Podatnicy, u których wypłata dywidendy zbiega się w czasie z korzystaniem z pożyczki powinni liczyć się z ryzykiem zakwestionowania odsetek jako kosztów podatkowych.
Co do zasady zapłacone odsetki od pożyczek, inne niż zwiększające wartość inwestycji, stanowią koszt uzyskania przychodu. Warunkiem jest ich poniesienie w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Organy podatkowe uważają, że warunek ten nie jest spełniony w przypadku, gdy kwota pożyczki zostanie przeznaczona na wypłatę dywidendy. Również NSA w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 12 grudnia 2011r. wypowiedział się w podobnym tonie.
Zbieżność w czasie korzystania z pożyczki oraz wypłaty dywidendy występuje dość często w praktyce gospodarczej. Czy podatnicy mogą w takiej sytuacji zapewnić sobie prawo do ujęcia odsetek w podstawie opodatkowania nie narażając się na niekorzystne rozstrzygnięcie ze strony organów podatkowych ?
Jak wynika z opinii zabezpieczającej DKP3.8011.8.2020, wydanej przez Szefa KAS, kluczowe znaczenie może mieć wdrożenie odpowiednich procedur.
We wniosku o wydanie opinii zabezpieczającej podatnik – spółka korzystająca z finansowania zewnętrznego oraz zobowiązana do wypłaty dywidendy w przyszłości – wskazał, że zamierza wdrożyć procedurę w zakresie oddzielenia przepływów pieniężnych. Uważał, że dzięki temu będzie mógł udowodnić, że wypłata dywidendy nie nastąpi z kwoty pożyczki, lecz z nadwyżek pieniężnych uzyskanych z działalności operacyjnej. Nadwyżki te będą deponowane na wyodrębnionym, specjalnie utworzonym w tym celu rachunku bankowym, z którego w późniejszym terminie nastąpi wypłata na rzecz udziałowca. W efekcie podatnik będzie mógł uwzględnić koszty zapłaconych odsetek w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym.
Szef KAS uznał, że w wyniku wdrożenia przedstawionej procedury podatnik uzyska korzyść podatkową w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego oraz, że jej uzyskanie jest jednym z głównych celów planowanych czynności. Nie zostaną jednak spełnione pozostałe przesłanki konieczne do stwierdzenia unikania opodatkowania, odnoszące się do sprzeczności korzyści podatkowej z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej oraz do podejmowania czynności w sposób sztuczny.
Za sprzeczne z intencją ustawodawcy mogłoby zostać uznane zaciągnięcie zobowiązań finansowych w celu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie, w którym przypada termin wypłaty dywidendy, w sposób budzący wątpliwości co do faktycznego wykorzystania kwoty pożyczki. Jednak w analizowanym przypadku Szef KAS nie miał takich wątpliwości. Na korzyść podatnika przyjął m.in. oddzielenie środków pieniężnych przeznaczonych na rozliczenie z udziałowcem od kwoty pożyczki oraz fakt, że korzystanie z finansowania zewnętrznego stanowi powtarzalny element działania wnioskodawcy. Istotne było również to, że w wyniku wdrożenia procedury podatnik nie rozpozna dodatkowego kosztu podatkowego, a jedynie zapewni sobie prawo do ujęcia kosztów zapłaconych odsetek w podstawie opodatkowania.
Szef KAS nie dostrzegł również sztuczności w sposobie działania podatnika w zakresie wdrożenia procedury. Przyznał, że jest to działanie w pełni racjonalne oraz uzasadnione ze strony spółki gromadzącej fundusze w związku ze spodziewanym podjęciem przez udziałowca uchwały, umocowanej w przepisach prawa handlowego, o wypłacie dywidendy.
