18 marca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku sygn. akt C-895/19 orzekł, iż polskie przepisy, zgodnie z którymi uzależnienie prawa do odliczenia podatku VAT związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, są niezgodne z Dyrektywą. Jest to doskonała informacja dla wielu podatników dokonujących transakcji towarowych z zagranicą, dla których obowiązujące zasady były znacznym obciążeniem zarówno organizacyjnym jak i nierzadko finansowym.
Z pytaniem prejudycjalnym wystąpił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który rozstrzygał skargę spółki na otrzymaną interpretację indywidulaną. Sprawa dotyczyła spółki, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonywała m.in. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium Polski. Spółka wskazała, iż w ramach prowadzonej działalności mogą wystąpić przypadki, w których podatek należny z tytułu WNT nie zostanie wskazany przez spółkę we właściwej deklaracji podatkowej złożonej w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Podatek należny zostanie wykazany dopiero w drodze korekty deklaracji podatkowej. Sytuacja taka może wynikać z opóźnionego otrzymania faktury, czy też błędnej kwalifikacji transakcji. W związku z powyższym spółka zadała pytanie, czy będzie mogła, na skutek złożonej korekty deklaracji VAT za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, odliczyć podatek naliczony z tytułu WNT w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazany został podatek należny, nawet jeżeli korekta została lub zostanie dokonana później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Spółka uważała, że ma takie prawo, gdyż polskie przepisy naruszają zasadę neutralności podatkowej oraz zasadę proporcjonalności. Nie zgodził się z tym jednak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej i wydał interpretację niekorzystną dla spółki, którą ta zdecydowała się zaskarżyć. Dla WSA sprawa także nie była oczywista, dlatego Sąd zdecydował się zawiesić postępowanie do czasu rozstrzygnięcia przez TSUE. Sąd miał wątpliwości co do zgodności art.86 ust.10b pkt 2 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług z prawem Unii. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 10i w/w ustawy w przypadku przekroczenia terminu trzech miesięcy podatnik musi skorygować uprzednio złożoną deklarację i jednocześnie może rozliczyć podatek naliczony jedynie na bieżąco, w konsekwencji czego ponosi ekonomiczny ciężar VAT należnego i ewentualnych odsetek za zwłokę.
Uzasadnienie TSUE
TSUE wydał orzeczenie korzystne dla polskich podatników. Uznał bowiem, że nie mogą oni być czasowo obarczani ciężarem VAT należnego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego, tym bardziej że żadna kwota nie jest należna organom podatkowym z tytułu takiego nabycia. W związku z tym, stosowanie przepisów krajowych nie może, zdaniem TSUE, uniemożliwiać w sposób automatyczny wykonania prawa do odliczenia VAT należnego z tytułu WNT w tym samym okresie co rozliczenie tej samej kwoty VAT.
Takie stanowisko zostało zaprezentowane przez polskie sądy, przykładowo w wyroku WSA w Łodzi w z 12 marca 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 786/19, lecz praktyka organów podatkowych pozostawała niezmieniona.
Jakkolwiek orzeczenie to dotyczy transakcji wewnątrzwspólnotowych jego argumentację można rozciągnąć na inne transakcje, w przypadku których zastosowanie mają analogiczne zasady tj import usług lub dostawy towarów dla których podatnikiem jest nabywca.
W praktyce orzeczenie TSUE może stanowić podstawę do wystąpienia do organów podatkowych o zwrot nienależnych odsetek naliczonych w przypadku opóźnionego wykazania VAT należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Czytaj więcej: Moment odliczania VAT przy korekcie WNT niezgodny z Dyrektywą
Pobierz alert w pdf
