3 września 2024 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowany został zaktualizowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku leśnym oraz ustawy o opłacie skarbowej. To już druga wersja projektu, który wprowadza zmiany głównie w obszarze podatku od nieruchomości. Aktualny projekt uwzględnia wyniki konsultacji społecznych.
Konsultacje społeczne i ich wyniki
Ministerstwo Finansów, po przeprowadzeniu szeroko zakrojonych konsultacji społecznych, przedstawiło drugą wersję nowelizacji ustawy, która uwzględnia część zgłoszonych uwag. W konsultacjach udział wzięło 90 podmiotów, które zgłosiły ponad 300 uwag. Ponad połowa z tych uwag została uwzględniona, co pokazuje, że rząd jest otwarty na dialog i modyfikacje przepisów w odpowiedzi na potrzeby rynku. Warto podkreślić, że tak aktywny udział różnych grup interesariuszy w procesie legislacyjnym zwiększa jakość i precyzję przepisów, co może przełożyć się na stabilniejsze i bardziej przewidywalne warunki prowadzenia działalności gospodarczej.
Kluczowe zmiany w nowym projekcie:
Doprecyzowanie definicji budynku i budowli
Jedną z najważniejszych zmian w nowym projekcie jest doprecyzowanie definicji budynku i budowli. W obecnym projekcie zrezygnowano z kryterium „użycia wyrobów budowlanych” na rzecz „wzniesienia w wyniku robót budowlanych”. Oznacza to, że budynek lub budowla będą definiowane przez pryzmat przeprowadzonych robót budowlanych, co wyklucza z tej kategorii obiekty powstałe na drodze montażu.
Dodatkowo z definicji budynku wyłączono obiekty służące do gromadzenia materiałów sypkich, takich jak silosy, co zmniejsza obciążenia podatkowe dla niektórych branż.
Było:
W pierwszej wersji projektu ustawy nowelizującej pojęcie budynku było definiowane jako obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, również w przypadku gdy jest on częścią obiektu wymienionego w poz. 1–6 załącznika nr 4 do ustawy.
Z kolei pojęcie budowli było definiowane jako:
- obiekty wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową,
- części budowlane urządzeń niestanowiących części budowli, o których mowa w lit. a,
- części budowlane elektrowni wiatrowych i elektrowni jądrowych,
- fundamenty pod maszyny oraz urządzenia, odrębne pod względem technicznym od tych maszyn i urządzeń,
- przyłącza do obiektu budowlanego
– wykonane z użyciem wyrobów budowlanych.
Ma być:
W świetle nowego projektu ustawy nowelizującej przez definicję budynku należy rozumieć obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego funkcję jest pojemność.
Natomiast definicja budowli ma przybrać następujące brzmienie:
- obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
- elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrowa i elektrownia fotowoltaiczna, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych,
- urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków oraz inne urządzenie techniczne, związane z budynkiem lub budowlą, o której mowa w lit. a, bezpośrednio zapewniające możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
- urządzenie techniczne oraz wolnostojąca instalacja przemysłowa, inne niż wymienione w lit. a–c – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych,
- fundamenty pod maszyny oraz urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową
– wzniesione w wyniku robót budowlanych.
Wyłączenia z definicji obiektu budowlanego
Zgodnie z nowo proponowanym brzmieniem przepisów z definicji „obiektu budowlanego” wyłączone zostały:
- Obiekty kultu religijnego, takie jak kapliczki czy krzyże przydrożne,
- Obiekty architektury ogrodowej, w tym posągi, figurki, wodotryski i pergole,
- Obiekty użytkowe przeznaczone do rekreacji i utrzymania porządku, np. piaskownice, huśtawki, śmietniki czy wiaty na rowery.
Takie podejście oznacza, że tego typu obiekty nie będą podlegać opodatkowaniu, co przyniesie korzyści właścicielom nieruchomości, zwłaszcza w kontekście przestrzeni publicznych i ogrodowych.
Zmiany w zakresie opodatkowania instalacji w budynkach i budowlach
Zgodnie z nowym projektem przepisów nowelizujących ustawę o podatkach i opłatach lokalnych ustawodawca rezygnuje z wymogu uznawania obiektu i instalacji za „całość techniczno-użytkową”. Zamiast tego kluczowym kryterium opodatkowania będą instalacje, które zapewniają możliwość używania budynku lub budowli zgodnie z ich przeznaczeniem.
Ta zmiana upraszcza przepisy i eliminuje niejasności, które dotychczas mogły powodować problemy interpretacyjne.
Rozszerzenie wyłączenia z opodatkowania budowli
W nowym projekcie ustawy zaproponowano także rozszerzenie katalogu wyłączeń od opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli. Dotyczy to części budowlanych elektrowni wiatrowych, jądrowych oraz fotowoltaicznych, a także magazynów energii, kotłów i pieców przemysłowych. Wprowadzenie takiego rozwiązania eliminuje nierówne traktowanie różnych typów elektrowni i upraszcza system opodatkowania w sektorze energetycznym.
Ocena proponowanych zmian
Proponowane zmiany w projekcie nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych należy ocenić pozytywnie. Prowadzą do bardziej precyzyjnego ustalenia podstawy opodatkowania, co jest korzystne dla branż takich jak energetyka, sport czy turystyka. Co więcej, uwzględnienie wniosków z konsultacji społecznych świadczy o otwartości ustawodawcy na dialog z przedsiębiorcami i ekspertami. Jest to sygnał, że Ministerstwo Finansów docenia znaczenie konsultacji społecznych i stara się dostosować przepisy do realnych potrzeb gospodarki.
Warto zatem śledzić dalsze prace nad ustawą (link do procesu legislacyjnego) i przygotować się na nadchodzące zmiany, które mogą mieć znaczący wpływ na działalność gospodarczą w Polsce.
