Przekształcenie formy prawnej spółki w trakcie roku podatkowego rodzi szereg wątpliwości związanych z obowiązkami dokumentacyjnymi dotyczącymi cen transferowych. Podatnicy często stają przed wyzwaniami dotyczącymi właściwego podziału okresów rozliczeniowych, ustalenia wartości transakcji oraz zasad sporządzania dokumentacji podatkowej.
Podział dokumentacji cen transferowych
Jednym z kluczowych zagadnień jest sposób sporządzania dokumentacji cen transferowych przed i po przekształceniu spółki. Wątpliwości podatników dotyczą tego, czy transakcje realizowane przed i po zmianie formy prawnej powinny być dokumentowane łącznie, czy też rozdzielnie, poprzez sporządzenie odrębnych dokumentacji dla dwóch wyodrębnionych okresów (przed oraz po przekształceniu).
Kolejnym wyzwaniem jest ustalenie wartości transakcji dla celów cen transferowych, tj. czy powinny one być liczone łącznie dla całego roku podatkowego, czy też odrębnie dla każdego okresu.
Stanowisko Dyrektora KIS
Wątpliwości te rozwiewa interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 grudnia 2024 r. (sygn. 0111-KDIB-2.4010.620.2024.2.BD). Wskazano w niej, że kluczowym czynnikiem decydującym o sposobie dokumentowania transakcji jest moment zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego, które wyznaczają koniec roku podatkowego dla poprzedniej formy prawnej oraz początek nowego okresu dla nowej formy działalności.
Podatnik – spółka z o.o., powstała z dniem 1 sierpnia 2024 r. w wyniku przekształcenia sp. z o.o. sp.k. – zwrócił się do KIS z zapytaniem, czy powinien sporządzić dokumentację cen transferowych odrębnie za okres przed przekształceniem (1 stycznia – 31 lipca 2024 r.) oraz po przekształceniu (1 sierpnia – 31 grudnia 2024 r.), czy też możliwe jest połączenie tych okresów i sporządzenie jednej dokumentacji.
Organ podatkowy potwierdził konieczność sporządzania odrębnej dokumentacji, tj. za okres 1 stycznia 2024 r. – 31 lipca 2024 r., a także, jeżeli wystąpi taki obowiązek, również za okres 1 sierpnia 2024 r. – 31 grudnia 2024 r.
Uzasadnienie stanowiska
W uzasadnieniu interpretacji indywidualnej wskazano, że przekształcenie spółki skutkuje zmianą formy prawnej, co oznacza powstanie nowego podmiotu podatkowego.
Możliwość dokonania przekształcenia bez zmiany formy prawnej istnieje wyłącznie w przypadku, gdy zmiana formy prawnej dokonywana jest poprzez przekształcenie spółki osobowej lub spółki cywilnej, w inną spółkę osobową, bądź spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową.
Podział dokumentacji wynika zatem z faktu, że każda z form prawnych spółki jest odrębnym podatnikiem. Zatem obowiązki dokumentacyjne powinny odzwierciedlać zmiany organizacyjne w strukturze podmiotu.
Warto podkreślić, że w przeszłości wydawane były różne interpretacje w zakresie obowiązków dokumentacyjnych związanych z przekształceniem spółek, jednak pozostawiały one wiele niejasności i nie rozwiewały jednoznacznie wszystkich wątpliwości podatników. Dopiero najnowsza interpretacja KIS w sposób klarowny określa podejście organów podatkowych w tym zakresie.
Zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości, jednostka podlegająca przekształceniu zobowiązana jest do zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, co skutkuje zakończeniem roku podatkowego dla poprzedniej formy prawnej oraz rozpoczęciem nowego roku podatkowego dla nowej formy prawnej spółki. Tym samym każdy podmiot w nowej formie prawnej ponosi odrębne obowiązki dokumentacyjne.
W praktyce oznacza to, że w przypadku przekształcenia spółki z o.o. sp. k. w spółkę z o.o. konieczne jest przygotowanie dwóch odrębnych dokumentacji cen transferowych. W tym przypadku:
- dla spółki z o.o. sp. k. – obejmującej okres od 1 stycznia do 31 lipca 2024 r.,
- dla spółki z o.o. – obejmującej okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r.
Konsekwencje podatkowe
Podmioty dokonujące przekształcenia powinny zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe rozliczenie obowiązków dokumentacyjnych. Nieprawidłowe sporządzenie dokumentacji cen transferowych lub jej brak może prowadzić do niezgodności z przepisami oraz konsekwencji podatkowych, w tym sankcji.
Podsumowując, interpretacja dyrektora KIS jednoznacznie wskazuje, że obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych powinien być realizowany odrębnie dla każdego zakończonego roku obrotowego w ramach danej formy prawnej spółki. Przekształcenie spółki, choć nie wpływa na ciągłość jej działalności gospodarczej, skutkuje koniecznością rozdzielenia dokumentacji z uwagi na zmianę formy prawnej podatnika jak i wynikające z tego nowe obowiązki podatkowe.
