Składki na ubezpieczenie na życie to przychód pracownika
Gazeta prawna, 2025-05-19, Izabela Tomaszewska-Gałuszka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 maja 2025 r. (sygn. akt II FSK 1068/22) orzekł, że składki na ubezpieczenie na życie opłacane przez pracodawcę stanowią dla pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o PIT już w momencie ich zapłaty. Sprawa dotyczyła pracownika i jednocześnie wspólnika spółki jawnej, który był objęty indywidualnym ubezpieczeniem z funduszem kapitałowym, a składki finansowała spółka. Zarówno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, jak i sądy obu instancji uznały, że wskazanie pracownika jako ubezpieczonego oznacza powstanie u niego przychodu w wysokości zapłaconych składek, niezależnie od tego, że nie dysponuje on środkami z części inwestycyjnej. Opodatkowaniu podlega jedynie dochód z inwestowania składek, a nie ich wypłata do wysokości składek zapłaconych. Jednocześnie Dyrektor KIS potwierdził, że wspólnik spółki może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu przypadającą na niego część zapłaconych składek.
Wystarczy potencjalny związek z działalnością gospodarczą, by stawka podatku była najwyższa
Gazeta prawna, 2025-05-19, Izabela Tomaszewska-Gałuszka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 13 maja 2025 r. (sygn. akt III FSK 279/24 i III FSK 280/24) uznał, że dla zastosowania najwyższej stawki podatku od nieruchomości wystarczające jest istnienie potencjalnego związku budynku z działalnością gospodarczą, niezależnie od jego faktycznego wykorzystania. Sprawa dotyczyła Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników, który wynajmował budynek m.in. Krajowemu Ubezpieczeniu Rolniczemu (KRUS), twierdząc, że nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów podatkowych. Organy podatkowe i sądy obu instancji uznały jednak, że działalność funduszu w zakresie zarządzania nieruchomościami ma charakter gospodarczy, a budynek wynajmowany w celu osiągnięcia przychodu powinien podlegać opodatkowaniu według stawek właściwych dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą, bez względu na zmieniający się w czasie sposób jego faktycznego użytkowania.
Nie każda kara umowna jest wyłączona z podatkowych kosztów
Gazeta prawna, 2025-05-19, Izabela Tomaszewska-Gałuszka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 maja 2025 r. (sygn. akt II FSK 1012/22) orzekł, że kary umowne poniesione przez spółkę z tytułu częściowego niewykonania dostaw, które nie były zawinione przez tę spółkę, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Spór dotyczył interpretacji art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, który wyłącza z kosztów określone kary umowne i odszkodowania, w tym m.in. za wady towarów i robót. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że spółka nie ma prawa zaliczyć tych kar do kosztów, niezależnie od przyczyny ich poniesienia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, a następnie NSA, nie zgodziły się z tą interpretacją, uznając, że w sprawie nie wystąpiła wada ani zwłoka w rozumieniu przepisów, a częściowe niewykonanie dostaw nie mieści się w zakresie wyłączeń określonych w ustawie.
Interpretacje dotyczące podatku od nieruchomości. System wymaga zmiany
Gazeta prawna, 2025-05-19, Marcin Kukuła, Julia Dobrowolska
Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która weszła w życie 1 stycznia 2025 r. miała na celu doprecyzowanie definicji budowli na potrzeby podatku od nieruchomości. Mimo zmian przepisy pozostają niejasne, co powoduje niepewność prawną i niską liczbę wniosków o interpretacje indywidualne – w 2024 r. wydano ich jedynie 163 w tym zakresie, co daje średnio 0,075 interpretacji na gminę. Podatnicy obawiają się występować o interpretacje, ponieważ są one wydawane przez lokalne organy podatkowe (np. prezydent miasta), które są równocześnie beneficjentami wpływów z podatku. Brakuje centralnego rejestru interpretacji, a ich rozbieżność między gminami pogłębia niepewność. W odpowiedzi na interpelację nr 8239 Ministerstwo Finansów zapowiedziało brak planów reformy systemu interpretacyjnego w tym zakresie.
