Mechanizm kompensaty w cenach transferowych pozwala wykazać, że rozliczenia z jednostkami powiązanymi, choć w pojedynczych transakcjach nie są dla podatników zbyt korzystne, w efekcie spełniają warunki rynkowe.
Podstawa prawna
Zasada kompensaty została określona w § 9 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem organy podatkowe w chwili ustalania dochodu lub straty podatnika powinny uwzględniać:
- czy niekorzystne warunki w danej transakcji są równoważone przez bardziej korzystne w innej transakcji zawieranej między tymi samymi podmiotami powiązanymi (kompensata korzyści);
- czy niższy dochód w jednym roku rozliczeniowym jest wyrównywany wyższym dochodem w okresie trzyletnim (kompensata dochodu).
Oba te rozwiązania pozwalają na uzasadnienie rynkowego charakteru transakcji kontrolowanych pomimo odchylenia cen w pojedynczych transakcjach od poziomu rynkowego.
Zalety dla podatników
Możliwość zastosowania mechanizmu kompensaty zapewnia podatnikom praktyczne korzyści:
- uwzględnienie realiów biznesowych i gospodarczych podczas analizy cen transferowych przez organy podatkowe;
- spojrzenie na wyniki przedsiębiorstwa w dłuższym okresie, co bardziej oddaje naturalne wahania koniunktury;
- ograniczenie ryzyka sporów podatkowych w przypadkach, gdy pojedyncze transakcje nie spełniają warunków rynkowych, lecz całość rozliczeń z danym podmiotem w ramach jednego roku lub rozliczenia w okresie trzyletnim są przeprowadzane na zasadach rynkowych.
Opis zastosowanej kompensaty w lokalnej dokumentacji cen transferowych
Należy pamiętać, że zastosowanie mechanizmu kompensaty wymaga odpowiednich kalkulacji oraz właściwego udokumentowania w lokalnej dokumentacji cen transferowych. Nie jest to jedynie formalność – prawidłowe wyliczenia i ich przejrzyste przedstawienie są kluczowe, aby organy podatkowe mogły uznać zgodność rozliczeń z zasadą ceny rynkowej.
Kompensata w formularzu TPR-C
Należy pamiętać o uwzględnieniu kompensaty w Informacji o cenach transferowych. W formularzu TPR-C znajduje się specjalne pole (przy każdej transakcji), w którym należy zaznaczyć czy zastosowano mechanizm kompensaty.
Jeśli po przeprowadzeniu analizy finansowej transakcji kontrolowanych i analiz porównawczych zidentyfikowane zostałyby transakcje, w których warunki odbiegają od warunków rynkowych warto sprawdzić czy zasada kompensaty mogłaby pozwolić na obronę ich rynkowego charakteru.
