Dyrektor KIS wydał niedawno interpretację w sprawie obowiązków podatkowych muzeum, które planuje zakup dzieła sztuki od brytyjskiej galerii. W związku z planowanym nabyciem autorskich praw majątkowych towarzyszących nabyciu dzieła, muzeum wystąpiło z pytaniem, czy właściwym w tej sytuacji zachowaniem jest zapłacenie krajowego podatku u źródła. Interpretacja fiskusa wskazuje, jak dokładnie powinien zachować się podmiot w takiej sytuacji. Opinia organu będzie istotna dla innych instytucji kultury dokonujących podobnych transakcji.
Charakterystyka transakcji
Muzeum będące samorządową instytucją kultury planuje zakup dzieła sztuki od brytyjskiej galerii, wraz z nabyciem autorskich praw majątkowych.
W celu ustalenia, czy finansowana ze środków ministerialnych transakcja będzie wiązała się z koniecznością pobrania podatku u źródła, muzeum zwróciło się z zapytaniem do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Wnioskodawca w interpretacji przedstawił szczegóły planowanego zakupu dzieła sztuki. Istotnym jest, że zakup obejmuje nie tylko samo dzieło – przedmiot materialny – ale również autorskie prawa majątkowe do niego. Zaznaczył, że sprzedawca – galeria z Wielkiej Brytanii – nie prowadzi działalności gospodarczej w Polsce. Wartość zakupu nie przekroczy 2 mln zł. Samo dzieło zostanie wydane na terenie Wielkiej Brytanii, a jego transport do Polski będzie realizowany przez zewnętrzną firmę transportową na koszt muzeum.
Muzeum wskazało we wniosku, że:
- jest czynnym podatnikiem VAT;
- galeria sprzedająca dzieło nie prowadzi działalności w Polsce;
- zakupione dzieło nie będzie podlegało ocleniu;
- zakup ma charakter kulturalny i edukacyjny, dzieło nie będzie przeznaczone do odsprzedaży;
- całość transakcji finansowana jest z dotacji ministerialnej, co potwierdza kulturalny charakter zakupu.
Wnioskodawca podkreślił, że jego zdaniem nabycie nie ma celów komercyjnych, a więc nie powinno być objęte obowiązkiem poboru podatku u źródła.
Czy muzeum musi pobrać podatek u źródła?
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, pobierany u źródła podatek od osiąganych przez podmioty zagraniczne przychodów z praw autorskich wynosi 20% tego przychodu. Nadrzędna względem ustawy jest jednak umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską a Wielką Brytanią, która wprowadza pewne preferencje w opodatkowaniu transakcji transgranicznych.
Z jednej strony wskazuje ona, że należności licencyjne mogą być opodatkowane zarówno w kraju odbiorcy, jak i w kraju w którym powstają (kraju źródła), niemniej jednocześnie ogranicza ona pobierany w kraju źródła podatek do stawki 5% należności brutto (art. 12 ust. 2 umowy).
Poza tym, umowa z Wielką Brytanią przewiduje, że należnościami licencyjnymi są przede wszystkim wynagrodzenia za użytkowanie lub prawo do użytkowania praw autorskich. Zatem, jeżeli dochodzi do całkowitego przeniesienia praw autorskich (a nie jedynie do udzielenia licencji na ich użytkowanie), to taka transakcja nie powinna być traktowana jako „należność licencyjna” i obowiązek poboru podatku u źródła nie wystąpi.
Muzeum przyjęło jednak, że wypłacane wynagrodzenie mogłoby stanowić „należność licencyjną” w rozumieniu przepisów i we wniosku argumentowało, że obowiązek podatkowy nie wystąpi, gdyż nabyte dzieło oraz powiązane z nim prawa autorskie powinny być traktowane jako licencja tzw. użytkownika końcowego (end user license). Zdaniem Muzeum mowa jest o takiej licencji ponieważ nabywa ono prawo do korzystania z dobra na własny użytek, ale nie planuje sprzedaży tego prawa ani jego komercyjnej eksploatacji. Skoro zatem dzieło nie zostanie nabyte w celach komercyjnych lecz wystawienniczych, to nie ma obowiązku poboru podatku u źródła.
Stanowisko organów podatkowych
W odpowiedzi na argumentację Wnioskodawcy, organ podatkowy nie zgodził się z przedstawionym podejściem, uznając je za częściowo błędne.
