Tax & Legal Highlights for Real Estate – Grudzień 2021

Spread the love

Tax Highlights

Spis tematów:

    1. Problematyczne urządzenia budowlane
    2. Klauzula generalna przeciw unikaniu opodatkowania pomimo później osiągniętych korzyści, może mieć zastosowanie tylko do czynności po 15 lipca 2016 r.
    3. SLIM VAT 3 konsultowany jeszcze w tym roku
    4. Zmiany w UPO pomiędzy Polską a Niderlandami
    5. Kwestia zastosowania zwolnienia przedmiotowego przychodów uzyskiwanych przez niemieckie fundusze inwestycyjne

Problematyczne urządzenia budowlane.

Zgodnie z wyrokiem WSA w Białymstoku z 3 listopada 2021 r., sygn. akt: I SA/Bk 414/21 nie można analizować funkcji urządzeń związanych z obiektami budowlanymi, nie odnosząc jej do miejsca ich zainstalowania.
Powyższy wyrok dotyczy wykładni przepisów dotyczących podatku od nieruchomości. We wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej z czerwca 2021 r. wnioskodawca zapytał czy dystrybutory paliw i gazu podlegają opodatkowaniu jako budowle.
Zdaniem wnioskodawcy były to urządzenia techniczne niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jako budowle. Opodatkowane miałyby być jedynie ich części budowlane lub fundamenty.
Organ w wydanej przez siebie decyzji przyjął przeciwny punkt widzenia, w związku z czym wnioskodawca zaskarżył tę decyzję. WSA oddalił jednak skargę wnioskodawcy. W ocenie Sądu, funkcja urządzeń i budowli stanowi całość organizacyjno-techniczną dla której przewidziane jest wspólne podstawowe przeznaczenie. Pozbawienie całości któregokolwiek z jej elementów składowych, pozbawiłaby całość możliwości pełnienia jej zasadniczej funkcji.
W konsekwencji WSA, stwierdził w swoim orzeczeniu konieczność uiszczania podatku od nieruchomości również od takich urządzeń.
Problematyka przypisania funkcji budowli nie dotyczy jedynie stacji benzynowych. Powyższe wątpliwości mogą dotyczyć m.in. elektrowni wiatrowych, wyciągów narciarskich, garaży wolnostojących i podziemnych, tablic reklamowych, stacji nadawczych telefonii komórkowych, transformatorów czy słupów energetycznych.

Klauzula generalna przeciw unikaniu opodatkowania pomimo później osiągniętych korzyści, może mieć zastosowanie tylko do czynności po 15 lipca 2016 r.

Tytułowy pogląd został przedstawiony przez NSA w wyrokach z 25 listopada 2021 r., sygn. akt II FSK 669/19 oraz II FSK 670/19. W przedstawionych orzeczeniach chodziło o działalność spółki deweloperskiej.
Dotyczyły one spółki deweloperskiej, która tworzy spółki celowe realizujące konkretne przedsięwzięcia. Sama spółka deweloperska posiada natomiast prawa ochronne na znaki towarowe, udzielając na nie licencji swoim spółkom celowym. Znaki te zostały opracowane w latach 90., a rejestracja w Urzędzie Patentowym nastąpiła w 2013 r. przez spółkę komandytowo-akcyjną. W następnej kolejności znaki zostały sprzedane spółce zależnej z o.o., przekształconej w 2015 r. w spółkę akcyjną ( spółka deweloperska). Zbywca nie był podatnikiem CIT w 2013 r., a późniejsze przekształcenia nie skutkowały opodatkowaniem przychodu ze sprzedaży znaków. W 2018 r. spółka wystąpiła o indywidualne interpretacje podatkowe chcąc potwierdzić czy w dalszym ciągu może amortyzować znaki.
Zapytała pytanie czy art. 16 ust. 1 pkt 64a ustawy CIT odnosi się do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych przez spółkę od posiadanych praw ochronnych do znaków towarowych a także czy
art. 16 ust. 1 pkt 73 CIT odnosi się do opłat licencyjnych związanych z wykorzystywaniem znaków towarowych ponoszonych przez spółki osobowe, w których spółka jest wspólnikiem.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał iż, chodzi o schemat optymalizacyjny więc zwrócił się wcześniej do szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wydanie opinii, gdyż może mieć w tym przypadku miejsce zastosowanie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania. Szef KAS przyznając racje organowi, również miał uzasadnione przypuszczenie zastosowania niniejszej klauzuli, w konsekwencji czego, Dyrektor KIS odmówił wydania interpretacji. WSA nie zgodził się z powyższym postanowieniem. Potwierdził to później również NSA.
Zdaniem Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, nie jest właściwe, aby moment osiągnięcia korzyści odczytywać jako moment dokonania czynności. W związku z zaobserwowaną w ostatnim czasie przez organy skarbowe intensyfikacją postępowań klauzulowych, przywołane wyżej orzeczenia mają bardzo istotne znaczenie.

