W dniu 30 kwietnia 2018 r. wejdzie w życie ustawa „Prawo przedsiębiorców”, będąca głównym elementem tzw. Konstytucji Biznesu, pakietu zmian zaproponowanych przez polski Rząd, które mają ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Główne zmiany wprowadzone przez ustawę „Prawo przedsiębiorców” to wprowadzenie do polskiego systemu prawnego „działalności nieewidencjonowanej” oraz „ulgi na start”.
Ustawa „Prawo przedsiębiorców” zastępuje obecnie obowiązującą ustawę z 02.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Działalność nieewidencjonowana
Nowym elementem wprowadzonym przez ustawę „Prawo przedsiębiorców” jest działalność nazwana „działalnością nieewidencjonowaną”. Zgodnie z przepisami nowe ustawy nie będzie stanowiła działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2018 r. wynagrodzenie to wynosi 2100 zł brutto) i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Z powyższego wynika, że działalność nieewidencjonowana będzie mogła być wykonywana tylko przez osobę fizyczną, a przychód, jaki będzie mogła uzyskać z tego tytułu w 2018r. nie będzie mógł przekroczyć 1050 zł miesięcznie.
Zgodnie z przepisami ustawy, przez przychód należny, rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Działalność nieewidencjonowana nie będzie działalnością gospodarczą, tak więc osoba fizyczna prowadząca taką działalność nie będzie miała obowiązku zgłaszania siebie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Działalność nieewidencjonowana a VAT
Ustawa „Prawo przedsiębiorców” nie wprowadza zmian w ustawie VAT. Osoby prowadzące działalność nieewidencjonowaną będę objęte powszechnie obowiązującymi przepisami VAT.
Przy czym ustawa o VAT przewiduje zwolnienie podmiotowe dla osób nieprzekraczających limitu przychodów, który co do zasady wynosi 200 tys.zł, tak więc żadna z osób prowadzących działalność nieewidencjonowaną nie przekroczy tych limitów, skutkującym obowiązkiem rejestracji i rozliczaniem VAT.
Jednakże zgodnie z przepisami VAT, osoby prowadzące działalność nieewidencjonowaną zobowiązane będą do prowadzenia dziennej, uproszczonej ewidencji sprzedaży.
Działalność nieewidencjonowana a podatek dochodowy
Ustawa „Prawo przedsiębiorców” wprowadza do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasadę, zgodnie z którą przychód z działalności nieewidencjonowanej jest zaliczany do przychodów „z innych źródeł”. Tak więc dochód z działalności nieewidencjonowanej będzie ustalony na zasadach ogólnych przewidzianych dla przychodów z innych źródeł, co oznacza że osoba fizyczna będzie zobowiązana do kalkulacji i zapłaty podatku oraz jego rozliczenia w zeznaniu rocznym.
Przekroczenie limitu przychodów (1050 zł miesięcznie w 2018 r.) będzie powodować uznanie działalności za działalność gospodarczą. W takiej sytuacji osoba fizyczna będzie mieć 7 dni na złożenie wniosku o wpisanie do CEIDG.
Po przekroczeniu tego terminu wszystkie przychody osoby fizycznej będą uznawane za przychody z działalności gospodarczej z wszelkimi konsekwencjami w zakresie rozliczeń podatkowych i stosowanej ewidencji księgowej.
Działalność nieewidencjonowana a ZUS
Osoby fizyczne prowadzące działalność nieewidencjonowaną nie podlegają ubezpieczeniom społecznym. Okres prowadzenie takiej działalności nie jest zaliczany do stażu pracy uwzględnianego przy naliczaniu świadczeń emerytalnych.
Osoby takie, w przypadku gdy nie osiągną minimalnego stażu pracy mogą w przyszłości, po osiągnięciu wieku emerytalnego, uzyskać emeryturę niższą niż emerytura minimalna.
Natomiast dla osób, które posiadają już minimalny staż pracy, korzystanie dobrodziejstwa działalności nieewidencjonowanej lub z 6-miesięcznej ulgi w opłacaniu składek nie wpłynie istotnie na wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych.
Należy również podkreślić, że osoba, która prowadzi działalność nieewidencjonowaną, nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jest ona pozbawiona prawa do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.
Osoba fizyczna prowadząca działalność nieewidencjonowaną, która nie ma innego tytułu do ubezpieczeń, może zgłosić się dobrowolnie do ubezpieczenia zdrowotnego.
Alternatywnie osoba taka może zostać zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny podlegającego temu ubezpieczeniu.
Ulga na start (ZUS)
Zgodnie z obecne obowiązującymi przepisami osoby prowadzące pozarolniczą działalność, jeśli nie mają innych tytułów do ubezpieczeń, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.
Ustawa Prawo przedsiębiorców wprowadza zasadę, że początkujący przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej będzie zwolniony z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności.
Ze zwolnienia będą mogli skorzystać osoby fizycznymi, które:
- podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy, albo
- podejmują działalność ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
- nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, dla którego pracowali w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.
Ulga dotyczy składek na ubezpieczenie społeczne, a zatem początkujący przedsiębiorca nadal zobowiązany będzie do zapłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Po upływie 6 miesięcznego okresu preferencji przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z preferencyjnych zasad opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez kolejne 24 miesiące (obniżona podstawa wymiaru składek).
