Z początkiem 2021 r. w polskim porządku prawnym znajdą się regulacje wprowadzające możliwość rozliczania CIT na zasadach zbliżonych do tych obowiązujących w Estonii.
Regulacje wprowadzające estoński CIT od 2021 roku zostały uchwalone 28 listopada 2020 r., a 30 listopada ukazały się w Dzienniku Ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2122). Przewidują dwie opcje: ryczałt płacony od dochodów spółek kapitałowych lub specjalny fundusz przedsiębiorcy. Istota funduszu przedsiębiorcy sprowadza się do pomniejszenia podstawy opodatkowania CIT o dokonywane z części wypracowanego zysku odpisy na ten fundusz zanim zostanie on faktycznie wydatkowany na cele inwestycyjne i rozliczony w drodze amortyzacji. Przyjrzyjmy się bliżej temu drugiemu rozwiązaniu.
Warunki do spełnienia
Na początek warunki, które pozwalają na rozważenie opcji rozliczeń na zasadach estońskiego CIT. Warunki te są takie same zarówno przy wyborze ryczałtu, jak i funduszu. Szczegółowo opisuje je art. 28j znowelizowanej ustawy o CIT. Zgodnie z tym artykułem, aby z nowego rozwiązania przedsiębiorca mógł skorzystać, łączne przychody (razem z VAT) z działalności osiągnięte w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym spółka zacznie korzystać z estońskiego CIT nie mogą przekraczać 100 mln zł. Ponadto mniej niż połowa tych przychodów może pochodzić: z wierzytelności, z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, z części odsetkowej raty leasingowej, z poręczeń i gwarancji, z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi. Ważna jest też wielkość zatrudnienia w firmie. Przepisy precyzują, że musi ona zatrudniać przynajmniej trzech pracowników, którzy nie są udziałowcami. Ważne jest również to, że estoński CIT jest adresowany do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnych, które nie posiadają udziałów ani akcji innych spółek oraz nie są uczestnikami innych form inwestowania takich jak np. fundusze inwestycyjne, fundacje czy trusty. Wspólnikami mogą być tylko osoby fizyczne, nieposiadające praw do otrzymania świadczenia jako założyciele lub beneficjenci fundacji czy trustów.
Co ważne, wszystkie wymienione w ustawie warunki muszą być spełnione łącznie.
Zasady korzystania z funduszu
Wersja estońskiego CIT w formie funduszu wzorowana jest m.in. na rozwiązaniach niemieckich. Polega ona na tym, że przedsiębiorca będzie mógł zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy na wyodrębniony w kapitale rezerwowym fundusz utworzony na cele inwestycyjne.
By móc zaliczyć wspomniane odpisy do kosztów podatkowych, muszą one odpowiadać wartości zysku spółki (lub jego części) osiągniętego za rok poprzedzający rok podatkowy, a równowartość środków pieniężnych odpowiadająca wartości odpisu na ten fundusz będzie musiała zostać faktycznie wpłacona, nie później niż w dniu dokonania tego odpisu, na wyodrębniony wyłącznie w tym celu rachunek rozliczeniowy podmiotu kwalifikowanego (na podstawie art. 119zg pkt 4 Ordynacji podatkowej) albo rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącego podmiotem kwalifikowanym. Przedsiębiorca będzie musiał pamiętać, aby wpłacane kwoty nie pochodziły z pożyczki (kredytu), dotacji, subwencji, dopłat i innych form wsparcia finansowego, a środki będą ostatecznie wydane na cele inwestycyjne. Wpłata na rachunek rozliczeniowy musi nastąpić nie później niż w roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonany będzie odpis (w wyjątkowych sytuacjach można będzie odroczyć ją do trzeciego roku podatkowego, następującego po roku, w którym dokonano tego odpisu).
Zgodnie z przepisami, kwota odpisu na fundusz będzie stanowić pomoc de minimis.
Trzeba też pamiętać, że jeśli przedsiębiorca będzie niewłaściwie dysponował kwotami z funduszu straci prawo dokonywania odpisów zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów na zasadach estońskiego CIT przez 3 lata podatkowe, nie krócej niż przez 36 miesięcy. Wybór metody opartej na funduszu dla przedsiębiorcy nie ogranicza przywilejów związanych z ulgą B+R, IP Box oraz 9% stawką małego podatnika.
Warto jeszcze dodać, że jeśli przedsiębiorca najpierw wybierze ryczałt w ramach estońskiego CIT, a następnie chciałby przejść na opcję z funduszem, nie może to nastąpić od razu. Jeżeli przed utworzeniem funduszu podatnik podlegał opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, może on zaliczyć odpisy dokonane na ten fundusz do kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych w tym przepisie nie wcześniej niż po upływie 24 miesięcy od dnia zakończenia stosowania opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
Zapraszamy do udziału w bezpłatnym webinarium, organizowanym przez firmy doradcze TPA Poland i Baker Tilly TPA – omawiającym rewolucyjne zmiany dotyczące możliwości skorzystania z estońskiego CIT.
Webinarium | Estoński CIT. Kto i ile może zyskać?
17.12.2020 r., godz. 11:00 – 13:00
