Nowy projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE) oraz niektórych innych ustaw (projekt UD41) ma na celu poprawę istniejących regulacji, aby lepiej dostosować je do wymogów Unii Europejskiej i przyspieszyć rozwój OZE w kraju. Poniżej omawiamy najważniejsze zmiany, które przyniesie nowelizacja, oraz ich genezę.
Dostosowanie do prawa unijnego
Obecne przepisy nie w pełni odpowiadają nowym wytycznym Unii Europejskiej w zakresie udzielania pomocy publicznej dla OZE, kogeneracji oraz przedsiębiorstw energochłonnych. Bez odpowiednich zmian Polska naraża się np. na uznanie pomocy publicznej ukierunkowanej na wsparcie rozwoju sektora za niezgodną z unijnym prawem. Projekt ustawy ma na celu zapewnienie pełnej zgodności z „Wytycznymi CEEAG” oraz znowelizowanym „Rozporządzeniem GBER”. Kluczowym elementem będzie m.in. aktualizacja ulg dla odbiorców energochłonnych oraz wprowadzenie nowych poziomów wsparcia, co ma przeciwdziałać tzw. „ucieczce emisji”.
Przyspieszenie wydawania zezwoleń
W obliczu kryzysu energetycznego wywołanego przez agresję Rosji na Ukrainę, przyspieszenie procesu transformacji energetycznej stało się priorytetem. Wprowadzenie procedur uproszczonych i skrócenie czasu wydawania zezwoleń na budowę nowych instalacji OZE oraz magazynów energii ma umożliwić szybszy rozwój projektów. Skrócenie procedur w zakresie przyłączenia do sieci nowych wytwórców, uzyskania pozwoleń budowlanych i decyzji środowiskowych to kluczowe zmiany w tym zakresie.
Zmiany związane z Centralnym Systemem Informacji Rynku Energii (CSIRE)
W związku z przesunięciem daty uruchomienia Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE) na 1 lipca 2025 r., konieczne stało się również odroczenie przepisów dotyczących prosumenta wirtualnego. Rozliczanie wirtualnego prosumenta ma opierać się bezpośrednio na CSIRE, dlatego synchronizacja przepisów w tym zakresie ma kluczowe znaczenie w szczególności dla dalszego rozwoju małych i rozproszonych OZE.
Zmiany w systemie rozliczeń net-billing
Zmienia się sposób wyliczania wartości energii wprowadzanej do sieci przez prosumentów. Od 1 lipca 2024 r. wartość ta jest ustalana na podstawie godzinowej ceny rynkowej, co może krytycznie wpłynąć na opłacalność instalacji fotowoltaicznych uruchamianych w nowym systemie, których większość powinna być realizowana w układzie z magazynem energii (w ten sposób konfigurowane są także nowe programy wsparcia publicznego). Projekt przewiduje jednak możliwość pozostania przy dotychczasowym systemie rozliczeń, jednak kluczową zachętą do jego zmiany jest możliwość zwiększenia wartości zwrotu niewykorzystanych przez prosumenta środków za wprowadzoną do sieci energię elektryczną w okresie kolejnych 12 miesięcy (tzw. nadpłaty) do 30%.
Dlaczego te zmiany są ważne?
Nowelizacja ustawy o OZE jest odpowiedzią na dynamicznie zmieniające się warunki rynkowe i regulacyjne. Dostosowanie przepisów do prawa unijnego ma kluczowe znaczenie, aby uniknąć sankcji i jednocześnie wspierać rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce. Przyspieszenie procedur administracyjnych oraz zmiany w systemie rozliczeń mają na celu zwiększenie inwestycji w OZE, co w efekcie przyczyni się do przyspieszenia transformacji energetycznej kraju.
Polska, podobnie jak reszta Europy, musi intensyfikować swoje działania na rzecz czystej energii, aby sprostać zarówno wyzwaniom związanym z ochroną klimatu, jak i potrzebom bezpieczeństwa energetycznego.
