W nawiązaniu do naszego ostatniego alertu podatkowego dotyczącego rekomendowanych analiz ryzyk cen transferowych, prezentujemy poniżej podstawowe informacje związane z karnoskarbowymi i karnymi konsekwencjami naruszenia obowiązków związanych z podpisaniem i złożeniem prawidłowego oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych oraz rynkowości cen transferowych.
Podmioty zobowiązane do podpisania i złożenia oświadczenia
Jak wspominaliśmy w poprzednim alercie, zgodnie z art. 11m Ustawy o CIT, oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji oraz rynkowości cen transferowych podpisuje i składa kierownik jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości, podając pełnioną przez siebie funkcję, przy czym:
- oświadczenie składa i podpisuje (podpisem elektronicznym) każda z osób uprawnionych do reprezentacji podatnika (w przypadku gdy kilka osób spełnia kryterium kierownika jednostki albo nie jest możliwe określenie kierownika jednostki)
- nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika.
W praktyce, to właśnie zarząd podatnika w pełnym składzie odpowiada za złożenie oświadczenia oraz jego treść, a tym samym naraża się na ryzyko poniesienia negatywnych konsekwencji w oparciu o obowiązujące przepisy karnoskarbowe i karne.
Regulacje Kodeksu karnego skarbowego dotyczące naruszeń obowiązków związanych ze składaniem oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych
Od 1 stycznia 2019 r. ustawodawca wprowadził do Kodeksu karnego skarbowego (dalej: KKS) art. 56c odwołujący się do obowiązku złożenia oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych i rynkowości cen transferowych.
Zgodnie z jego brzmieniem: „§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu oświadczenia, o którym mowa w art. 23y ust. 1 ustawy o PIT oraz w art. 11m ust. 1 ustawy o CIT (tj. oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych), albo składa to oświadczenie po terminie lub poświadcza w nim informacje niezgodne ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. § 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.”
Tym samym, ustawodawca przewiduje, iż czynności polegające na:
- niezłożeniu oświadczenia lub
- niezłożeniu oświadczenia w terminie lub
- poświadczeniu nieprawdy w oświadczeniu (zarówno w zakresie braku posiadania dokumentacji podatkowej, ale również poświadczeniu, że warunki zastosowane w transakcjach kontrolowanych są zgodne z zasadą ceny rynkowej),
stanowią delikt karnoskarbowy w postaci przestępstwa skarbowego (art. 56c § 1 KKS) bądź wykroczenia skarbowego w przypadku mniejszej wagi czynu (art. 56c § 2 KKS).
Przestępstwo skarbowe a sankcje
Zgodnie z brzmieniem Kodeksu karnego skarbowego powołane przestępstwo skarbowe z art. 56c § 1 KKS zagrożone jest sankcją w postaci kary grzywny do 720 stawek dziennych.
Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.
W 2020 r. wysokość stawki dziennej waha się w granicach od 87 zł do 34 800 zł, co oznacza, że ewentualna kara grzywny za przestępstwo skarbowe może być orzeczona nawet do 25 056 000 zł.
Wykroczenie skarbowe a sankcje
Co do zasady czyny powołane w art. 56c § 1 KKS stanowią przestępstwo skarbowe. W przypadku czynu mniejszej wagi możliwe jest wymierzenie kary w oparciu o przepisy o wykroczeniach skarbowych.
Za przypadek mniejszej wagi uważa się taki czyn zabroniony, który w świetle konkretnej sprawy, ze względu na jej szczególne okoliczności – zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe – zawiera niski poziom społecznej szkodliwości czynu, w szczególności gdy uszczuplona lub narażona na uszczuplenie należność publicznoprawna nie przekracza ustawowego progu, a sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie wskazują m.in. na rażące lekceważenie przez sprawcę porządku finansowo-prawnego lub reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach.
W takim przypadku czyn zabroniony podlega karze grzywny wymierzanej kwotowo, a nie w stawkach dziennych i mieści się – o ile dla konkretnego wykroczenia skarbowego KKS nie stanowi inaczej – w przedziale od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.
W 2020 r. możliwa do orzeczenia grzywna za wykroczenie skarbowe może wynosić między 260 zł a 52 000 zł.
Sankcje z Kodeksu karnego
Należy pamiętać, że nie można wykluczyć poniesienia przez członków zarządu podatnika odpowiedzialności również na gruncie Kodeksu karnego (dalej: KK) i wynikających z niego sankcji karnych.
Zgodnie z Kodeksem karnym (art. 271 KK) „§ 1. Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. § 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
Pobierz PDF