Kary umowne i odszkodowania nie zawsze są wyłączone z kosztów
Gazeta prawna, 2025-05-19, Radosław Kowalski
Zgodnie przepisami ustaw o CIT oraz PIT, nie wszystkie kary i odszkodowania podlegają wyłączeniu z kosztów – wyłączenie dotyczy wyłącznie przypadków określonych przepisami, np. kar za wady towarów lub usług, bądź nieterminowe usunięcie takich wad. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 grudnia 2024 r. (sygn. akt II FSK 409/22) potwierdził, że nie można rozszerzać wyłączenia na inne przypadki, jak np. nieterminowe wykonanie naprawy, jeśli nie skutkuje to wadliwością usługi. Zgodnie z tą wykładnią Dyrektor KIS w interpretacji z 6 maja 2025 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.153.2021.9.MF) dopuścił możliwość zaliczenia do kosztów kary za opóźnienie, jeśli nie dotyczy ono wad wykonania. Każdorazowo konieczna jest indywidualna analiza, czy konkretna kara bądź odszkodowanie spełnia przesłanki fiskalnej celowości oraz nie podlega wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodu. W przeciwnym wypadku błędna kwalifikacja, np. poprzez fakturowanie kary jako usługi, może skutkować sankcjami, włącznie z odpowiedzialnością karną.
Ulga na innowacyjnych pracowników pozwala na kilkakrotne osiąganie korzyści podatkowej
Gazeta prawna, 2025-05-19, Mariusz Mierzwiński, Paweł Szala
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 kwietnia 2025 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.87.2025.1.MBD) potwierdza, że podatnik łączący ulgę na badania i rozwój z ulgą na innowacyjnych pracowników może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów niezapłacone zaliczki na PIT, jeśli wynikają one z zastosowania ulgi na innowacyjnych pracowników. W praktyce oznacza to możliwość trzykrotnego osiągnięcia korzyści podatkowej: poprzez odliczenie kosztów kwalifikowanych w CIT, pomniejszenie zaliczek na PIT oraz ujęcie niezapłaconych zaliczek jako kosztów w CIT. Warunkiem jest wykorzystanie kosztów kwalifikowanych, które są niezbędne do zastosowania ulgi na innowacyjnych pracowników, a ich katalog obejmuje m.in. wynagrodzenia specjalistów realizujących projekty badawczo-rozwojowe. Stanowisko to może stanowić zachętę dla podatników prowadzących działalność B+R do pełniejszego wykorzystania przysługujących preferencji podatkowych.
Inwestycja w transport zbiorowy z pełnym odliczeniem VAT
Gazeta prawna, 2025-05-20, Mariusz Szulc
W wyroku z 16 kwietnia 2025 r. (sygn. akt I SA/Gl 1150/24) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach orzekł, że gmina realizująca inwestycję w rozbudowę Inteligentnego Systemu Transportowego (ITS), współfinansowaną ze środków unijnych i służącą świadczeniu odpłatnych usług transportu zbiorowego na podstawie umów cywilnoprawnych, ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupowych. Sąd uchylił wcześniejszą interpretację dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który uznał, że inwestycja powinna być rozliczana z zastosowaniem prewspółczynnika, wskazując na jej powiązanie z realizacją zadań własnych gminy. W ocenie sądu, ponoszone wydatki służą wyłącznie czynnościom opodatkowanym, co uzasadnia pełne prawo do odliczenia VAT. Wyrok jest nieprawomocny.
Rząd przyjął zmiany w PIT i CIT oraz w podatku od spadków i darowizn.
Gazeta prawna, 2025-05-21, Agnieszka Pokojska
Rada Ministrów przyjęła dwa projekty nowelizacji ustaw podatkowych: pierwszy dotyczący ustaw o PIT i CIT (UDER23), który ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., oraz drugi odnoszący się do podatku od spadków i darowizn (UDER19), który zacznie obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych przewiduje m.in. ograniczenie obowiązku zwrotu pomocy publicznej dla firm strefowych wyłącznie do faktycznie wykorzystanych środków, zachowanie statusu podatnika CIT przez podatkowe grupy kapitałowe mimo transakcji z podmiotami powiązanymi spoza grupy oraz zniesienie obowiązku corocznego informowania o wspólnikach spółek jawnych, jeśli skład wspólników się nie zmienia. Z kolei w ustawie o podatku od spadków i darowizn zniesiono wymóg uzyskania zaświadczenia z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku nabytego po 31 grudnia 2006 r., jeśli jego nabycie potwierdził notariusz lub objęte było zwolnieniem podatkowym, oraz zmieniono zasady ustalania wartości nieodpłatnych powtarzających się świadczeń, zgodnie z uchwałą NSA z 31 marca 2025 r., sygn. akt III FPS 5/24.
