Pod koniec czerwca polski parlament zakończył prace nad nowelizacją ustawy VAT wprowadzającą unijny pakiet e-commerce do polskiego porządku prawnego. Ustawa została podpisana przez prezydenta i opublikowana w dzienniku ustaw 28 czerwca 2021 r.. Zmiany wchodzą w życie już od 1 lipca 2021 roku.

Pakiet VAT e-commerce to zbiór nowych regulacji dla handlu elektronicznego obowiązujący na terytorium całej Unii Europejskiej, którego głównym celem jest ujednolicenie przepisów i uszczelnienie wpływów podatkowych na poziomie całej wspólnoty.

Główne elementy pakietu e-commerce

Pakiet e-commerce jest rozbudowany i obejmuje takie elementy jak:

• Wprowadzenie pojęcia wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) i sprzedaży na odległość towarów importowanych z państw trzecich – (SOTI)
• Uchylenie obowiązującej metody opodatkowania sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju i z terytorium kraju
• Ujednolicenie progu kwotowego na terytorium całej UE do poziomu 10.000 euro dla podatników dostarczających towary w ramach WSTO oraz świadczących usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne (TBE services– telecommunications, broadcasting & electronic services)
• Zmianę VAT-MOSS na tzw. VAT-OSS w One Stop Shop
• Wprowadzenie zwolnienia z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 150 euro.

Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO)

Nowelizacja ustawy o VAT uchyla pojęcia sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju oraz regulacje odnoszące się do tej sprzedaży. W to miejsce wprowadza definicję wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) oraz odpowiednie zmiany w przepisach związane z tym rodzajem sprzedaży.

Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO) to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub w jego imieniu, w tym wtedy gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów, z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego, pod warunkiem że spełnione są łącznie następujące warunki:

• dostawa jest dokonywana do podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub do innej osoby niebędącej podatnikiem (czyli musi to być dostawa B2C)
• dostarczone towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego.

Definicja WSTO zasadniczo odpowiada uchylanym definicjom sprzedaży wysyłkowej z i na terytorium kraju. Katalog podmiotów mogących być nabywcami w transakcjach WSTO nie uległ zmianie w porównaniu do sprzedaży wysyłkowej.

Należy podkreślić, iż w definicji doprecyzowano, że WSTO obejmować będzie także przypadki dostawy towarów, gdy dostawca pośrednio uczestniczy w wysyłce lub transporcie tych towarów.

Sama reguła dotycząca miejsca opodatkowania WSTO nie ulegnie zmianie. Niemniej jednak obniżeniu do 10 000 euro (42 000 zł) ulegnie próg determinujący miejsce opodatkowania WSTO. Wspomniany próg 42 000 zł (obowiązujący od 1 lipca 2021 r.) dotyczy łącznej sumy zarówno całkowitej wartości dostaw towarów dokonywanych w ramach WSTO, jak i usług TBE świadczonych na rzecz konsumentów. Poniżej tego progu transakcje będą opodatkowane w państwie członkowskim, w którym podatnik świadczący te usługi telekomunikacyjne, nadawcze i świadczone drogą elektroniczną ma swoją siedzibę lub, w którym znajdują się te towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu.

Podatnik będzie miał jednakże możliwość (opcję) wyboru opodatkowania w państwie konsumpcji (fakultatywna opcja wyboru miejsca opodatkowania). Natomiast, w przypadku przekroczenia wskazanego progu transakcje zawsze będą opodatkowane w państwie konsumpcji.

Określając miejsce opodatkowania WSTO dokonywanej począwszy od 1 lipca 2021 r. należy przy analizie ww. progu uwzględnić również usługi TBE i sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w roku kalendarzowym 2020 oraz w pierwszej połowie 2021 r.

WSTO | Możliwość wyboru miejsca dostawy

Podatnik, który nie przekroczył progu sprzedaży w wysokości 42 000 zł, może wybrać (opcja) opodatkowanie WSTO oraz usług TBE w państwie konsumpcji.

