Opublikowana 7 lipca 2025 r. nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług podnosi obowiązujący dotychczas limit sprzedaży uprawniający do zwolnienia z VAT z 200 tys. zł do 240 tys. zł., co oznacza dodatkowe 40 tys. zł „marginesu bezpieczeństwa”. To dobra wiadomość głównie dla mikro i małych przedsiębiorców, a także osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Zwiększony limit zacznie obowiązywać dnia 1 stycznia 2026 r. Nowy próg obejmie również podmioty unijne korzystające ze zwolnienia w Polsce w ramach procedury SME.
Kto obecnie może skorzystać z tzw. podmiotowego zwolnienia z VAT?
Obecnie na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT ze zwolnienia mogą skorzystać podatnicy, których sprzedaż w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła kwoty 200 000 zł. Do ww. wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku VAT. Zwolnienie to ma charakter dobrowolny, co oznacza, że podatnik nie jest zobowiązany z niego korzystać i może w dowolnym momencie zrezygnować z tej preferencji, przechodząc na rozliczanie VAT na zasadach ogólnych. Dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność w trakcie roku, limit ustalany jest proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności. Przekroczenie progu oznacza utratę prawa do zwolnienia, a kolejne transakcje muszą być już dokumentowane fakturami z wykazanym podatkiem VAT i uwzględnione w deklaracjach podatkowych.
Co zmieni się od 1 stycznia 2026 roku?
Na mocy ustawy z dnia 24 czerwca 2025 r. (Dz. U. z 2025 r. poz. 896), ustawowy limit zwolnienia z VAT zostanie podniesiony od 1 stycznia 2026 roku do kwoty 240 000 zł rocznie. Nowelizacja obejmuje zarówno:
- podatników mających siedzibę działalności gospodarczej w Polsce,
- jak i tych, którzy korzystają ze zwolnienia w Polsce na podstawie unijnej procedury SME – a więc podatników zarejestrowanych w innym państwie członkowskim UE (art. 113a ustawy o VAT).
Szczególnie istotne są wprowadzone przepisy przejściowe, które mają na celu zachowanie ciągłości prawa do zwolnienia. Jeśli podatnik w 2025 roku przekroczy obecny limit 200 000 zł, ale jego sprzedaż w 2025 r. nie przekroczy nowego progu 240 000 zł, od 1 stycznia 2026 roku będzie mógł dalej korzystać ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT.
Kto może zyskać na zmianie?
Zwiększenie limitu oznacza większy margines bezpieczeństwa dla mikro i małych przedsiębiorców, a także wielu samozatrudnionych. Wzrost progu o 40 000 zł pozwoli niektórym podatnikom na większą swobodę w prowadzeniu działalności, bez konieczności wejścia w system VAT. Ta zmiana może być korzystna dla samozatrudnionych, właścicieli jednoosobowych działalności, osób świadczących usługi lokalne, freelancerów, rzemieślników itp. Zmianę należy ocenić oczywiście pozytywnie – od dawna czekało na nią wielu małych przedsiębiorców, bo to właśnie oni są grupą, która skorzysta z niej najliczniej.
Zwiększenie limitu zwolnienia będzie miało znaczenie także dla nabywców, ponieważ może pozwolić kupującemu zapłacić mniej za niektóre towary czy usługi. Przy niższych kosztach prowadzenia działalności, na które wpływa brak konieczności rejestracji na potrzeby podatku VAT, opodatkowania VAT realizowanej sprzedaży i prowadzenia rozliczeń tego podatku, mali przedsiębiorcy mogą bowiem oferować bardziej konkurencyjne ceny niż oferowaliby jako podatnicy VAT.
Biorąc pod uwagę dzisiejsze realia gospodarcze – limit zwolnienia podmiotowego mógłby być jednak wyższy.
Należy podkreślić, że nie wszyscy mali przedsiębiorcy mogą skorzystać z ww. zwolnienia podmiotowego – i to zarówno z obecnych, jak i zwiększonych od przyszłego roku limitów. Ustawa o VAT przewiduje bowiem szereg wyłączeń dotyczących sprzedaży konkretnych towarów (np. antyków o wieku przekraczającym 100 lat) i świadczenia usług takich jak prawnicze, jubilerskie czy usług w zakresie doradztwa. Oznacza to, że prawnik prowadzący kancelarię prawną w formie małej, jednoosobowej działalności gospodarczej, musi zarejestrować się na potrzeby podatku VAT, składać deklaracje podatkowe i opodatkowywać podatkiem VAT świadczone przez siebie usługi już od pierwszej sprzedaży, nawet jeśli wartość netto wygenerowanej przez niego w danym roku sprzedaży, nie przekracza omawianych limitów.
Prace nad nową ustawą o VAT
Warto na marginesie wspomnieć, że trwają prace nad kompleksową reformą ustawy o VAT – Instytut Podatków i Finansów Publicznych przygotowuje projekt nowej ustawy o podatku od towarów i usług, która miałaby zastąpić obowiązujące od 2004 roku i wielokrotnie już od tego czasu nowelizowane przepisy.
Podczas ostatniego spotkania Parlamentarnego Zespołu Proste Podatki, które miało miejsce 8 lipca 2025 roku, przedstawiono szczegółowe informacje o głównych założeniach reformy polskiego systemu VAT – nowa ustawa ma charakteryzować się prostym językiem przepisów i czytelną, przejrzystą strukturą zrozumiałą dla wszystkich podatników. Autorzy projektu planują szerokie wykorzystanie najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, co ma zapewnić zgodność nowych przepisów z praktyką europejską i krajową. Przewidywane jest też uproszczenie matrycy stawek VAT, tam, gdzie byłoby to możliwe (jednak bez wprowadzania jednej stawki VAT). Finał prac nad dokumentem zaplanowano na październik 2026 roku, a do procesu jej tworzenia i konsultacji publicznych zapraszani są podatnicy, praktycy z branży, a także przedstawiciele doktryny.