Odsetki przekonwertowane na kapitał zapasowy nie są podatkowym kosztem
Gazeta prawna, 2025-05-21, Izabela Tomaszewska-Gałuszka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 kwietnia 2025 r. (sygn. akt II FSK 1045/22) orzekł, że należności z tytułu odsetek od pożyczki, które zostały przekonwertowane na kapitał zapasowy spółki, nie stanowią kosztu uzyskania przychodów na gruncie ustawy o CIT. Sprawa dotyczyła spółki z o.o., która dokonała podwyższenia kapitału zakładowego przez emisję udziałów objętych przez wspólnika w drodze kompensaty wierzytelności, przy czym część wierzytelności – w tym odsetki – przekazano na kapitał zapasowy. Organy podatkowe i sądy obu instancji uznały, że jedynie część odsetek odpowiadająca wartości udziałów objętych w kapitale zakładowym może być uznana za koszt podatkowy. W pozostałym zakresie – dotyczącym kapitału zapasowego – nie doszło do realnej zapłaty, co wyklucza możliwość zaliczenia ich do kosztów.
Świadczenia wspólników na rzecz spółki a ukryte zyski. Fiskus zmienił zdanie
Gazeta prawna, 2025-05-21, Agnieszka Pokojska
W interpretacji indywidualnej z 15 kwietnia 2025 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.77.2025.4.RH) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wynagrodzenie wypłacane wspólnikom za powtarzające się świadczenia niepieniężne na rzecz spółki może stanowić ukryty zysk w rozumieniu i podlegać opodatkowaniu estońskim CIT. Stanowi to odejście od wcześniejszej, korzystnej dla podatników wykładni, zgodnie z którą takie wynagrodzenie nie było traktowane jako ukryty zysk, pod warunkiem że spełniało przesłanki rynkowości, kwalifikacji wspólników i związku ze zwykłą działalnością spółki. Zmiana stanowiska dotyczy spółek, w których wspólnicy są zobowiązani do świadczeń na podstawie art. 176 k.s.h., a ich wynagrodzenie – mimo braku dywidendy – jest wypłacane za świadczenia wykonywane regularnie, takie jak analizy finansowe, działania marketingowe czy szkolenia. Potwierdzeniem zmiany podejścia organów są również wcześniejsze przypadki odmowy wydania interpretacji oraz wyrok WSA w Gdańsku z 12 marca 2024 r. (sygn. akt I SA/Gd 64/24), wskazujący na możliwość unikania opodatkowania przy tego rodzaju wypłatach.
Fiskus godzi się na szybsze przedawnienia, ale podatku, a nie kar za przestępstwa skarbowe
Gazeta prawna, 2025-05-22, Agnieszka Pokojska
Ministerstwo Finansów planuje zmiany w ordynacji podatkowej (projekt UD196), mające wejść w życie 1 stycznia 2026 r., w tym nowelizację art. 70 § 6 pkt 1 o.p., który obecnie pozwala zawiesić bieg terminu przedawnienia podatku w razie wszczęcia postępowania karnoskarbowego. Resort chce, by dotyczyło to tylko najpoważniejszych przestępstw skarbowych zagrożonych karą pozbawienia wolności. Jednocześnie proponuje uchylenie art. 44 § 2 k.k.s., by możliwe było karanie sprawców przestępstw skarbowych mimo przedawnienia zobowiązania podatkowego. W razie uchylenia art. 70 § 6 pkt 1 bez wprowadzenia nowej regulacji, Ministerstwo Finansów zapowiada intensywne działania na rzecz usunięcia art. 44 § 2 k.k.s., aby nie dopuścić do sytuacji bezkarności sprawców. Problem instrumentalnego wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia przedawnienia podatku był przedmiotem uchwały NSA z 24 maja 2021 r. (sygn. akt I FPS 1/21), a Trybunał Konstytucyjny od 2014 r. nie rozpoznał wniosku RPO w sprawie niekonstytucyjności przepisu (sygn. akt K 31/14).
