W analizowanym przypadku polska spółka, działająca jako dystrybutor w grupie kapitałowej z siedzibą w Austrii w branży pneumatycznej, nabywała produkty od spółki matki do dalszej dystrybucji, uzyskując zapewnienie realizacji marży EBIT na określonym poziomie z tego tytułu. Kontrakty z klientami zewnętrznymi, w tym klientami działającymi na rynku polskim, były dotychczas zawierane przez spółkę matkę. Grupa podjęła decyzję o zmianie polityki handlowej dotyczącej zawierania kontraktów. Zmiana polityki miała polegać na przeniesieniu do spółki polskiej kontraktów z klientami polskimi, które dotychczas były zawarte przez spółkę matkę, jak również zawieraniu wszelkich nowych umów przez spółkę polską (dotyczących dystrybucji towarów Grupy na rynku polskim). Jednocześnie, planowane było zawarcie przez spółkę polską ze spółką matką umowy na usługi w zakresie zarządzania oraz wsparcia w zawieraniu umów, jak i nadzoru nad ich wykonaniem przez spółkę matkę. Wynagrodzenie za usługi miało zostać ustalone na podstawie faktycznie ponoszonych kosztów z określonym narzutem zysku.
Czy planowana zmiana polityki handlowej powoduje ryzyko w zakresie cen transferowych i z jakimi konsekwencjami się wiąże?
Planowana zmiana polityki handlowej w Grupie, dotycząca polskiej spółki, powinna zostać przeanalizowana pod kątem restrukturyzacji w rozumieniu polskich przepisów podatkowych.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, restrukturyzacja oznacza reorganizację spełniającą łącznie dwie przesłanki – są one następujące:
- Istotna zmiana relacji handlowych lub finansowych, w tym zakończenie albo zmiana istotnych warunków obowiązujących umów pomiędzy podmiotami powiązanymi lub ich przeniesienie.
- Przeniesienie istotnych funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka między podmiotami powiązanymi, które skutkuje zmianą przewidywanego średniorocznego wyniku EBIT podatnika o co najmniej 20% w trzyletnim okresie po dokonaniu przeniesienia w porównaniu do prognoz przed restrukturyzacją.
Zatem, aby uznać reorganizację biznesową jako restrukturyzację należy przeanalizować m.in. zmianę profilu funkcjonalnego spółki polskiej. Planowane przeniesienie kontraktów może spowodować zmianę kluczowych elementów działalności spółek powiązanych w Grupie, takich jak funkcje operacyjne, aktywa i ryzyka, a tym samym zmianę alokacji zysków między spółkami. W efekcie wynik EBIT spółki polskiej może ulec zmianie.
W analizowanym przypadku doszło do przeniesienia kontraktów ze spółki matki na polską spółkę powiązaną, przez co spółka polska uzyskała prawo do zawierania nowych kontraktów z kontrahentami działającymi w Polsce. Dzięki temu, spółka polska będzie aktywnie uczestniczyć w procesie negocjacyjnym warunków wynagrodzenia z klientami. Oprócz zwiększonego zakresu funkcji pełnionych przez spółkę polską w tym obszarze, wzrośnie również zakres ponoszonego przez nią ryzyka.
Przeprowadzona analiza potwierdziła zatem zmianę profilu funkcjonalnego spółki polskiej – z dystrybutora o ograniczonych funkcjach i ryzyku, na dystrybutora o pełnych funkcjach i ryzyku. Zgodnie z Wytycznymi OECD, różnica między dystrybutorem prostym, a o rozbudowanych funkcjach i ryzykach polega na zwiększonym zakresie odpowiedzialności. Tym samym, jeden z warunków ww. definicji restrukturyzacji został spełniony.
W kolejnym etapie projektu przeanalizowano wpływ planowanych zmian na przewidywany wynik EBIT spółki w trzech kolejnych latach. Analiza wskazała, że przewidywana zmiana średniorocznego wyniku EBIT (za okres trzech kolejnych lat finansowych) nie będzie wyższa niż 20%.
W konsekwencji uznano, że przeniesienie kontraktów i zmiana profilu funkcjonalnego polskiej spółki nie spełnia definicji restrukturyzacji, wskazanej w polskich przepisach o cenach transferowych.
Jednakże w wyniku analizy stwierdzono, że planowane zmiany polityki handlowej skutkujące zmianą profilu funkcjonalnego polskiej spółki powodują konieczność:
- przeprowadzenia nowej analizy porównawczej (w celu określenia rynkowego poziomu cen w transakcji nabycia towarów od spółki matki);
- modyfikację opisów w dotychczas przygotowywanej lokalnej dokumentacji cen transferowych (odnośnie opisu transakcji, analizy funkcjonalnej i opisów działalności spółek uczestniczących w transakcji);
- wskazanie w lokalnej dokumentacji cen transferowych, że analiza funkcjonalna uległa zmianie w stosunku do lat wcześniejszych.
Dodatkowo, rekomendowane jest przygotowanie tzw. defense file, czyli dokumentu podsumowującego analizę i wskazującego, że reorganizacja nie miała charakteru restrukturyzacji w rozumieniu polskich przepisów o cenach transferowych.
W efekcie zmiany polityki handlowej, pojawiła się również nowa transakcja pomiędzy spółką polską a spółką matką, tj. transakcja usługowa w zakresie zarządzania oraz wsparcia w zawieraniu umów, jak i nadzoru nad ich wykonaniem.
W związku z tym, pojawiła się konieczność:
- ustalenia rynkowego poziomu wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych przez spółkę matkę (w tym: prawidłowego określenia bazy kosztowej i rynkowego narzutu zysku);
- przeprowadzenia analizy porównawczej (w celu określenia rynkowego narzutu zysku);
- przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji usługowej (wartość usług przekroczyła próg dokumentacyjny);
- ujęcia transakcji w deklaracji TPR; a także
- zbierania dowodów wykonania usług.
Podsumowanie
Planowana zmiana polityki handlowej w grupie kapitałowej, obejmująca przeniesienie kontraktów do polskiej spółki oraz wprowadzenie opłat za usługi zarządzania z tym związane, może spełniać przesłanki dotyczące restrukturyzacji. W każdym przypadku należy dokładnie przeanalizować warunki wskazane w polskich przepisach o cenach transferowych w tym zakresie.
Ponadto, reorganizacje mogą wiązać się ze zmianami w dotychczas realizowanych transakcjach, a także wprowadzeniem dodatkowych transakcji, które należy przeanalizować pod kątem wymogów w zakresie cen transferowych.
Proces przeprowadzenia reorganizacji wymaga zatem precyzyjnej analizy i najczęściej wsparcia ekspertów w tym obszarze, w celu uniknięcia błędów formalnych, korekt rozliczeń i deklaracji podatkowych oraz związanych z tym ryzyk.
