Koszty uzyskania przychodu w wysokości 50% to rozwiązanie podatkowe, które z roku na rok zyskuje coraz większą popularność. Jest to szczególnie widoczne w przedsiębiorstwach z sektora IT. Ta tendencja nie dziwi. Jest to rozwiązanie, które niesie ze sobą korzyści finansowe dla pracowników, a jednocześnie zwiększa atrakcyjność danego pracodawcy, co nabiera szczególnego znaczenia na wysoce konkurencyjnym rynku IT.
O tym czym są 50% koszty uzyskania przychodów, jak wdrożyć je w firmie, a także jakie korzyści może przynieść to rozwiązanie dla pracownika i pracodawcy w najnowszym podcaście TPA Observer rozmawiają Mikołaj Ratajczak, Associate Partner i Agata Netyks, Senior Consultant z działu doradztwa podatkowego TPA Poland.
Podcasty dostępne są również na platformach Spotify | YouTube | Google Podcasts | Apple Podcasts
Zacznijmy od wyjaśnienia, że standardowo, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę może odliczyć od uzyskanego przychodu 250 lub 300 zł miesięcznie, co w praktyce przekłada się na odpowiednio 3000 lub 3600 zł w całym roku podatkowym. Jest to kwota dość niska, zwłaszcza jeśli uwzględnimy fakt, że pomniejsza ona przecież przychód a nie podatek. Jeśli jednak taki pracownik spełnia określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych warunki, to może zastosować preferencyjne 50% koszty uzyskania przychodów do tej części wypłacanego mu wynagrodzenia, która stanowi tzw. honorarium autorskie.
– Istotne jest jedynie to, że to odliczenie nie jest nieograniczone. Przepisy przewidują bowiem, że w przypadku podwyższonych autorskich kosztów, w roku podatkowym nie mogą one przekroczyć kwoty 120 tys. zł, co odpowiada w przybliżeniu przychodom w wysokości ok. 270 tys. zł rocznie – wyjaśnia Agata Netyks.
Jednocześnie dodaje, że przekroczenie limitu nie powoduje utraty prawa do skorzystania z kosztów w wysokości 50%. Przekroczenie limitu oznacza tyle, że pracodawca nie powinien w danym roku podatkowym kontynuować naliczania pracownikowi podwyższonych kosztów autorskich. Limit powinien więc być monitorowany przez pracodawcę.
Wyższe koszty uzyskania przychodu to wyższe wynagrodzenie
Mikołaj Ratajczak dodatkowo podkreśla, że w wyniku zastosowania 50% kosztów pracownik-twórca zastosuje dużo wyższe koszty uzyskania przychodów, jego dochód podlegający opodatkowaniu będzie niższy, a w konsekwencji wynagrodzenie netto większe.
– To rozwiązanie daje wymierne korzyści finansowe dla pracownika. Z drugiej strony jest też bardzo korzystne dla samego pracodawcy, bo zastosowanie tej ulgi podatkowej pozwala na zaoferowanie pracownikowi bardziej atrakcyjnego systemu wynagrodzeń. W praktyce bowiem pracownik-twórca otrzyma wyższe wynagrodzenie netto, czyli wyższą o ok. 15% wypłatę „na rękę”, bez dodatkowego obciążenia finansowego po stronie pracodawcy – argumentują eksperci.
Kto może skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów?
Trzeba jednak zastrzec jedną ważną rzecz. A mianowicie z podwyższonych KUP nie może skorzystać każdy pracownik, a tylko taki, który faktycznie jest twórcą, tj. wykonuje prace twórcze i tworzy utwory chronione prawem autorskim. Nieodzownym elementem stosowania tej preferencji podatkowej jest więc tworzenie przez pracowników w ramach realizacji ich obowiązków służbowych utworów w rozumieniu prawa autorskiego. Tylko tworzenie dzieła chronionego prawem autorskim pozwala na korzystne rozliczenie podatkowe.
Przepisy nie ograniczają jednak formy współpracy przy takiej aktywności, co oznacza, że prace będą uznane za utwór zarówno wtedy, gdy osoba tworząca go ma podpisaną umowę o pracę, jak i wtedy gdy wykonuje swoje zadania na podstawie umowy cywilnoprawnej (tj. umowy zlecenia czy o dzieło). Preferencja ta nie jest jednak dedykowana dla osób współpracujących w ramach prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej (tzw. B2B). W działalności gospodarczej zastosowanie znajdą więc wyłącznie koszty rzeczywiście poniesione przez przedsiębiorcę, a nie 50% koszty. Osoby te mają za to możliwość korzystania z innych form preferencyjnego opodatkowania, jak na przykład opodatkowanie ryczałtem.
50% koszty uzyskania przychodu dla branży IT
– Bardzo istotne przy stosowaniu 50% kosztów jest to, że nie jest to rozwiązanie zarezerwowane dla wybranych sektorów czy branż. Obserwujemy jednak ogromne zainteresowanie tym rozwiązaniem podatkowym w sektorze IT i nic w tym dziwnego, bo z autorskich kosztów uzyskania przychodów można skorzystać na różnych stanowiskach w tej branży. Z tego mechanizmu korzyść odnieść mogą chociażby programiści, twórcy gier, web developerzy, UX designerzy czy graficy komputerowi – wyjaśnia Agata Netyks.
Podkreśla także, że w szczególności w branży IT, wydaje się, że podwyższone 50% koszty uzyskania przychodów zaczynają być traktowane powoli jako standard, rozwiązanie, którego wdrożenie jest wręcz oczekiwane przez pracowników – zarówno tych obecnych, jak i przyszłych, potencjalnie rozglądających się za zmianą pracy. A brak wdrożenia autorskich kosztów w firmie IT powoduje, że dana firma nie jest tak atrakcyjnym pracodawcą dla potencjalnego pracownika, jak inna firma z branży, która rozwiązanie to wdrożyła i stosuje je w praktyce.
Według naszych ekspertów, zainteresowanie tą ulgą podatkową nie dziwi również z powodu wysokiej inflacji czy stale wprowadzanych do polskiego systemu podatkowego skomplikowanych zmian, jak choćby nowelizacji wprowadzonych Polskim Ładem, które nie ułatwiają życia przedsiębiorcom.
– Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy szukają rozwiązań, które zniwelują skutki niekorzystnej sytuacji gospodarczej, dlatego omawiana ulga podatkowa jest tak atrakcyjna, a jej wdrożenie pożądane – podsumowują eksperci TPA Poland.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?
- Jakie działania musi podjąć pracodawca, aby 50% koszty uzyskania przychodów stosować w praktyce?
- Jak przeprowadzić analizę prac pracownika i na co zwrócić uwagę, aby podwyższone koszty miały zastosowanie?
- Jakie zapisy w umowach o pracę są niezbędne?
- Jak w praktyce ustalić wysokość honorarium autorskiego?
- Jak dokumentować przychód z praw autorskich?