Tak jak wspominaliśmy w jednej z wcześniejszych naszych publikacji, począwszy od 1 stycznia 2019 r. ustawodawca wprowadził do krajowych przepisów zasady stosowania korekt cen transferowych (true-up, true-down, TP adjustment), którego to mechanizmu brakowało do tej pory w polskich regulacjach podatkowych dotyczących cen transferowych.
W świetle wielu wcześniejszych wątpliwości i różnych interpretacji wydawanych przez organy podatkowe dotyczących możliwości dokonywania i sposobu rozliczania korekt cen transferowych, wprowadzenie obecnego mechanizmu to niewątpliwie korzystne rozwiązanie dla podatników. Nie mniej jednak, nowe regulacje rodzą szereg wątpliwości i pytań co do ich zastosowania w konkretnych przypadkach. Stąd, Ministerstwo Finansów, wychodząc naprzeciw potrzebom podatników przygotowało projekt objaśnień, który obecnie jest na etapie konsultacji publicznych.
Poniżej przedstawiamy pierwszą część objaśnień MF dotyczących korekt cen transferowych
Istota korekty cen transferowych z art. 11e ustawy o CIT
Celem korekty cen transferowych w rozumieniu art. 11e ustawy o CIT jest dostosowanie cen w transakcjach z podmiotami powiązanymi zrealizowanymi w danym okresie do wysokości zgodnej z zasadą ceny rynkowej.
Korekty z art. 11e ustawy o CIT mogą być również dokonywane w odniesieniu do podmiotu powiązanego, który nie jest stroną bezpośrednich transakcji z podatnikiem (podmiotem powiązanym). Taka sytuacja może mieć miejsce np. w relacji producenta o ograniczonym profilu funkcjonalnym z podmiotem centralnym zarządzającym łańcuchem dostaw, który to podmiot nie zawsze będzie stroną bezpośrednich transakcji z producentem. Przy dokonywaniu korekty należy uwzględniać w szczególności cały łańcuch tworzenia wartości dodanej w grupie.
Nie każde skorygowanie ceny transferowej stanowi korektę ceny transferowej w rozumieniu art. 11e ustawy o CIT. Korekty z art. 11e ustawy o CIT to korekty następcze w celu dostosowania rozliczeń (w odniesieniu do transakcji kontrolowanej, grupy transakcji kontrolowanych lub całości jednorodnej działalności podmiotu powiązanego) do poziomu zgodnego z poziomem cen rynkowych, na skutek zmian istotnych okoliczności lub poznania faktycznie poniesionych kosztów lub uzyskanych przychodów. Przyczyną dokonania tych korekt nie jest w szczególności błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka.
Nie stanowi korekty z art. 11e ustawy o CIT korekta dochodu wynikająca z doszacowania dokonanego przez zagraniczną administrację podatkową jeżeli polski rezydent podatkowy otrzyma od podmiotu powiązanego dokument korygujący na wysokość dokonanego doszacowania. Korekta dochodu za rok podatkowy, w którym zostało dokonane doszacowanie za granicą, możliwa jest w ramach procedur rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania.
Sposoby dokonywania korekty cen transferowych
Korekta korygująca przychody (np. w przypadku producenta kontraktowego – przychody ze sprzedaży produktów na rzecz podmiotu powiązanego) powinna zostać uwzględniona przy ustalaniu wysokości przychodów (korekta zmniejszająca lub zwiększająca przychody), natomiast korekta korygująca koszty (np. w przypadku dystrybutora – koszt własny sprzedaży) powinna zostać uwzględniona przy ustalaniu wysokości kosztów uzyskania przychodów (zmniejszająca lub zwiększająca koszty uzyskania przychodów).
W przypadku wystąpienia potrzeby dwóch przeciwstawnych korekt z art.11e ustawy o CIT (in plus i in minus) pomiędzy tymi samymi podmiotami powiązanymi, z uwagi na szerszy katalog warunków przy korektach in minus, podatnik dla celów podatkowych powinien dokonać takich korekt odrębnie.
Korekta cen transferowych a metody weryfikacji cen transferowych
Ceny transferowe weryfikuje się, stosując metodę najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach, wybraną spośród metod przewidzianych w art. 11d ust. 1 i 2 ustawy o CIT.
Co do zasady, metoda weryfikacji cen transferowych stosowana przez podatnika powinna być tożsama dla celów weryfikowania cen transferowych, jak i dla dokonywania ewentualnej korekty z art. 11e ustawy o CIT. Tym nie mniej, metoda weryfikacji cen transferowych może zostać zmieniona w trakcie okresu rozliczeniowego – w przypadkach, gdy jej zmiana jest uzasadniona z perspektywy zapewnienia zgodności cen transferowych z zasadą cen rynkowych, np.:
- zmiana metody i modelu cen transferowych wynika ze zmiany profilu funkcjonalnego stron transakcji
- w trakcie okresu rozliczeniowego nastąpiła zmiana istotnych warunków realizacji transakcji.
W przypadku transakcji kontrolowanych objętych uprzednim porozumieniem cenowym metodę najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach stanowi metoda wskazana w tym porozumieniu.
Częstotliwość i termin dokonywania korekty cen transferowych
Art. 11e ustawy o CIT obejmuje co do zasady korekty cen transferowych po zakończeniu roku podatkowego, ale nie wyklucza się korekt dokonywanych w trakcie roku podatkowego, np. po zakończeniu miesiąca lub kwartału.
Przepisy art. 11e ustawy o CIT nie precyzują, w jakim terminie i za jaki okres należy dokonać korekty cen transferowych.
Korekty powinny być dokonywane z częstotliwością, z jaką w porównywalnych warunkach dokonywałyby ich podmioty niepowiązane, uwzględniając faktyczny przebieg i okoliczności zawarcia i realizacji transakcji kontrolowanej oraz zachowanie stron tej transakcji.
Częstotliwość dokonania korekty zależy w szczególności od:
- specyfiki transakcji i stosowanego modelu rozliczeń
- zmienności czynników ekonomiczno-gospodarczych mających wpływ na wysokość ceny transferowej
- wystąpienia okoliczności mających znaczący wpływ na zmianę pierwotnie ustalonej ceny transferowej
- dostępności bardziej wiarygodnych danych porównawczych
- praktyki gospodarczej przyjętej w branży.
Skutki podatkowe transakcji kontrolowanej określa się dla danego roku podatkowego. Zatem, korekta powinna zostać, co do zasady, dokonana przed złożeniem zeznania rocznego za dany rok i powinna obejmować okres nie dłuższy niż rok podatkowy.
Dokumentowanie korekty cen transferowych
Dla celów podatkowych korygowanie cen transferowych na podstawie art. 11e ustawy o CIT może następować w szczególności na podstawie:
- noty księgowej (debetowej albo kredytowej) korygującej zbiorczo przychody lub koszty podmiotu powiązanego w odniesieniu do danej transakcji kontrolowanej (bez odnoszenia się do konkretnej faktury/noty)
- zbiorczej faktury korygującej
- faktury korygującej konkretną fakturę/pozycję z faktury z okresu rozliczeniowego.