Polskie cechy rozpoznawcze w raportowaniu MDR

Spread the love

Dyrektywa Rady 2018/822 z dnia 25 maja 2018 zobowiązała państwa członkowskie Unii Europejskiej do implementacji przepisów dotyczących raportowania schematów podatkowych (z ang. Mandatory Disclosure Rules, dalej: MDR) do końca 2019 roku. W zależności od jurysdykcji zakres i termin implementacji był inny. Polska wyróżniła się w tym zakresie wśród innych krajów w kilku aspektach:

Polska była pierwszym krajem w UE, w którym wprowadzono przepisy o MDR (na rok przed ostatecznym terminem),
ustalono wysokie sankcje (jedne z najwyższych w UE) za niedopełnienie obowiązków związanych z raportowaniem,
rozszerzono zakres obowiązków związanych z raportowaniem w stosunku do przewidzianego przez dyrektywę.

Czy w Polsce raportuje się tylko schematy transgraniczne?

Jednym z głównych założeń dyrektywy było wykrywanie niechcianego międzynarodowego planowania podatkowego. W konsekwencji, większość krajów UE ograniczyła się do implementacji przepisów dyrektywy bez znaczącej ingerencji w treść zawartych w niej regulacji. Polski ustawodawca natomiast rozszerzył zakres schematów podlegających raportowaniu – obok schematów transgranicznych (których obowiązek raportowania wynika z dyrektywy) w Polsce raportowaniu podlegają również tzw. schematy krajowe, w tym dotyczące podatku VAT czy akcyzy.

Kiedy należy zaraportować krajowy schemat podatkowy?

Zgodnie z przepisami raportowaniu podlegają tzw. uzgodnienia, czyli działania, w odniesieniu do których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na obowiązek podatkowy. Obowiązek sprawozdawczy powstaje, gdy w stosunku do danego uzgodnienia spełnione są cechy rozpoznawcze i kryteria, określone w przepisach.

Uzgodnienie staje się schematem podatkowym, jeżeli spełnia:

kryterium głównej korzyści oraz ogólną cechę rozpoznawczą lub
szczególną cechę rozpoznawczą lub
inną szczególną cechę rozpoznawczą.

Obowiązek raportowania schematów krajowych powstaje jednak wyłącznie wtedy, jeżeli spełnione jest również tzw. kryterium kwalifikowanego korzystającego. Ma to miejsce, jeżeli (w stosunku do danego uzgodnienia) i w odniesieniu do tzw. korzystającego lub podmiotu z nim powiązanego:

przychody lub koszty albo wartość aktywów w roku bieżącym lub poprzedzającym przekroczyły 10 mln euro,
wartość rynkowa rzeczy lub praw będących przedmiotem udostępnianego lub wdrażanego uzgodnienia przekracza 2,5 mln euro.

Dodatkowe polskie cechy rozpoznawcze

Obok takich cech rozpoznawczych, których opis odpowiada cechom zawartym w dyrektywie, polski ustawodawca dodał do polskiego porządku prawnego kilka nowych cech, których spełnienie powoduje powstanie obowiązku raportowania.

Pierwszą grupę takich dodatkowych cech stanowią tzw. inne szczególne cechy rozpoznawcze wskazane w art. 86a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Są one spełnione, jeżeli w trakcie roku kalendarzowego przekroczone zostaną kwotowe progi istotności, tzn. jeżeli w odniesieniu do danego uzgodnienia:

faktyczny lub oczekiwany wpływ na podatek odroczony przekroczy 5 mln zł i jednocześnie wpływ ten będzie istotny dla danej jednostki w rozumieniu przepisów o rachunkowości,
płatnik byłby zobowiązany do poboru podatku u źródła przekraczającego 5 mln zł (hipotetycznie, tj. gdyby do uzgodnienia nie miała zastosowania umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnienia podatkowe),
dochody (przychody) zagranicznego podatnika, wynikające lub oczekiwane w związku z wykonaniem uzgodnienia przekroczyłyby 25 mln zł,
potencjalna różnica między polskim podatkiem dochodowym, który byłby zapłacony w związku z wykonaniem uzgodnienia, gdyby nierezydent podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a podatkiem faktycznie zapłaconym w państwie, w którym podlega takiemu obowiązkowi w trakcie roku kalendarzowego przekracza łącznie 5 mln zł.

Aby powstał obowiązek zaraportowania krajowego schematu podatkowego, oprócz ww. cech musi być spełnione będzie również kryterium kwalifikowanego korzystającego.

Drugą grupę dodatkowych cech rozpoznawczych stanowią ogólne cechy rozpoznawcze wskazane w art. 86a § 1 pkt 6 lit. i-k Ordynacji podatkowej. Są one spełnione w następujących sytuacjach:

korzystający zobowiązał się, że w przypadku wdrożenia danego uzgodnienia będzie współpracować z promotorem, który je wdrożył albo zapłaci promotorowi wynagrodzenie lub odszkodowanie,
jeżeli promotor lub korzystający faktycznie będą respektować zobowiązania do uzyskania przez promotora wynagrodzenia w formie tzw. „success fee” albo jeśli promotor zobowiązałby si do zwrotu całości lub części wynagrodzenia np. jeśli nie wystąpiłaby korzyść podatkowa,
istnieją okoliczności, na podstawie których należy przyjąć, że racjonalnie działający promotor lub korzystający, do których nie stosowałyby się przepisy dotyczące MDR, chcieliby, aby były faktycznie respektowane opisane powyżej ustalenia odnośnie do wynagrodzenia promotora lub też do zachowania poufności.

W przypadku tych cech raportowanie wystąpi, jeżeli spełnione jest kryterium kwalifikowanego korzystającego oraz – dodatkowo – tzw. kryterium głównej korzyści.

Kryterium to – w uproszczeniu – uważa się za spełnione, jeżeli korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą dany podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia, a jednocześnie podmiot ten mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej.

Co jeśli spełnione jest kryterium transgraniczne?

Warto zauważyć, że zgodnie z polskimi przepisami o MDR mogą wystąpić sytuacje, w których obowiązek raportowania schematu krajowego występuje nawet wtedy, kiedy spełnione jest kryterium transgraniczne (definicja tego kryterium zawarta jest w art. 86a § 3 Ordynacji podatkowej). Ma to miejsce w sytuacji, w której w odniesieniu do danego uzgodnienia spełnione jest kryterium kwalifikowanego korzystającego oraz (1) przynajmniej jedna inna szczególna cecha rozpoznawcza lub (2) przynajmniej jedna z dodatkowych ogólnych polskich cech rozpoznawczych, o których pisaliśmy powyżej oraz kryterium głównej korzyści.

Przepisy o MDR w ich obecnym brzmieniu powodują, że raportowaniu podlegają często schematy krajowe wynikające z działań podmiotów gospodarczych, które nie prowadzą do żadnych optymalizacji podatkowych. Podatnicy i płatnicy raportują również takie czynności / działania które i tak są przez nich prezentowane w składanych deklaracjach, informacjach podatkowych czy sprawozdaniach finansowych (podwójne raportowanie) i o których wiedzę posiadają organy podatkowe. Dotyczy to w szczególności spełnienia niektórych innych szczególnych cech rozpoznawczych, np. wypłaty dywidend do nierezydentów czy przekroczenia poziomu dochodów nierezydenta osiąganych w Polsce.

Potrzebujesz pomocy w temacie raportowania schematów podatkowych? Zobacz nasze usługi: Zobacz więcej