SLIM VAT 3 konsultowany jeszcze w tym roku.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że następny pakiet uproszczeń dla biznesu SLIM VAT 3 będzie konsultowany jeszcze w grudniu 2021 r. Pod pakietem SLIM VAT 3 kryje się ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur.
W myśl wprowadzanych zmian korzystanie z e-faktury będzie fakultatywne w 2022 r., będzie to obok faktur papierowych i faktur elektronicznych jedna z dopuszczalnych form dokumentowania sprzedaży, natomiast od 2023 r. stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT, co będzie wymagało wcześniejszej zgody organów UE.
E-faktury miałyby stać się dodatkowym bodźcem pobudzającym polską gospodarkę. Odgrywałyby one również doniosłą rolę w zwalczaniu wyłudzeń VAT jako obecnie najbardziej zaawansowane technologicznie do tego narzędzie. Dzięki tym zmianom, wykrywanie podatkowych przestępstw będzie możliwe już w kilka tygodni. Zgodnie ze słowami wiceministra Sarnowskiego, wprowadzenie e-faktur ma zmniejszyć lukę VAT o połowę, do poziomu 5% w ciągu kilku lat.
Kolejną pozytywną stroną tego rozwiązania ma być również szybki zwrot VAT. W założeniu podatnicy, którzy będą posługiwać się e-fakturą, uzyskają zwrot VAT o 1/3 szybciej – w ciągu 40 dni zamiast 60 dni. E-faktury nie będą również narażone na zniszczenie ponieważ pozostaną w bazie MF i będą w niej przechowywane przez okres 10 lat. Ponadto, w założeniu podatnik wystawiający e-faktury nie będzie musiał również przesyłać Jednolitego Pliku Kontrolnego dla Faktur (JPK_FA) na żądanie organów podatkowych.

Zmiany w UPO pomiędzy Polską a Niderlandami.

W dniu 22 listopada 2021 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 14 października 2021 r. o ratyfikacji Protokołu między RP a Niderlandami o zmianie konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz protokołu podpisanych w Warszawie dnia 13 lutego 2002 roku.
Celem protokołu jest dostosowanie treści wyżej wymienionej konwencji do zmian, jakie zaszły w sytuacji polityczno-gospodarczej Polski. Zmiany wynikają także z potrzeby oceny postanowień dotyczących unikania podwójnego opodatkowania w relacjach bilateralnych ze względu na nowe wzorce opracowywane w tym zakresie przez OECD, w szczególności projekt BEPS.
Dla rynku nieruchomości najistotniejszy zapis dotyczy wprowadzenia do umowy tzw. Klauzuli nieruchomościowej. Klauzula przewiduje opodatkowanie zysków z przeniesienia własności akcji/udziałów spółek, a także podobnych w swej charakterystyce do akcji/udziałów praw majątkowych w innych podmiotach, takich jak spółki osobowe czy trusty w sytuacji, gdy wartość majątku takich podmiotów pochodzi głównie z nieruchomości. Obecnie takie zyski są opodatkowane wyłącznie w państwie rezydencji podatkowej zbywcy. Po zmianach opodatkowanie możliwe będzie w miejscu położenia nieruchomości. Będzie to możliwe wówczas, gdy w jakimkolwiek momencie w okresie 365 dni wartość akcji lub udziałów albo innych podobnych praw w podmiocie, którego dotyczy transakcja, pochodziła przynajmniej w 75% bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego.
Z uwagi, iż noty ratyfikacyjne pomiędzy krajami nie zostały wymienione do końca września 2021 r. Efektywnie oznacza to, że protokół wprowadzający klauzulę nieruchomościową będzie miał zastosowanie dla lat podatkowych, okresów i zdarzeń mających miejsce od 1 stycznia 2023 roku.

Kwestia zastosowania zwolnienia przedmiotowego przychodów uzyskiwanych przez niemieckie fundusze inwestycyjne.

Seria wyroków NSA z dnia 25 listopada 2021 r., (sygn. II FSK 470/19, II FSK 862/19, II FSK 813/19, II FSK 1176/19, II FSK 1269/19) potwierdziła, że przychody nieruchomościowych funduszy inwestycyjnych z siedzibą w Niemczech są objęte zwolnieniem z podatku dochodowego w Polsce, pod warunkiem ich uzyskania z inwestycji przeprowadzanych w Polsce za pośrednictwem spółek z o.o.
Dotychczas reprezentowane podejście organów podatkowych, wykluczało fundusze niemieckie spośród podmiotów mogących korzystać ze zwolnienia podatkowego w Polsce według zasad przewidzianych dla polskich funduszy.
W przywołanych wyrokach, NSA definitywnie zakwestionował dotychczasowy pogląd organów podatkowych. Stwierdził, że potencjalna możliwość inwestowania za pośrednictwem spółki komandytowej nie eliminuje zwolnienia podatkowego w Polsce w sytuacji, gdy na rynku polskim fundusz faktycznie uzyskuje przychody z inwestycji w spółki z o.o., które to inwestycje dozwolone są także dla polskich funduszy inwestycyjnych.
NSA uznał, iż nie można oczekiwać, że dla celów zwolnienia podatkowego status prawny funduszy inwestycyjnych z siedzibą w innych krajach unijnych będzie identyczny jak funduszy polskich.
W opinii sądu podnoszone przez organ różnice w zakresie dozwolonych inwestycji funduszu zagranicznego nie mogą być podstawą do kwestionowania zwolnienia z podatku dochodowego w Polsce takich dochodów, które są zwolnione w przypadku ich osiągania przez fundusze polskie.

