Zakończył się proces ratyfikacji protokołu podpisanego między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów o zmianie konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Wprowadza on kilka istotnych zmian w sposobie stosowania przepisów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Protokół o zmianie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską za Królestwem Niderlandów (dalej: Konwencja) został podpisany w Warszawie już 29 października 2020 r. Od tego czasu trwał proces jego ratyfikacji przez stronę polską i holenderską (dopiero zatwierdzenie protokołu przez obie strony umożliwia stosowanie jego postanowień). Ostatecznie protokół został opublikowany w Dzienniku Ustaw 27 kwietnia 2022 r. (Dz.U. 2022 poz. 906) wraz z oświadczeniem rządowym (Dz.U. 2022 poz. 907) o jego ratyfikacji.
Protokół wprowadza szereg zmian wynikających z projektu BEPS oraz Konwencji Wielostronnej MLI. Jego postanowienia obowiązują od 30 kwietnia 2022. Będzie miał zastosowanie dla lat podatkowych, okresów i zdarzeń mających miejsce od 1 stycznia 2023 roku.
Poniżej krótko opisaliśmy wybrane zmiany.
Klazula nieruchomościowa
Najistotniejsze zmiany z perspektywy rynku nieruchomości dotyczą wprowadzenia do Konwencji tzw. klauzuli nieruchomościowej.
Przewiduje ona opodatkowanie zysków z przeniesienia własności akcji (udziałów) spółek, a także podobnych w swej charakterystyce do akcji (udziałów) praw majątkowych w innych podmiotach, takich jak spółki osobowe czy trusty w sytuacji, gdy wartość majątku takich podmiotów pochodzi głównie z nieruchomości. Dotychczas zyski takie były opodatkowane wyłącznie w państwie rezydencji podatkowej zbywcy. Po zmianach opodatkowanie możliwe będzie w miejscu położenia majątku nieruchomego (nieruchomości). Będzie to możliwe wówczas, gdy w jakimkolwiek momencie w okresie 365 dni poprzedzających transakcję wartość akcji lub udziałów albo innych podobnych praw w podmiocie, którego dotyczy transakcja, pochodziła przynajmniej w 75% bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego położonego na terytorium danego państwa.
Od ww. zasad protokół wprowadza jedno odstępstwo. Umożliwia mianowicie uznawanym funduszom emerytalnym danego państwa (co do zasady zwolnionym z podatku w danym państwie) na opodatkowanie takich dochodów wyłącznie w państwie ich rezydencji.
Ustalanie rezydencji podatkowej podmiotów posiadających siedzibę w obu państwach
Protokół zawiera nowe uregulowania dotyczące rezydencji podatkowej osób innych niż osoby fizyczne, posiadających siedzibę w obu państwach. Dotychczas decydujące znacznie miało miejsce faktycznego zarządu. Protokół przewiduje natomiast, że pod uwagę powinny być brane również inne czynniki, takie jak miejsce utworzenia lub inny sposób ustanowienia oraz wszelkie inne czynniki mające znaczenie. W razie braku porozumienia organów obu umawiających się państw, osoba taka nie będzie uprawniona do jakiejkolwiek ulgi lub zwolnienia wynikających z Konwencji (chyba że w zakresie oraz w sposób uzgodniony przez te organy).
Zmiany dotyczące stałego zakładu (PE)
Jedna ze zmian przewidzianych w protokole w zakresie przepisów odnoszących się do tzw. stałego zakładu jest zmniejszenie liczby wyjątków od przyznania statusu zakładu tylko do prowadzenia przez nie określonych rodzajów działalności, o ile mają one przygotowawczy lub pomocniczy charakter lub też łączna działalność wynikająca z prowadzenia tych działalności ma przygotowawczy lub pomocniczy charakter.
Wyłączenia dotyczące zakładu nie znajdą również zastosowania, jeżeli działalność prowadzona przez przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwa ściśle powiązane jest sztucznie dzielona na drobniejsze czynności (tak aby prowadzącemu ją przedsiębiorstwu (przedsiębiorstwom) przysługiwało wyłączenie od statusu zakładu).
Protokół przewiduje też zmiany dotyczące przyznawania statusu zakładu w przypadku tzw. zależnego przedstawiciela.
Klauzula PPT
Protokół wprowadza nowe brzmienie ogólnej klauzuli umownej przeciwko unikaniu opodatkowania (tzw. klauzula PPT – Principal Purpose Test).
Zgodnie z nią, korzyści podatkowe wynikające z Konwencji nie zostaną przyznane podatnikowi, jeżeli – przy uwzględnieniu wszystkich mających znaczenie faktów i okoliczności – uzyskanie określonej korzyści było jednym z głównych celów utworzenia danej struktury lub zawarcia transakcji. Wyjątkiem będą sytuacje, w których ustalone zostanie, że przyznanie takiej korzyści w danych okolicznościach byłoby zgodne z celem i przeznaczeniem Konwencji.
Protokół przewiduje również procedurę pozwalającą na przyznanie korzyści podatnikowi w sytuacji, w której spełnione zostaną przesłanki do jej odmowy. Taka procedura będzie stosowana na wniosek podatnika i wymagać będzie konsultacji pomiędzy organami podatkowymi obu krajów.
Podatek u źródła
Do katalogu dochodów z akcji (udziałów) traktowanych jak dywidendy dołączone zostały dochody z likwidacji (lub częściowej likwidacji) spółki, dochody z tytułu nabycia przez spółkę własnych akcji, a także dochody uzyskiwane w związku z wypłatami z tytułu certyfikatów inwestycyjnych traktuje się jako dochody z akcji (dochody podobne do dywidendy).
Zgodnie z Konwencją dochód taki podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem u źródła wg stawki 0% (gdy rzeczywistym beneficjentem jest uznany przez umawiające się państwo fundusz emerytalny), 5% lub 15%.
Stawka podatku u źródła w wysokości 0% będzie stosowana również wtedy, gdy na rzecz funduszu emerytalnego wypłacane będą odsetki.
Podmioty transparentne podatkowo
Protokół wprowadza również tzw. klauzulę transparentnego podmiotu, która reguluje miejsce opodatkowania dochodów osiąganych za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatków dochodowych. Zgodnie z nią, dochód uzyskany przez lub za pośrednictwem podmiotu lub struktury, uznawanych w całości lub w części za transparentne podatkowo zgodnie z prawem podatkowym któregokolwiek z umawiających się państw, będzie uważany za dochód osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium danego państwa, ale tylko w zakresie, w jakim ten dochód dla celów opodatkowania przez to państwo jest traktowany jako dochód osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium tego państwa.
Co dalej?
Zmiany wprowadzone do Konwencji – w szczególności dotyczące klauzuli nieruchomościowej, PPT czy stałego zakładu – będą miały znaczący wpływ na inwestycje realizowane z wykorzystaniem podmiotów holenderskich.
Jesteśmy do Państwa dyspozycji, jeśli chcieliby Państwo omówić wpływ przedmiotowych zmian na istniejące lub planowane struktury inwestycyjne.
