W Sejmie trwają prace nad nową matrycą stawek VAT. Ma ona zastąpić z początkiem przyszłego roku obowiązujący dotychczas system oparty na PKWiU 2008.
Podstawa ustalenia stawek podatku od towarów i usług będzie uzależniona od tego czy przedmiotem transakcji będą towary, czy usługi. W przypadku towarów, matryca będzie opierać się na Nomenklaturze scalonej (CN). Dla usług zastosowanie znajdzie natomiast Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług PKWiU 2015.
Prosto, przejrzyście, przyjaźnie
Założeniem projektodawców jest, aby stworzyć system prosty, przejrzysty i przyjazny w stosowaniu. Cele te osiągnięte mają zostać przede wszystkim poprzez stosowanie jednej stawki dla całych działów CN. Przykładowo, jednym działem będą objęte: „Mięso i podroby jadalne” czy „Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne”. Umożliwi to proste i jednoznaczne przyporządkowanie produktu do konkretnej stawki.
Matryca VAT ma również zostać jak najlepiej usystematyzowana, co skutkuje koniecznością zmiany stawek VAT dla znacznej części wyrobów. Intencją ustawodawcy jest, aby w przypadku, gdy zajdzie taka konieczność, obniżać obowiązujące stawki (zmiana „w dół”). Jednakże – jak podkreśla sam projektodawca – w niektórych przypadkach uproszczenie matrycy VAT spowoduje konieczność podwyżki stawek. Takie rozwiązania mają być jednak nieliczne i stosowane jedynie wówczas, gdy będzie to konieczne w celu maksymalnego uproszczenia matrycy.
Wprowadzenie wskazanych założeń ma spowodować, że znacznie zmniejszy się liczba pozycji wymienionych w obowiązujących załącznikach nr 3 i 10 do ustawy o VAT, zawierających wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio: 8% i 5%.
Zmiany w wysokości opodatkowania
Jakich zmian w wysokości opodatkowania towarów i usług można się więc spodziewać w praktyce? Z projektu zmian wynika, że znaczna część obowiązujących stawek podatku VAT ma zostać obniżona – przykładowo owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) (dział CN 08 – Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów) – obecnie opodatkowane według stawki 8% – objęte zostaną – tak jak pozostałe owoce – stawką 5%. Pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami, ma być objęte stawką 5% (teraz pieczywo i produkty ciastkarskie są objęte trzema stawkami 5%, 8% i 23%, których zastosowanie może azleżeć od wielu czynników, w tym tego czy ich termin przydatności do spożycia przekracza 45 dni, czy też nie), zaś książki (drukowane, na dyskach, taśmach i innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej – e-booki) miałyby zostać objęte jedną – 5% stawką VAT.
Warto również sprawdzić, które towary mogą zostać objęte wyższym VAT-em. Podwyżka może objąć przykładowo niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8%, napoje z owoców i warzyw inne niż soki i nektary z owoców oraz napoje warzywne zawierające co najmniej 20% wsadu warzywnego w składzie surowcowym (które pozostaną objęte stawką 5%) – z 5% na 23%, czy homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są te produkty – z 5% na 23%.
Konsekwencją wyrównania stawek VAT dla poszczególnych działów będzie również oczekiwane przez podatników wyeliminowanie występujących obecnie absurdów w zakresie zróżnicowanego opodatkowania wyrobów podobnych – głównie w sektorze spożywczym (np. woda mineralna – 8%, źródlana – 23%, sos musztardowy – 8%, musztarda – 23%).
To oczywiście jedynie przykłady zmian w wysokości stawek podatku, które są zawarte w projekcie ustawy. Jakie realne skutki przyniesie wprowadzenie nowej matrycy VAT? Na odpowiedź trzeba będzie jeszcze poczekać. Ustawa została przekazana Prezydentowi do podpisu 12 sierpnia br. i ma wejść w życie z dniem 1 listopada br. (stan na dzień: 13.08.2019 r., druk sejmowy nr 3255).
Zachęcam do zapoznania się z naszym wcześniejszym wpisem dotyczącym VAT
