Generalnie podatek u źródła (WHT) jest pobierany jest od wypłat dokonywanych na rzecz zagranicznych kontrahentów. Opodatkowaniu WHT podlegają w szczególności wypłaty odsetek, dywidend lub należności za licencje bądź niektóre usługi niematerialne. W sytuacji, gdy taka wypłata nastąpi to płatnik mający siedzibę w Polsce będzie zobowiązany do poboru podatku według podstawowej stawki (20%, 19% lub 10%). Warto jednak wspomnieć, że przy spełnieniu dodatkowych warunków może zastosować stawkę obniżoną lub zwolnienie wynikające z ratyfikowanych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub dyrektyw unijnych. Analiza preferencyjnego opodatkowania WHT nie jest jednak przedmiotem niniejszego artykułu.
Opisany wyżej mechanizm poboru podatku u źródła znajdzie zastosowanie tylko wtedy, gdy wypłata dokonywana jest przez płatnika. Pojęciem tym określane są natomiast jedynie osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami. Oznacza to, że płatnikiem nie będzie osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej. W takiej sytuacji nasuwa się pytanie – kto będzie odpowiedzialny za wpłatę WHT do urzędu skarbowego?
Zasady ogólne
Jak wcześniej wspomniano, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które zobowiązują dokonującego wypłat (np. odsetek) na rzecz zagranicznej spółki do pobrania WHT od tej płatności nie znajdą zastosowania względem wypłacającego będącego osobą fizyczną. Dzieje się tak z uwagi na brak podmiotu spełniającego przesłanki do uznania go za płatnika. W takiej sytuacji, należy więc zastosować zasady ogólne, zgodnie z którymi obowiązek zapłaty podatku ciąży na samym podatniku. Podmiot zagraniczny jest więc zobowiązany do samo obliczenia i samodzielnego uregulowania zobowiązania podatkowego na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Co warto podkreślić, podatnicy WHT nie składają do polskiego urzędu skarbowego zeznania rocznego na formularzu CIT-10z, ani informacji na drukach typu IFT. Formularze te przeznaczone są dla płatników podatku u źródła. Zagraniczni podatnicy składają natomiast zeznanie roczne CIT-8 w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek podatkowy. W tym samym terminie Spółka zobowiązana jest uiścić zryczałtowany podatek do właściwego urzędu skarbowego. Co ciekawe, w przypadku rozliczania podatku u źródła na zasadach ogólnych nie istnieje obowiązek wpłaty zaliczek na podatek dochodowy[1].
Preferencyjne opodatkowanie WHT
W przypadku, gdy Spółka będzie posiadać certyfikat rezydencji podatkowej wydany dla niej w kraju siedziby, należny w Polsce WHT od otrzymanych płatności może zostać skalkulowany przy zastosowaniu stawki obniżonej lub zwolnienia, które wynikają z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub dyrektywy unijnej. W tym przypadku – w przeciwieństwie do sytuacji, w której podatek pobiera płatnik – nie wymaga się od zagranicznego podatnika przedstawiania dodatkowych dokumentów (np. oświadczenie beneficial owner).
Opisany wyżej sposób rozliczeń został potwierdzony przez organy podatkowe m.in. w interpretacjach. Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 listopada 2016 r. nr IPPB5/4510-821/16-3/AJ, z dnia 31 lipca 2015 r. nr IPPB5/4510-405/15-5/PS oraz z dnia 11 sierpnia 2011 r. nr IPPB5/423-572/11-3/PS.
Warto też pamiętać, że Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej na dzień przed wejściem w życie nowych zasad pobierania podatku u źródła przez płatników ponownie odroczyło ich stosowanie.
Zgodnie z opublikowanymi 30 grudnia 2020 r. Rozporządzeniami MF (CIT, PIT), przepisy dotyczące nowego systemu poboru WHT dla wypłat przekraczających 2 mln złotych zostały wyłączone ze stosowania do 30 czerwca 2021 roku. Przypomnijmy, że nowy reżim poboru WHT miał obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. m.in. w przypadku należności stanowiących przychody z:
- odsetek
- praw autorskich lub praw pokrewnych
- personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze
- dywidend i innych z udziału w zyskach osób prawnych.
Zachęcam do zapoznania się z naszym wcześniejszym wpisem dotyczącym WHT
[1] P. Małecki, M. Mazurkiewicz [w:] P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość, wyd. XI, Warszawa 2020, art. 25.