Wybór następuje poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru zawiadomienia o takim wyborze (elektronicznie na formularzu VAT-29). Do 30 czerwca 2021 r. wybór miejsca opodatkowania następuje poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego, na 30 dni przed dokonaniem dostawy, począwszy od której chce korzystać z opcji, zawiadomienia o wyborze miejsca opodatkowania.

W terminie 30 dni od pierwszej transakcji po skorzystaniu z omawianej opcji, podatnik (z wyłączeniem podatnika korzystającego z tzw. procedury unijnej) jest obowiązany przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od wartości dodanej z tytułu WSTO.

Zgodnie z nowymi regulacjami wybór miejsca dostawy w przypadku WSTO odnosi się do wszystkich dostaw. Obecnie można dokonać wyboru miejsca opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju w odniesieniu do jednego lub więcej państw członkowskich konsumpcji.

Powrót do rozliczania VAT od tych dostaw w Polsce (przy spełnieniu kryterium progu) będzie możliwy najwcześniej po dwóch latach, po uprzednim zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z dokonanego wyboru, przed początkiem miesiąca, w którym następuje rezygnacja.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI)

Ustawa o VAT wprowadza pojęcie sprzedaży na odległość towarów importowanych (SOTI) oraz regulacje odnoszące się do tej sprzedaży.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, pod warunkiem że spełnione są łącznie następujące warunki:

• Dostawa jest dokonywana do podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, której wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie podlega VAT, lub do innej osoby niebędącej podatnikiem (do konsumenta B2C)
• Dostarczone towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego.

Dostawa towarów obejmować będzie także przypadki, gdy dostawca pośrednio uczestniczy
w wysyłce lub transporcie tych towarów (podobnie jak w przypadku WSTO).

W przypadku SOTI miejsce dostawy towarów uzależnione jest generalnie od miejsca dopuszczenia towarów do obrotu w Unii Europejskiej (państwa importu) oraz od miejsca przeznaczenia tych towarów.

Miejscem dostawy w przypadku SOTI jest miejsce zakończenia wysyłki lub transportu towarów (kraj przeznaczenia). Zasada ta ma zastosowanie w dwóch następujących przypadkach:

• Jeżeli towary są importowane na terytorium innego państwa członkowskiego UE niż to, w którym kończy się wysyłka lub transport towarów. Państwo importu nie jest państwem przeznaczenia towarów
• Jeżeli towary są importowane na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się wysyłka lub transport towarów, pod warunkiem, że podatek VAT należny z tytułu SOTI ma zostać zadeklarowany w procedurze IOSS. Państwo importu jest równocześnie państwem przeznaczenia towarów.

W przypadku SOTI, gdy nie będą miały zastosowania powyższe zasady szczególne, miejscem dostawy będzie zasadniczo państwo trzecie. Zgodnie bowiem z zasadami ogólnymi, miejscem dostawy jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu. Zatem SOTI nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT na terytorium UE. Wtedy opodatkowany będzie import takich towarów na ogólnych zasadach.

Od 1 lipca 2021 r. zgodnie z przepisami celnymi w przypadku towarów o wartości rzeczywistej do 150 euro, które nie zostały zadeklarowane do IOSS, zgłoszenie do procedury celnej dopuszczenia do obrotu będzie możliwe wyłącznie w państwie członkowskim UE będącym miejscem przeznaczenia towarów.

Wartość rzeczywista oznacza w przypadku towarów o charakterze handlowym cenę samych towarów sprzedawanych w celu wywozu na obszar celny Unii, z wyłączeniem kosztów transportu i ubezpieczenia, chyba że są one ujęte w cenie i nie są oddzielnie wykazane na fakturze, oraz z wyłączeniem wszelkich innych podatków i opłat, jakie organy celne mogą ustalić na podstawie odpowiednich dokumentów.

Operator interfejsów elektronicznych (platformy)

Pakiet e-commerce wprowadza definicję interfejsów elektronicznych (platform) i nakłada na nie specyficzne obowiązki w zakresie rozliczania podatków.

