W postępowaniu toczącym się z tytułu skargi na interpretację indywidualną sąd administracyjny nie może brać uwagę zarzutu niekonstytucyjności przepisu – stwierdziły WSA w Krakowie oraz w Łodzi. Natomiast w ocenie sądów strona nadal może powoływać się na zarzut niekonstytucyjności w postępowaniu wymiarowym.
W rezultacie zmian przepisów wprowadzonych Polskim Ładem od 2023 r. nie będzie już można amortyzować budynków mieszkalnych nabytych przed 1 stycznia 2022 r.
W związku z powyższą zmianą, podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą wystąpił z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego dotyczącej możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych i zaliczania ich do KUP w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na zasadach obowiązujących w dniu 31 grudnia 2021 r. w odniesieniu do budynków mieszkalnych, które nabył przed 1 stycznia 2022 r.
W ocenie podatnika zachował on prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od budynków mieszkalnych, które nabył przed 1 stycznia 2022 r. oraz zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na zasadach obowiązujących w dniu 31 grudnia 2021 r. aż do momentu pełnego zamortyzowania środków trwałych.
Podatnik argumentował, że przepis wskazujący na możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od budynków mieszkalnych, nie dłużej niż do 31 grudnia 2022 r. jest niezgodny z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych i interesów w toku, która z kolei wynika z zasady demokratycznego państwa prawnego w rozumieniu art. 2 Konstytucji RP a uzyskane przez podatnika prawo nie powinno być mu odebrane lub zmienione w sposób dla niego niekorzystny. Swoje stanowisko podatnik poparł orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego wskazując, że ustawodawca nie powinien w trakcie trwania amortyzacji zmieniać zasad polegających na wykluczeniu z obiektów podlegających amortyzacji składnika majątku, którego amortyzację rozpoczęto ale przed tymi zmianami nie zakończono.
W wydanej interpretacji Dyrektor KIS uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe, odnosząc się do wykładni językowej przepisu przejściowego zgodnie z którym podatnicy będą mogli do końca 2022 r. zaliczać do KUP odpisy amortyzacyjne od budynków mieszkalnych nabytych przez 1 stycznia 2022 r., uznając przy tym, że skoro w wyniku wykładni językowej możliwe jest jednoznaczne ustalenie normy zawartej w przepisie ustawy podatkowej to nie jest konieczne sięganie do innych reguł wykładni. Ponadto, Dyrektor KIS wskazał, że postępowanie w sprawie wydawania interpretacji ma charakter szczególny, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne poza wskazanymi w ustawie przepisy Ordynacji podatkowej a kontrola zgodności aktów normatywnych niższego rzędu z aktami wyższego rzędu pozostaje w kompetencji Trybunału Konstytucyjnego.
Na rozstrzygnięcie wskazane w powyższej interpretacji podatnik wniósł skargę do WSA w Krakowie, który nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika i skargę oddalił (sygn. akt I SA/KR 488/22). Odnosząc się do kwestii zgodności z Konstytucją RP przepisu spornego, WSA odwołał się do ugruntowanej linii orzeczniczej, zgodnie z którą w postępowaniu interpretacyjnym, zarówno organ jak i sąd nie stosują prawa wprost a jedynie dokonują oceny stanowiska strony. WSA wskazał, że nie jest uprawniony do stosowania lub odmowy stosowania przepisów prawa powołując się na ich niezgodność z Konstytucją. Jednocześnie, w wydanym orzeczeniu WSA podkreślił, że powyższe rozstrzygnięcie nie uchybia prawom strony, która będzie miała możliwość powołania się na niekonstytucyjność spornego przepisu w postępowaniu klasycznym wymiarowym. Oznacza to, że w sytuacji gdyby podatnik amortyzowałby lokale, a następnie organy podatkowe zakwestionowałyby jego działanie w decyzji wymiarowej, to wówczas istniałaby w ocenie WSA sposobność podnoszenia zarzutu niezgodności z zasadami wynikającymi z Konstytucji.
Podobnie orzekł WSA w Łodzi (sygn. akt I SA/Łd 482/22), który rozpatrywał analogiczną skargę przedsiębiorcy
Istnieje zatem ryzyko, iż polscy podatnicy nie będą w stanie skutecznie zabezpieczyć swoich interesów poprzez uzyskanie indywidualnej interpretacji potwierdzającej niekonstytucyjność nowych uregulowań. Pozostaje mieć nadzieję, iż linia orzecznicza, która ukształtuje się ostatecznie, będzie odmienna od powyższych wyroków.
