Przepisy Ordynacji podatkowej, stanowiące implementację Dyrektywy Rady UE 2018/822 z 25 maja 2018 r. (Mandatory Disclosure Rules), wprowadziły obowiązek raportowania do Szefa KAS uzgodnień spełniających kryteria schematów podatkowych.
Szczególnym rodzajem schematu podatkowego, który podlega obowiązkowi raportowania jest schemat podatkowy transgraniczny. Jest to uzgodnienie, które musi spełnić określone przesłanki, wskazane w Ordynacji Podatkowej.
Kryterium transgraniczne
Podstawowym kryterium, jakie należy zbadać przy
weryfikacji, czy dane uzgodnienie można zakwalifikować jako schemat
transgraniczny, jest kryterium transgraniczne.
Uważa się je za spełnione, jeżeli uzgodnienie dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego UE lub państwa członkowskiego UE i państwa trzeciego oraz spełnia co najmniej jeden z pięciu warunków wymienionych w Ordynacji podatkowej (art.86a par.3), w tym m.in. dotyczy sytuacji, w której nie wszyscy uczestnicy uzgodnienia mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium tego samego państwa lub co najmniej jeden uczestnik uzgodnienia prowadzi działalność na terytorium danego państwa za pośrednictwem zagranicznego zakładu w tym państwie, a uzgodnienie stanowi część albo całość działalności gospodarczej tego zagranicznego zakładu.
Wyjątkiem jest uzgodnienie, które co prawda spełnia ww. kryterium, ale dotyczy wyłącznie podatku od wartości dodanej, w tym podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego lub ceł, nakładanych na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej – nie będzie ono schematem podatkowym transgranicznym (ale może zaistnieć konieczność zaraportowania go jako tzw. schemat krajowy).
Dodatkowe przesłanki
Samo spełnienie kryterium transgranicznego nie przesądza o uznaniu uzgodnienia za schemat podatkowy transgraniczny. Muszą wystąpić dodatkowe przesłanki. Schemat podatkowy transgraniczny to uzgodnienie, które oprócz spełnienia kryterium transgranicznego dodatkowo:
- spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą, lub
- posiada szczególną cechę rozpoznawczą.
Definicje kryterium głównej korzyści oraz ogólnych i szczególnych cech rozpoznawczych zawarte w Ordynacji podatkowej (odpowiednio w art. 86a §2 i art. 86a §1 pkt 6 i pkt 13) są dość szczegółowe, ale wzbudzają wiele wątpliwości interpretacyjnych. W wyjaśnieniu pomagają przygotowane przez Ministerstwo Finansów Objaśnienia Podatkowe z dnia 31 stycznia 2019r. w zakresie informacji o schematach podatkowych (MDR) – aczkolwiek w wielu przypadkach wyjaśnienia tam zawarte są niewystarczające i podatnicy sami muszą decydować czy w ich przypadku dane kryterium należy uznać za spełnione.
Schemat transgraniczny niezależnie od statusu korzystającego…
W przeciwieństwie do tzw. schematów
krajowych (które mogą dotyczyć również podatku VAT i dla których zostały
określone szczególne kryteria zobowiązujące do raportowania), schematy
transgraniczne podlegają obowiązkowi zaraportowania niezależnie od tego, czy
spełnione jest kryterium kwalifikowanego korzystającego wskazane w art.86a §4 Ordynacji Podatkowej. Schematy
krajowe raportuje się wyłącznie jeżeli to kryterium jest spełnione.
Oznacza to, że niezależnie od wysokości przychodów,
kosztów, wartości aktywów korzystającego, wartości przedmiotu uzgodnienia
schemat podatkowy transgraniczny powinien zostać zaraportowany jeżeli spełnione
są wskazane powyżej ustawowe kryteria.
… i współpracy z organami podatkowymi
Ordynacja Podatkowa zawiera pewne ułatwienia
w zakresie MDR przewidziane przez ustawodawcę dla podmiotów (korzystających) będących
stroną umowy o współdziałanie zawartej z Szefem KAS, które pozytywnie przeszły
audyt wstępny w tym zakresie. Takie podmioty nie muszą raportować schematów
krajowych. Niestety jednak, nawet w przypadku zawarcia umowy o współdziałanie, schematy
transgraniczne podlegają obowiązkowi raportowania MDR.
Brak wyłączeń podmiotowych powoduje, że wszyscy podatnicy powinni przeanalizować czy podejmowane przez nich działania spełniają kryteria pozwalające na uznanie ich za schematy podatkowe (transgraniczne lub inne) i zweryfikować konieczność ich zaraportowania.
Nie pozostało na to już wiele czasu. Wkrótce upłyną terminy na ponowne zaraportowanie, na nowych wzorach raportów, schematów transgranicznych, dla których pierwsza czynność związana z ich wdrażaniem nastąpiła pomiędzy 25 czerwca 2018 r. a 30 czerwca 2020 r. W zależności od podmiotu raportującego termin ten upływa 31 grudnia 2020 r. (dla promotorów), 31 stycznia 2021 r.(dla korzystających) i 28 lutego 2021 r. (dla wspomagających). Termin na raportowanie schematów transgranicznych po raz pierwszy rozpocznie bieg 1 stycznia 2021 r.
Wobec nieprecyzyjnych regulacji raportowanie schematów podatkowych może przysporzyć wielu wątpliwości. Warto wtedy skorzystać z doradztwa profesjonalnych doradców podatkowych.