Przez interfejs elektroniczny należy rozumieć dowolne urządzenie lub oprogramowanie pozwalające na nawiązanie kontaktu pomiędzy użytkownikiem będącym sprzedawcą a użytkownikiem dokonującym zakupu. Jest to szeroki zakres pojęcia i obejmuje m.in. strony internetowe, portale elektroniczne, platformy handlowe, interfejsy oprogramowania aplikacji (API).

Głównym celem nowych przepisów jest  opodatkowanie transakcji dokonywanych za pośrednictwem interfejsów (platform), gdzie dostawa realizowana jest z terytorium lub przez podatnika z państwa trzeciego.

Nowe przepisy dla takich dostaw towarów przyjmują fikcję prawną, że platforma:

• Nabyła towary (dostawa towarów B2B pomiędzy platformą a sprzedawcą, który faktycznie sprzedaje te towary do konsumenta)
• I dokonała dostawy tych towarów (dostawa towarów B2C pomiędzy platformą a konsumentem, który faktycznie nabywa te towary).

W konsekwencji platforma, jak każdy inny podatnik VAT, będzie obowiązana do rozliczenia VAT i wypełnienia innych obowiązków (np. w zakresie fakturowania, deklarowania czy ewidencjonowania) związanych z dokonaną przez nią „fikcyjną” dostawą B2C.

Wskazaną fikcję prawną stosuje się tylko gdy platforma ułatwia określone typy dostaw towarów B2C, tj.:

• SOTI w przesyłkach o rzeczywistej wartości nieprzekraczającej 150 EUR, lub
• Dostawę towarów na terytorium UE (czyli WSTO lub dostawę krajową) dokonywaną przez przedsiębiorcę niemającego siedziby w UE na rzecz konsumentów.

Nowe zasady stosuje się niezależnie od miejsca siedziby operatora interfejsu elektronicznego.

Procedury szczególne | OSS

Z dniem 1 lipca 2021 r. mały punkt kompleksowej obsługi (MOSS) ulega rozszerzeniu i staje się punktem kompleksowej obsługi One Stop Shop – OSS, obejmujących szereg innych transakcji B2C.

Procedura unijna umożliwia rozliczanie VAT należnego z tytułu określonych czynności państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.

Procedura unijna jest skierowana do przedsiębiorcy:

• Posiadającego siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, w celu deklarowania i płacenia podatku VAT należnego z tytułu:
  • WSTO
  • Usług świadczonych na rzecz konsumentów (B2C), dla których miejscem świadczenia jest państwo członkowskie, w którym nie posiada on siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
• Nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE, w celu deklarowania i płacenia podatku VAT należnego z tytułu WSTO
• Ułatwiającego przez użycie interfejsu elektronicznego (niezależnie od tego, czy posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium UE, czy w kraju trzecim) dokonanie:
  • WSTO
  • Krajowych dostaw towarów na rzecz konsumenta, których wysyłka lub transport rozpoczyna się i kończy na terytorium tego samego państwa członkowskiego.

Należy zwrócić uwagę, że w ramach procedury unijnej OSS można deklarować i rozliczać podatek VAT nie tylko z tytułu świadczenia usług TBE, ale np. usług wyceny rzeczowego majątku ruchomego oraz na rzeczowym majątku ruchomym, usługi związane z nieruchomościami, usługi wynajmu środków transportu świadczonych na rzecz konsumentów.
Przedsiębiorca, który zdecyduje się zarejestrować w procedurze unijnej, będzie zobowiązany rozliczać VAT należny

Procedura nieunijna

Procedura nieunijna umożliwia rozliczanie VAT należnego z tytułu świadczenia usług państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.

Procedura nieunijna jest skierowana wyłącznie do przedsiębiorcy nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE, który świadczy usługi na rzecz konsumentów (B2C), podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium UE. Przykłady usług, które można zadeklarować w ramach procedury nieunijnej to np. usług wyceny rzeczowego majątku ruchomego oraz na rzeczowym majątku ruchomym, usługi związane z nieruchomościami, usługi wynajmu środków transportu.

