Oczekiwany od dawna projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład grup międzynarodowych i krajowych, Dyrektywę Rady (UE) 2022/2523 o globalnym podatku dochodowym (tzw. Pillar 2) został opublikowany 25 kwietnia na stronie Rządowego Centrum Legislacji (link do projektu).
- Projektowana ustawa wprowadza do polskich regulacji system globalnego podatku minimalnego (tzw. Pillar 2). System ten, pierwotnie opracowany przez OECD, ma zapewnić minimalny globalny poziom efektywnego opodatkowania dla dużych przedsiębiorstw międzynarodowych (MNE) o skonsolidowanych przychodach wynoszących lub przekraczających 750 mln EUR. Polega on na obowiązku zapłaty przez duże MNE podatku wyrównawczego w taki sposób, aby efektywna stawka podatkowa (ETR) w krajach, w których MNE prowadzi działalność, nie była niższa niż 15%. Podatek wyrównawczy nie musi być przy tym pobierany w kraju o niskiej ETR, ponieważ w zależności od regulacji prawnych obowiązujących w takim kraju do zapłaty podatku może być zobowiązana jednostka MNE zlokalizowana w innym państwie.
- Z opublikowanego projektu przepisów wynika, że w Polsce system globalnego podatku minimalnego będzie opierał się o tzw. krajowy podatek wyrównawczy, czyli podatek pobierany w Polsce od polskich jednostek składowych MNE w sytuacji, gdy ETR będzie niższa niż 15%. Globalny podatek wyrównawczy będzie bowiem dotyczyć stosunkowo niewielkiej liczby podmiotów – MNE z polskimi jednostkami dominującymi najwyższego szczebla.
- Podstawą do testowania ETR i kalkulacji ewentualnego podatku wyrównawczego są odpowiednio przygotowane i ustrukturyzowane dane rachunkowe, w tym takie, które mogą nie być zwyczajowo dostępne w stosowanych systemach księgowych. Nakłada się na to wysoki stopień skomplikowania nowych przepisów i nowa terminologia. Prawidłowe wyliczenie podstawowych pozycji na potrzeby podatku wyrównawczego i zachowanie spójności w prezentacji danych wymaga ścisłej współpracy i koordynacji zarówno pomiędzy spółkami w grupie kapitałowej, jak i wewnątrz poszczególnych spółek (w szczególności pomiędzy działem księgowym i podatkowym).
- Projekt jest obszerny: obejmuje 154 strony projektowanych przepisów i 275 stron uzasadnienia. Warto już teraz zapoznać się szczegółowo z projektem ustawy i skoordynować działania w grupie, zwracając szczególną uwagę na możliwość zastosowania bezpiecznych przystani czy wyłączeń przewidzianych przepisami.
- Ustawa nowelizuje również szereg innych ustaw, w tym Ordynację podatkową, wprowadzając m.in. możliwość wystąpienia przez podatników o wydanie opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego, mającej stanowić „kwalifikowany” rodzaj interpretacji indywidualnej (nie będzie możliwe uzyskanie interpretacji indywidualnej ani też ogólnej w tym zakresie), opinii zabezpieczającej w sprawie stosowania przepisów o opodatkowaniu wyrównawczym („kwalifikowana” opinii zabezpieczająca), czy też powołanie Rady do Spraw Podatku Wyrównawczego (organu, którego zadaniem będzie opiniowanie spraw z zakresu przepisów dotyczących opodatkowania wyrównawczego oraz opiniowanie projektów ustaw podatkowych oraz zmian takich ustaw związanych z opodatkowaniem wyrównawczym).
- Przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2025 r., przy czym projekt ustawy przewiduje w określonych przypadkach możliwość dobrowolnego „samoopodatkowania” się w Polsce już za rok rozpoczynający się po 31 grudnia 2023 r.
Projekt i uzasadnienie z pewnością wywołają lawinę pytań i wątpliwości. Będziemy starali się odpowiedzieć na nie w kolejnych naszych publikacjach. A już dziś zachęcamy do obejrzenia naszego videocastu dotyczącego właśnie Pillar 2, który nakręciliśmy w oczekiwaniu na projekt:
Ogłoszenie projektu ustawy wdrażającej Pillar 2 do prawa krajowego – na jakim etapie jest Polska?
oraz do wysłuchania poprzedniego podcastu dotyczącego Pillar 2: