Prezydent RP podpisał 16 kwietnia br. ustawę wprowadzającą istotne zmiany do ustawy o rachunkowości oraz do innych ustaw.
Nowelizacja przewiduje transpozycję europejskiej dyrektywy 2021/2101 z dnia 24 listopada 2021 r. dotyczącej ujawniania przez wielonarodowe korporacje informacji o podatku dochodowym zapłaconym w poszczególnych krajach. Jej celem jest zwiększenie przejrzystości podatkowej poprzez obowiązek publicznego raportowania przez duże przedsiębiorstwa (zarówno te z siedzibą w UE, jak i te spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego działające w UE), informacji o podatkach dochodowych płatnych w poszczególnych krajach. Zmiany te mają na celu przeciwdziałanie agresywnemu planowaniu podatkowemu oraz unikaniu opodatkowania i są uzupełnieniem już istniejących przepisów dotyczących sporządzania raportów CbC (country-by-country).
W tym celu do ustawy o rachunkowości zostanie wprowadzony nowy rozdział 6b zatytułowany „Sprawozdanie o podatku dochodowym”, który nałoży na określone podmioty dodatkowy obowiązek dotyczący sporządzenia i publikowania informacji o podatku dochodowym należnym i zapłaconym w różnych krajach.
Podmioty zobowiązane do sporządzenia sprawozdania o podatku dochodowym
Obowiązek raportowania będzie dotyczył dużych przedsiębiorstw działających w grupach międzynarodowych. W szczególności, raporty będą musiały sporządzać i publikować:
- jednostki dominujące najwyższego szczebla grupy kapitałowej, jeżeli przychody ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 mln zł,
- jednostki samodzielne, jeżeli przychody ujęte w rocznym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 mln zł.
Sprawozdanie będą przy tym sporządzać wyłącznie podmioty będące spółkami kapitałowymi, spółkami kapitałowo-akcyjnymi, bądź spółkami jawnymi lub komandytowymi, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej.
Obowiązek dotyczyć może również jednostek dominujących najwyższego szczebla lub jednostek samodzielnych z siedzibą lub miejscem sprawowania zarządu poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego, ale prowadzących działalność gospodarczą w Polsce za pośrednictwem odpowiednio jednostki zależnej lub oddziału spełniających warunki wskazane w ustawie, jeżeli przychody ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym tej jednostki dominującej lub jednostki samodzielnej dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych przekraczają kwotę 750 000 EUR. Jeśli spełnione zostaną warunki wskazane w ustawie, obowiązek realizowany będzie przez odpowiednio daną jednostkę zależną lub oddział.
Jednostka zależna lub oddział będą również zobowiązane do publikowania i udostępniania sprawozdania dotyczącego odpowiednio jednostki dominującej najwyższego szczebla albo jednostki samodzielnej w sytuacji, w której te podmioty nie przekażą sprawozdania o podatku dochodowym. Sprawozdanie takie będzie wówczas zawierać informacje posiadane przez daną jednostkę zależną lub oddział wraz z oświadczeniem, że jednostka dominująca najwyższego szczebla albo jednostka samodzielna nie udostępniły sprawozdania o podatku dochodowym lub informacji niezbędnych do jego sporządzenia.
Ustawa przewiduje przy tym wyłączenia z obowiązku przygotowania sprawozdania – m.in. w sytuacji, w której zarówno jednostka dominująca, jak i jednostki zależne lub jednostka samodzielna i jej oddziały mają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.
Terminy i zakres informacji
Sprawozdanie o podatku dochodowym składane będzie przez kierownika jednostki do właściwego rejestru sądowego w ciągu 12 miesięcy po dniu bilansowym. W tym terminie należy również opublikować sprawozdanie na stronie internetowej jednostki, gdzie powinno ono być udostępniane przez okres co najmniej 5 lat.
Sprawozdanie będzie sporządzane na dzień bilansowy i obejmie informacje dotyczące całej działalności jednostki samodzielnej lub jednostki dominującej najwyższego szczebla, w tym działalności wszystkich jednostek zależnych ujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej najwyższego szczebla. Dane przedstawiać się będzie w podziale na jurysdykcje podatkowe, w których działalność grupy lub jednostki samodzielnej może podlegać podatkowi dochodowemu na podstawie siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałej działalności gospodarczej za dany rok obrotowy.
W szczególności, sprawozdanie będzie zawierać takie informacje jak: opis charakteru działalności jednostek, liczba pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, przychody, kwota zysku lub straty przed opodatkowaniem, kwota podatku dochodowego należnego w danym roku obrotowym (bieżące obciążenie podatkowe z tytułu podlegających opodatkowaniu zysków lub strat w roku obrotowym rozpoznanym przez jednostki i oddziały w danej jurysdykcji podatkowej, bez uwzględniania podatku odroczonego i rezerw na warunkowe zobowiązania podatkowe), kwota podatku dochodowego zapłaconego w danym roku obrotowym przez jednostki i oddziały w danej jurysdykcji podatkowej (w tym podatek u źródła zapłacony przez inne jednostki w odniesieniu do płatności na rzecz jednostek i oddziałów w ramach grupy kapitałowej), kwota niepodzielonego zysku z lat ubiegłych na koniec danego roku obrotowego i inne.
Ustawa daje również możliwość przedstawienia danych w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (informacja o grupie podmiotów – raport CbC).
Ustawa przewiduje, że ww. dane trzeba będzie przedstawiać odrębnie dla poszczególnych państw EOG, a także dla określonych jurysdykcji podatkowych, które stanowią tzw. „raje podatkowe” oraz takie, które nie w pełni wdrożyły zasady dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych. W odniesieniu do pozostałych jurysdykcji podatkowych informacje będą przedstawiane w formie zagregowanej.
Ustawa wprowadza sankcje karne za niewywiązywanie się z obowiązku sporządzenia i publikacji sprawozdania o podatku dochodowym.
Pozostałe zmiany
Wprowadzone zostaną również odpowiednie zmiany dostosowujące w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym (umożliwiające techniczne obsłużenie nowych wymogów) i w ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Wejście w życie
Przepisy ustawy będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdania o podatku dochodowym za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 21 czerwca 2024 r.