Przedsiębiorca, który zdecyduje się zarejestrować w procedurze nieunijnej, będzie zobowiązany rozliczać VAT od wszystkich usług objętych tą procedurą, wyłącznie w ramach tej procedury.

Procedury szczególne | IOSS

Wprowadzony od 1 lipca 2021 r. tzw. importowy punkt kompleksowej obsługi (Import One Stop Shop – IOSS) to system elektroniczny umożliwiający podatnikom dokonującym dostaw towarów wysyłanych z państw trzecich na rzecz konsumentów (B2C) zlokalizowanym w państwach członkowskich, w których nie mają oni, co do zasady, siedziby działalności gospodarczej, zadeklarowanie i zapłacenie podatku VAT należnego w tych państwach członkowskich z tytułu dokonywania ww. dostaw, w „jednym okienku” za pomocą dedykowanego portalu internetowego, w państwie członkowskim, w którym są zidentyfikowani. Dzięki IOSS podatnicy unikają rejestracji oraz obowiązków sprawozdawczych w każdym państwie członkowskim, w którym ma miejsce dostawa towarów (tzw. państwa członkowskie konsumpcji). W praktyce podatnik, który jest zarejestrowany w systemie IOSS
w państwie członkowskim, składa elektronicznie miesięczne deklaracje VAT i wpłaca należny właściwym państwom członkowskim podatek VAT z tytułu dokonanych dostaw towarów.

IOSS dostępny jest dla podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej w UE oraz dla podatników niemających siedziby w UE, którzy dokonują dostawy towarów czyli sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) o wartości rzeczywistej do 150 euro.

Należy podkreślić, ze system IOSS jest fakultatywny dla podatników.

Procedura importu obejmuje dostawy towarów, jeśli są spełnione łącznie następujące warunki:

• Towary są wysyłane z państwa trzeciego w momencie dostawy
• Towary te są wysyłane w jednej przesyłce o wartości rzeczywistej maksymalnie 150 euro
• Towary są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz do nabywcy w państwie członkowskim UE (dotyczy to również przypadku, gdy dostawca jest pośrednio zaangażowany w wysyłkę lub transport towarów z państwa trzeciego).

Z procedury importu nie można korzystać, jeśli:

• Towar podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym niezależnie od tego, czy wartość rzeczywista przesyłki przekracza 150 euro, czy nie
• Jest to dostawa do firmy („B2B”).

Procedura importu skierowana jest do przedsiębiorców, którzy:

• Sprzedają na odległość towary importowane z państwa trzecich w przesyłkach
  o wartości rzeczywistej nie większej niż 150 euro do osób prywatnych na terenie Unii Europejskiej (UE);
• Udostępniają interfejs elektroniczny, za pomocą którego wspierają (ułatwiają) dostawę towarów importowanych z państwa trzeciego w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej 150 EUR, a zatem są traktowani tak, jakby sami dostarczyli towary.

W ramach procedury importu można deklarować i rozliczać podatek VAT należny z tytułu dokonywania SOTI. Podatnik, który decyduje się na skorzystanie z procedury importu, musi zarejestrować się tylko w jednym państwie członkowskim, tzw. państwie członkowskim identyfikacji.

Podatnik, który nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie UE, chcąc zarejestrować się do procedury importu musi ustanowić pośrednika, który jest czynnym podatnikiem VAT w państwie członkowskim identyfikacji. Korzystanie z procedury importu jest w takim przypadku możliwe wyłącznie poprzez pośrednika, który działa w imieniu i na rzecz podatnika, który go ustanowił.

Terytorium Irlandii Północnej traktowane jest jako terytorium UE a nie kraj trzeci. Przedsiębiorcy z siedzibą działalności gospodarczej w Norwegii i prowadzący z Norwegii SOTI nie muszą ustanawiać pośrednika.

Pobierz PDF (wersja PL)

Pobierz PDF (wersja EN)

Pobierz PDF (wersja DE)

Zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem w przypadku pytań dotyczących pakietu e-commerce.