W ramach dyrektywy CSRD, przedsiębiorstwa są zobowiązane do raportowania na temat swojego wpływu na środowisko, w tym zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby. Standard ESRS E2 dotyczący zanieczyszczenia jest jednym z pięciu standardów klimatycznych.
Celem standardu jest zrozumienie, jak przedsiębiorstwo wpływa na zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby, zarówno w sposób negatywny, jak i pozytywny, poznanie działań zmierzających do ograniczenia lub zapobieżenia zanieczyszczeniom i ich rezultatów oraz planów i możliwości adaptacyjnych w procesie przechodzenia na zrównoważoną gospodarkę, a także rodzaju i zakresu ryzyk i możliwości pojawiających się w związku z dokonywanymi zanieczyszczeniami i ich wpływu finansowego na przedsiębiorstwo w krótkim, średnim i długim okresie.
Wprowadzenie do Standardu ESRS E2 – Zanieczyszczenie
Standard odnosi się do zanieczyszczeń oraz ich zapobiegania, kontroli i ograniczania w następujących kategoriach:
– zanieczyszczenia powietrza,
– zanieczyszczenia wody,
– skażenie gleby.
W stosunku do substancji potencjalnie niebezpiecznych, w tym wzbudzających szczególnie duże obawy, standard obejmuje informacje związane z ich produkcją, stosowaniem lub dystrybucją oraz komercjalizacją.
Temat zanieczyszczeń jest bardzo silnie powiązany z zagadnieniami opisanymi w pozostałych standardach środowiskowych dotyczących wody, bioróżnorodności i gospodarki cyrkularnej i w związku z tym część ujawnień dotyczących zanieczyszczeń ujęto w innych standardach tematycznych.
Polityki i działania związane z ograniczaniem zanieczyszczeń
W ramach ujawnień przedsiębiorstwo musi opisać swoje polityki związane z zanieczyszczeniami oraz wskazać, zarówno w stosunku do własnej działalności, jak i operacji w łańcuchu wartości, jak te polityki adresują zagadnienia łagodzenia negatywnych oddziaływań związanych z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby, jak traktują incydenty i ograniczają ich wpływ na ludzi i środowisko oraz czy wspierają zastępowanie wykorzystania substancji potencjalnie niebezpiecznych.
Kolejne ujawnienie dotyczy działań podejmowanych przez jednostkę w celu unikania bądź ograniczania zanieczyszczeń i jakie zasoby przeznacza na ich realizację. W opisie należy uwzględnić spełnienie wymogów najlepszych dostępnych technik (Best Available Techniques BAT) lub uwzględnienie zasady „nie czyń poważnych szkód” w zakresie kontroli zanieczyszczeń zgodnie z odpowiednimi aktami prawnymi.
Cele, ujawnienia i skutki finansowe związane z zanieczyszczeniami
Następnym poruszanym zagadnieniem są cele związane z zanieczyszczeniami. Przedsiębiorstwo przedstawia swoje cele związane z zanieczyszczeniem i wyjaśnia ich powiązanie z ograniczeniem i kontrolą emisji do wody, powietrza i gleby, a także nadzorem nad zużyciem substancji potencjalnie niebezpiecznych i substancji wzbudzających szczególnie duże obawy. Informuje także, czy ustalone cele są dobrowolne, czy wynikają z obowiązujących przepisów.
W punkcie dotyczącym zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby przedsiębiorstwo ujawnia czynniki zanieczyszczające emitowane w wyniku własnych procesów produkcyjnych oraz mikrodrobiny plastiku, które wytwarza lub wykorzystuje. Ujawnieniu podlegają substancje wymienione w załączniku II do rozporządzenia nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (rozporządzenie E-PRTR) z wyjątkiem gazów cieplarnianych, które wchodzą w zakres tematyczny standardu ESRS E1 Zmiany klimatu. W sprawozdaniu ujmuje się także zmiany tych zanieczyszczeń w czasie, opis metodologii pomiaru oraz procesy gromadzenia danych ma potrzeby rachunkowości i sprawozdawczości.
Użytkowanie substancji potencjalnie niebezpiecznych i substancji wzbudzających szczególnie duże obawy powoduje konieczność poinformowania o ich produkcji, wykorzystaniu, dystrybucji, komercjalizacji zarówno w ich postaci własnej, jak i zawartych w mieszaninach i wyrobach w podziale na główne klasy zagrożenia.
Na koniec przedsiębiorstwo prezentuje przewidywane skutki finansowe wynikające z istotnych ryzyk i możliwości związanych z zanieczyszczeniem. Wśród wymaganych ujawnień znajdują się na przykład wydatki operacyjne i kapitałowe związane z poważnymi incydentami, wysokość rezerw na usuwanie zanieczyszczeń i rekultywację terenu, udział przychodów ze sprzedaży produktów lub usług zawierających lub w jakiś sposób powiązanych z wykorzystaniem substancji potencjalnie niebezpiecznych lub substancji wzbudzających szczególnie duże obawy.
Jeśli proces analizy istotności wykaże brak istotności kwestii zanieczyszczeń i przedsiębiorstwo pomija odpowiednie wymogi standardu ESRS E2 w swoim raporcie. Wyjątkiem są tu informacje wynikające z punktów danych zawartych w IRO1, które trzeba opisać niezależnie od wyniku analizy istotności. Wśród wymaganych informacji znajduje się opis metodologii, założeń i narzędzi wykorzystanych do identyfikacji faktycznych i potencjalnych oddziaływań, ryzyk i możliwości powiązanych z zanieczyszczeniem, zarówno w zakresie własnego biznesu, jak i w ramach łańcucha wartości, informacja o ewentualnym przeprowadzeniu konsultacji ze społecznościami dotkniętymi problemem zanieczyszczeń oraz wyniki oceny istotności.