Legal Highlights

Spis tematów:

  1. Wycena nieruchomości przeznaczonej pod drogę
  2. Transparentność w procedurze uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy

Wycena nieruchomości przeznaczonej pod drogę.

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał skargę kasacyjną Wojewody od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 22 grudnia 2020 r., sygn. akt II SA/Gd 616/20 w sprawie ze skargi Gminy na decyzję Wojewody w przedmiocie odszkodowania z tytułu wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego. WSA, odwołując się do art. 134 ust. 3 ustawy 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1899 ze zm.) („UGN”) wskazał, że dla celów odszkodowania określa się wartość nieruchomości według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. Zdaniem WSA w sprawie pominięta została okoliczność, że pomimo objęcia wycenianej działki regulacją planu miejscowego i określenie jej przeznaczenia jako budownictwo mieszkaniowe i usługi, to w istocie działka stanowiła drogę i w efekcie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej („ZRID”) droga została na niej urządzona. Pomimo objęcia działki jednostką planistyczną o przeznaczeniu mieszkaniowym i usługowym to faktycznym jej przeznaczeniem jest komunikacja, czego plan nie wyklucza, gdyż w każdej jednostce planistycznej istnieje infrastruktura drogowa.
Od powyższego wyroku skargę kasacyjną złożył Wojewoda, wskazując m.in. na zarzuty względem poprawności dokonanej wyceny.
W swoim wyroku Naczelny Sąd Administracyjny dokonał wykładni przepisów stanowiących podstawę ustalenia odszkodowania nieruchomości wywłaszczonej pod drogę w trybie decyzji ZRID i ustalił , że zawsze ilekroć nieruchomość przejęta na własność gminy lub Skarbu Państwa była przeznaczona pod drogę na dzień wydawania decyzji ZRID, wycena wartości tej nieruchomości stanowiąca podstawę ustalenia odszkodowania powinna być dokonana na podstawie cen transakcyjnych nieruchomości drogowych – a więc nabytych pod inwestycje drogowe. Wskazał przy tym jednak także, że w świetle zasady korzyści, wynikającej z art. 134 ust. 3 i 4 UGN, nie ma podstaw do automatycznego przyjęcia cen nieruchomości drogowych, jako mających pierwszeństwo przed cenami nieruchomości uwzględniających aktualny (dotychczasowy) sposób użytkowania, bo konieczne jest ustalenie, które ceny są korzystniejsze dla wywłaszczanego.

Transparentność w procedurze uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy.

Na mocy ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo Budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym („Ustawa”) pozwalającej między innymi na wznoszenie domów jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m2 bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę ustawodawca zdecydował się wprowadzić jasne kryteria oraz zasady ustalenia obszaru analizowanego, który powinien być wzięty pod uwagę przez właściwy organ administracji podczas ustalenia wymagań dla nowej zabudowy w toku wydawania decyzji o warunkach zabudowy, o której mowa ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym („UPZP”). Od wielu lat sposób wyznaczenia obszaru analizowanego budził wiele wątpliwości natury praktycznej ze względu na niejasne zapisy rozporządzenia (aktu wykonawczego do UPZP) rodzące wątpliwości interpretacyjne, co często było podstawą do podważania decyzji o warunkach zabudowy poprzez zarzucanie jej niewłaściwego sposobu wyznaczenia obszaru analizowanego. Nawet w orzecznictwie sądów administracyjnych wykształtowały się trzy linie orzecznicze, który odmiennie interpretowały sposób określenia obszaru analizowanego. Ten brak jednolitości spotkał się z reakcją ustawodawcy, który w ramach Ustawy jasno wskazał, że obszar mający być podstawą do ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania dla przyszłego obiektu budowlanego ma stanowić obszar nie mniejszy niż trzykrotna szerokość frontu działki, jednak nie mniejszy niż 50 metrów. Przez front działki terenu powinno się rozumieć tę część granicy działki budowlanej, która przylega do drogi publicznej lub wewnętrznej, z której odbywa się główny zjazd na działkę. Wydaje się ta zmienia pozwoli uniknąć problemów praktycznych pojawiających się na etapie wydawania decyzji o warunkach zabudowy w przedmiocie wyznaczenia obszaru analizowanego. Opisywana zmiana ma wejść w życie od 3 stycznia 2022 r.