Wysoka inflacja oznacza podniesienie płacy minimalnej dwa razy w ciągu następnego roku. Jednak wyższa płaca minimalna to także wyższe sankcje wynikające z Kodeksu karnego skarbowego (KKS).
W 2023 roku płaca minimalna wzrośnie po raz pierwszy w styczniu – wyniesie wówczas 3490 zł, co daje wzrost o 480 zł w porównaniu ze stanem obecnym. Drugi raz w lipcu – wyniesie wówczas 3600 zł, co daje wzrost o następne 110 zł. Obie podwyżki wpłyną na wysokość grzywien przewidzianych w Kodeksie karnym skarbowym (dalej: KKS), bo w regulacjach tych właśnie płaca minimalna determinuje ustalenie wysokości kar. Co się stanie? Limity tych sankcji również wzrosną dwa razy w ciągu 2023 roku.
Oznacza to, że zmieni się wysokość wszystkich sankcji, tych wymierzanych w drodze mandatu, jak i przez sąd.
Na początek wykroczenie…
Zacznijmy jednak od zmian w wysokości kar za wykroczenie skarbowe. Przypomnijmy, że przepisy definiują wykroczenie skarbowe jako czyn zabroniony, za który może być wymierzona grzywna określona kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.
Zatem podatnik może być ukarać grzywną za wykroczenie, jeśli popełniony czyn spowoduje uszczuplenie należności budżetowej o kwotę nie wyższą niż 17 450 zł (w okresie od stycznia do końca czerwca 2023 r.), a następnie nie wyższą niż 18 000 zł (od lipca do grudnia 2023 r.). Dziś limit ten wynosi 15 050 zł.
Sąd będzie mógł wymierzyć karę za wykroczenie w granicach od 349 zł do 69 800 zł – w pierwszej połowie przyszłego roku. W drugiej części 2023 r. limity te wzrosną i wyniosą od 360 zł do 72 000 zł. Dziś są to widełki 301 zł – 60 200 zł.
Oczywiście wyższe będą też mandaty. Te najpierw będą mogły być wymierzane od 349 zł do 17 450 zł, a od lipca od 360 zł do 18 000 zł. Dziś jest to granica między 301 zł a 15 050 zł.
…potem przestępstwo
Podwyżki nie ominą też sankcji za przestępstwa skarbowe. Tu definicja kodeksowa wskazuje, że z przestępstwem skarbowym mamy do czynienia wówczas, gdy dany czyn został w ten właśnie sposób określony w KKS, a kara za jego popełnienie to grzywna określana w stawkach dziennych, ograniczenie lub pozbawienie wolności.
Sąd będzie mógł w pierwszej połowie przyszłego roku ustalić najwyższą możliwą sankcję za przestępstwo w wysokości 33 504 000 zł, a w drugiej będzie to już limit na poziomie 34 560 000 zł. Dziś jest to granica 28 896 000 zł.
Obserwując zatem podwyżki płacy minimalnej zaplanowane na przyszły rok warto pamiętać o wzroście wielkości indeksowanych do płacy minimalnej. W tym kontekście kary przewidziane w KKS wzrosną w sposób znaczący i na pewno dotkliwy dla podatników.