Ministerstwo Finansów zapowiada koniec problemów z podpisywaniem oświadczeń WH-OSC przez obcokrajowców zasiadających w zarządach polskich spółek, które wypłacają określone należności za granicę – planowane jest odstąpienie od konieczności posiadania przez takie osoby polskiego numeru PESEL lub NIP.
O planowanych zmianach czytamy w odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytanie Dziennik Gazeta Prawna, zgodnie z którą obecnie prowadzone są analizy pod kątem wdrożenia w systemie e-Deklaracje rozwiązań technicznych umożliwiających podpisywanie i składanie m.in. deklaracji WH-OSC / WH-OSP przez osoby nieposiadające polskiego identyfikatora podatkowego oraz nieposiadające tych identyfikatorów w atrybutach podpisu kwalifikowanego.
Docelowo powyższa zmiana ma ułatwić składanie ww. formularzy przez osoby niebędące obywatelami polskimi, co w niektórych przypadkach może przynieść realne zmniejszenie zobowiązań fiskalnych, ponieważ obecnie dochodzi do sytuacji, gdzie powstanie obowiązku pobrania podatku u źródła (dalej także: WHT) wynika wyłącznie z uwagi na tzw. problemy natury formalnej, tj. brak polskiego numeru PESEL lub NIP cudzoziemca będącego członkiem zarządu spółki wypłacającej należności podlegające pod WHT.
Mechanizm „pay and refund”
Przypominamy, że od 1 stycznia 2022 r. w zakresie opodatkowania podatkiem u źródła płatności dokonywanych przez polskie podmioty na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych obowiązuje tzw. mechanizm „pay and refund”.
Mechanizm ten zakłada, że polscy płatnicy dokonujący w danym roku podatkowym na rzecz tego samego zagranicznego, powiązanego podatnika wypłat określonych należności, tzw. dochodów pasywnych, takich jak odsetki, należności licencyjne, czy dywidendy, w wysokości przekraczającej 2 miliony złotych (wypłaty do danego podatnika są sumowane w ciągu roku) są obowiązani do poboru i uiszczenia podatku u źródła od nadwyżki ponad wspomnianą kwotę, według podstawowej krajowej stawki tego podatku (tj. 19% dla dywidend oraz 20% dla m.in. odsetek czy należności licencyjnych).
Przepisy przewidują jednak, że w przypadku przekroczenia limitu 2 mln zł nie będzie obowiązku poboru podatku w pełnej wysokości, pod warunkiem spełnienia przez płatnika podatku WHT jednego z dwóch warunków, tj.:
- uzyskania „opinii o stosowaniu preferencji” w podatku u źródła lub;
- złożenie oświadczenia na formularzu WH-OSC (dot. CIT) lub WH-OSP (dot. PIT).
Złożenie oświadczenia
Oświadczenie płatnika (WH-OSC / WH-OSP) należy złożyć w wersji elektronicznej przez bramkę e-Deklaracje. Podpis elektroniczny osoby podpisującej oświadczenie płatnika powinien mieć zaszyty numer PESEL lub NIP, ponieważ w innym przypadku deklaracja nie zostanie przepuszczona przez bramkę Ministerstwa Finansów przez błąd 413 – dokument z certyfikatem bez wymaganych atrybutów.
Dotychczasowe rozwiązania techniczne uniemożliwiają zatem podpisywanie i składanie powyżej wskazanych oświadczeń przez osoby nieposiadające polskiego identyfikatora podatkowego oraz nieposiadające tego identyfikatora w atrybutach podpisu kwalifikowanego. W praktyce oznacza to, że podatek u źródła musi zostać potrącony z uwagi jedynie na problemy techniczne.
Odzyskanie nadpłaconego podatku wymaga złożenia wniosku o jego zwrot. Proces zwrotu podatku u źródła trwa do 6 miesięcy i może zostać przedłużony przez organy podatkowe, jeżeli informacje wskazują na wysokie prawdopodobieństwo niezasadności zwrotu. Do wniosku o zwrot podatku należy dołączyć dokumentację pozwalającą stwierdzić jego zasadność.
Zapowiedź korzystnych zmian
Ministerstwo Finansów dostrzegło opisany powyżej problem i pracuje nad jego rozwiązaniem, o czym poza wspomnianą wcześniej odpowiedzią na pytanie Dziennika Gazety Prawnej, Ministerstwo Finansów poinformowało także w komunikacie z dnia 28 marca 2024 r. o rozpoczęciu konsultacji podatkowych na temat zmian we wzorach oświadczeń emitenta i płatnika (schematy WH-EM/OSC/OSP).
Podsumowując należy szczególnie podkreślić, że zapowiadane zmiany uproszczą proces składania ww. oświadczeń przez płatników, a także pozwolą na uniknięcie konieczności zapłaty podatku u źródła, który może wynosić nawet 20% kwoty należności wypłacanych za granicę.