Przede wszystkim zakwestionowano stanowisko, że Muzeum mogło w tym przypadku nabyć licencję użytkownika końcowego. Według fiskusa, „nabycie praw autorskich”, o którym mowa we wniosku należy odróżnić od „licencji” na korzystanie z prawa, o której mowa w przepisach (czyli uprawnieniu do korzystania z utworu należącego do innego podmiotu), jak również od licencji użytkownika końcowego, o której mowa we wniosku (obejmującej jedynie ograniczone prawo do używania określonego egzemplarza utworu).
Zdaniem organów, Muzeum nabyło pełne prawa do korzystania z dzieła, a taka transakcja nie może być traktowana jak typowa (czasowa) licencja na korzystanie z utworu. Co za tym idzie, sprzedawca praw nie osiąga przychodów z praw autorskich lecz przychody ze sprzedaży praw autorskich. Zgodnie z ustawą PDOP obie kategorie przychodów mogą podlegać opodatkowaniu u źródła w Polsce na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy PDOP, natomiast przepis ten stosować należy z uwzględnieniem międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które w większości przypadków nie pozwalają na opodatkowanie w Polsce przychodów ze sprzedaży praw. Możliwość zastosowania korzystnych uregulowań umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wymaga jednak niekiedy spełnienia dodatkowych warunków, przede wszystkim w zakresie posiadania certyfikatu rezydencji odbiorcy należności (certyfikat potwierdzi która umowa może znaleźć zastosowanie w sprawie).
W efekcie, pomimo uznania podejścia Wnioskodawcy za niewłaściwe, ostateczna decyzja organu była dla Muzeum korzystna. DKIS wskazał, że na gruncie umowy pomiędzy Polską a Wielką Brytanią opisywana transakcja nie będzie podlegać obowiązkowi poboru podatku u źródła, jako że wynagrodzenie za sprzedaż praw autorskich nie stanowi „należności licencyjnej” w rozumieniu tej umowy. W związku z powyższym, dochód z przeniesienia własności takiego prawa powinien być opodatkowany wyłącznie w kraju siedziby sprzedającego – w tym przypadku – w Wielkiej Brytanii.
Znaczenie interpretacji dla instytucji kultury
Decyzja organu ma duże znaczenie zarówno dla innych muzeów, jak i podobnych instytucji kultury, nabywających działa sztuki poza granicami kraju.
Ze stanowiska organów podatkowych można wywnioskować, że:
- Z punktu widzenia krajowego opodatkowania miejsce dokonania sprzedaży dzieła sztuki i związanych z nim praw może nie mieć znaczenia, jeśli tylko wynagrodzenie wypłacane jest z Polski.
- Obowiązek poboru podatku u źródła w Polsce zależny jest od charakteru transakcji – instytucja nabywająca licencję na użytkowanie dzieła musi liczyć się z wystąpieniem obowiązku pobrania podatku u źródła. Pełne przeniesienie praw autorskich może nieść za sobą inne konsekwencje, w zależności od uregulowań umowy, która może znaleźć zastosowanie w sprawie. W każdym przypadku należy zadbać o właściwe określenie przedmiotu transakcji w zgodzie z prawem właściwym dla danej umowy i z uwzględnieniem regulacji podatkowych w każdym z zaangażowanych krajów.
- Umowy międzynarodowe mogą niekiedy zmniejszyć całkowite obciążenie podatkowe odbiorcy należności, natomiast niewątpliwie mogą one ograniczyć wysokość podatku pobieranego u źródła i związane z jego poborem niedogodności po stronie sprzedawcy i odbiorcy.
- Certyfikat rezydencji odbiorcy należności jest kluczowy dla zastosowania preferencji wynikających z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – jego brak skutkuje koniecznością pobrania podatku u źródła według standardowej stawki 20%.
Na przykładzie Muzeum można zauważyć, jak bardzo skomplikowane względem przepisów podatkowych mogą być międzynarodowe transakcje na rynku dzieł sztuki. Pomimo ostatecznie korzystnego dla powyższej instytucji rozstrzygnięcia, należy podkreślić, że pierwotna argumentacja Wnioskodawcy nie została uznana za prawidłową.
Ostatecznie, dzięki zachowaniu dbałości w zakresie certyfikatu rezydencji kontrahenta i zastosowaniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Muzeum nie zostało zobowiązane do poboru podatku u źródła, a galeria mogła otrzymać całą uzgodnioną należność za dzieło i prawa do niego.
Konkludując, celem uniknięcia sporów z organami podatkowymi, instytucje kultury powinny szczególnie dbać o prowadzenie poprawnej dokumentacji podatkowej, w tym o zawierane umowy oraz certyfikaty rezydencji zagranicznych kontrahentów, oraz zachować szczególną staranność w stosowaniu przepisów.
