Polski ustawodawca, wprowadzając regulacje dotyczące cen transferowych, stosunkowo szeroko zdefiniował zarówno transakcje kontrolowane mogące podlegać obowiązkowi dokumentacyjnemu, jak i podmioty powiązane.
O ile konieczność udokumentowania transakcji o wysokiej wartości, do której dochodzi między zagraniczną spółką-matką a polską spółką-córką, jest dla wielu podatników rzeczą oczywistą, to przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych dla zdarzeń gospodarczych zachodzących pomiędzy jednostką macierzystą a zagranicznym zakładem może umknąć uwadze.
Poniżej przedstawione zostały najważniejsze kwestie związane z obowiązkami w zakresie sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczącej zagranicznego zakładu:
Zagraniczny zakład – istota
Zgodnie z przepisami podatkowymi, „zagranicznym zakładem” jest:
- stała placówka, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa (w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych)
- plac budowy, budowa, montaż lub instalacja, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa
- osoba, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje.
Należy pamiętać, że odstępstwa od ww. definicji regulować może umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Warto pamiętać, że zagranicznym zakładem, jest zarówno ten prowadzony w Polsce przez podmiot ze znajdującym się za granicą miejscem zamieszkania, siedzibą lub zarządem, jak i taki prowadzony przez polski podmiot poza granicami RP.
Zagraniczny zakład – definicje w przepisach o cenach transferowych
W przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o PIT w rozdziałach poświęconych cenom transferowym wskazano, że zagraniczny zakład jest „podmiotem”, a podatnik i jego zagraniczny zakład to „podmioty powiązane”.
Ponadto, pod pojęciem „transakcji kontrolowanej” rozumie się identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu.
Zdarzenia dokumentowane w ramach lokalnej dokumentacji cen transferowych to zasadniczo transakcje kontrolowane (nieco inne regulacje dotyczą transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych). Zatem, skoro zgodnie z przepisami podatkowymi zagraniczny zakład może być stroną transakcji kontrolowanej, to w określonych przypadkach również dla takiego zdarzenia gospodarczego trzeba sporządzić lokalną dokumentację.
Progi dokumentacyjne i obowiązki dokumentacyjne
W przypadku, kiedy podatnik dokonuje z zagranicznym zakładem transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, a jej wartość przekracza w roku obrotowym wysokość progów dokumentacyjnych, powstaje obowiązek stworzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Przypominamy, że przepisy podatkowe w zakresie cen transferowych obowiązujące od stycznia 2019 roku wprowadziły następujące progi dokumentacyjne:
10.000.000 PLN – w przypadku transakcji towarowej,
10.000.000 PLN – w przypadku transakcji finansowej,
2.000.000 PLN – w przypadku transakcji usługowej,
2.000.000 PLN – w innych przypadkach.
Przepisy definiują również pojęcie wartości transakcji kontrolowanej, którą w przypadku przypisania dochodu (straty) do zakładu zagranicznego, należy identyfikować z wartością przypisanych przychodów lub kosztów.
Dokumentacja lokalna dla zakładu zagranicznego powinna zawierać wszystkie elementy wymienione w ustawach podatkowych oraz wydanych na ich podstawie rozporządzeniach. Oznacza to, że nie ma żadnych różnic między obowiązkowymi częściami lokalnej dokumentacji cen transferowych przygotowanej dla transakcji zawieranej między dwoma podmiotami będącymi odrębnymi bytami prawnym (np. zagraniczna spółka-matka i polska spółka-córka) a wymaganymi elementami dokumentacji sporządzonej dla transakcji odbywającej się pomiędzy podatnikiem a zagranicznym zakładem.
Podatkowa grupa kapitałowa i zagraniczny zakład jednej ze spółek do niej należących
O ile transakcje kontrolowane pomiędzy członkami podatkowej grupy kapitałowej zwolnione są z obowiązków sporządzania dokumentacji, o tyle taki obowiązek istnieje w sytuacji, w której spółka z podatkowej grupy kapitałowej dokonuje transakcji ze swoim zakładem zagranicznym.