podatnika).
W analizowanym przypadku NSA podkreślił, że czynność polegająca na odsprzedaży mediów ma bez wątpienia związek z konkretną nieruchomością, natomiast nie jest to związek bezpośredni, a jedynie usługi pozostające w bezpośrednim związku z nieruchomością mogą być uwzględnione w wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.
Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi może być elementem wynagrodzenia za wykonaną usługę podlegającą VAT
Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 28 listopada 2018 r. (sygn. akt I FSK 1098/18) umowy najmu lokali zawierane w imieniu miasta przez zarząd budynków komunalnych, na podstawie których najemcy zobowiązani są również do ponoszenia kosztów odbioru odpadów komunalnych, są umowami cywilnoprawnymi, łączącymi obie strony umowy. Wówczas miasto występuje w roli właściciela i wynajmującego – podatnika VAT. Sprawa dotyczyła rozliczenia podatku VAT przy najmie nieruchomości należących do gminy. Ostatecznie trafiła do NSA, który wskazał, że publiczny charakter opłaty za wywóz odpadów komunalnych nie daje podstawy do stwierdzenia, że miasto występuje w takiej sytuacji jako organ władzy publicznej. W tym przypadku opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi należy traktować jak należność otrzymaną z tytułu świadczenia usługi najmu lokalu, stanowiącą wraz z czynszem obrót, o którym mowa w art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT.
Billboard nie jest urządzeniem reklamowym tylko tablicą reklamową
W świetle wyroku NSA (sygn. akt II FSK 1897/18) billboard, który składa się z jednej, wspólnej, metalowej konstrukcji nośnej, na której szczycie znajdują się dwa ekrany ekspozycyjne, nie spełnia definicji urządzenia reklamowego. Urządzeniem reklamowym jest przedmiot przeznaczony lub służący ekspozycji reklamy inny niż tablica reklamowa. Sąd zwrócił uwagę, że różnica między tablicą reklamową, a urządzeniem reklamowym jest taka, że tablica reklamowa jest przedmiotem o płaskiej powierzchni. Zgodnie z uzasadnieniem wyroku, opisywany billboard jest przedmiotem o płaskiej powierzchni, więc w konsekwencji należy go uznać za tablicę reklamową (a nie urządzenie reklamowe).
Wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 1897/18)
Pozostałe zmiany w podatkach CIT i VAT, które weszły w życie w 2019 r., opisane są na naszym blogu.
Zapraszamy do zapoznania się z aktualnym wydaniem Legal News.
