Zakład przedsiębiorstwa zagranicznego w Polsce (permanent establishment) – konsekwencje podatkowe - Blog ekspertów TPA Poland i Baker Tilly TPA

Spread the love

Kwestia powstawania na terytorium Polski zakładów podatkowych zagranicznych podmiotów (dalej również: „PE”, z ang. permanent establishment) budzi spore zainteresowanie organów podatkowych. Głównym tego powodem jest fakt, że istnienie PE w Polsce określa miejsce opodatkowania generowanych przez nie dochodów oraz kreuje dodatkowe obowiązki ewidencyjno-raportowe.

Konsekwencje powstania PE podmiotu zagranicznego w Polsce

Nierezydenci podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce wyłącznie od dochodów, które osiągają na terytorium Polski. Zalicza się do nich m.in. te uzyskane poprzez położony w Polsce zakład (poniżej znajdą Państwo więcej informacji o definicji zakładu).
W Polsce opodatkowany może być wyłącznie dochód efektywnie alokowany do zakładu (związany z jego działalnością gospodarczą), poprawne jego wyliczenie wymaga przeprowadzenia odpowiednich analiz i kalkulacji.
Dodatkowy podatek od przerzuconych dochodów i podatek minimalny
Posiadanie PE w Polsce wiąże się też z koniecznością przeprowadzenia analizy dodatkowego opodatkowania tzw. podatkiem od przerzuconych dochodów (może ono wystąpić, gdy podatnik ponosi wydatki na rzecz podmiotu powiązanego, z uwzględnieniem transakcji pomiędzy zakładem a jednostką macierzystą oraz są spełnione dodatkowe warunki wskazane w ustawie o CIT).
Zakład może także podlegać opodatkowaniu tzw. podatkiem minimalnym (przepisy w tym zakresie zaczną obowiązywać w pełni od 2024 r.). Podatek ten może być wymagalny w sytuacji, jeśli zakład osiągnie stratę albo jego wskaźnik rentowności (wyliczone zgodnie z przepisami ustawy podatkowej) spadnie poniżej określonego poziomu.
Obowiązki sprawozdawcze i dokumentacyjne
Poza obowiązkiem zapłaty podatku, działalność zakładu wiąże się także z obowiązkami administracyjnymi – np. składania rocznych deklaracji, prowadzenia odpowiedniej ewidencji podatkowej czy przygotowania dokumentacji cen transferowych.
Jeśli podatnik nie dopełni wymogów przewidzianych przepisami prawa podatkowego, ryzykuje koniecznością zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami, a także pociągnięciem do odpowiedzialności karno-skarbowej.

Definicja PE w przepisach podatkowych

Do powstania PE wystarczy, że działalność zagranicznego podmiotu w Polsce będzie posiadać cechy wskazane w przepisach podatkowych. Nie jest do tego niezbędna żadna formalna procedura.
Definicja zakładu jest szeroka. Zgodnie z polską ustawą o CIT obejmuje ona:

stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa (oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabryka, warsztat, miejsce wydobywania bogactw naturalnych)
plac budowy (budowa, montaż, instalacja)
agenta zależnego, tj. osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów.
Powyższa definicja jest modyfikowana przez postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę z poszczególnymi krajami. Zawierają one szczegółowe wytyczne co do poszczególnych form zakładu (zarówno w formie fizycznej lub tzw. zależnego agenta) i innych okoliczności warunkujących jego powstanie (np. okres trwania prac budowlanych czy montażowych).

Kiedy warto sprawdzić, czy zakład powstanie?

Z naszych obserwacji praktyki organów podatkowych w Polsce wynika, że analizę ryzyka powstania PE w Polsce warto przeprowadzić m.in. w następujących sytuacjach:

posiadanie na terytorium Polski nieruchomości i czerpanie przychodów z najmu (tutaj ważne są takie elementy stanu faktycznego jak zatrudnieni pracownicy, podmioty zarządzające nieruchomością, zakres ich umocowania itp.)
wykonywanie przez pracownika zatrudnionego w zagranicznym przedsiębiorstwie obowiązków w ramach pracy zdalnej w Polsce
działalność pracowników delegowanych do Polski
nabywanie przez spółkę zagraniczną usług logistyczno-magazynowych na terenie Polski
wykonywanie przez polską spółkę na rzecz spółki zagranicznej usług serwisowych i pośrednictwa handlowego, w szczególności gdy wynagrodzenie ustalane jest na podstawie metody koszt plus
prowadzenie prac budowlano-montażowych na terenie Polski.

Co należy zrobić, aby zminimalizować ryzyko podatkowe?

Kwestia powstawania zakładów podmiotów zagranicznych oraz alokacja dochodów do opodatkowania w Polsce już teraz budzi duże zainteresowanie organów podatkowych. Można spodziewać się, że w przyszłości będą one intensyfikować kontrole podatkowe celem identyfikacji PE.
Każdorazowo więc, kiedy podmiot zagraniczny prowadzi działalność w Polsce, rekomendowane jest przeprowadzenie analizy dotyczącej ewentualnego powstania PE.
W zależności od stanu faktycznego, w celu zabezpieczenia pozycji podatkowej można rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej potwierdzającej brak istnienia PE w Polsce.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem.