Z początkiem lipca 2022 roku wchodzą w życie kolejne zmiany podatkowe, które znacznie modyfikują przepisy Polskiego Ładu. Projekt ustawy został uchwalony i podpisany przez Prezydenta. Zmiany wynikające z nowych przepisów muszą zostać wdrożone przez pracodawców przed dokonaniem wypłat wynagrodzeń w lipcu. Poniżej przedstawiamy główne założenia nowych przepisów.
KONSEKWENCJE ZMIAN
Dla pracodawców (płatników) nowe przepisy oznaczają trzecią zmianę zasad podatkowych i konieczność kolejnej aktualizacji systemów kadrowo-płacowych w bieżącym roku. Od początku 2022 r. musieli już dwukrotnie zmienić swoje oprogramowanie. Przepisy obowiązujące od 1 stycznia wprowadziły m.in. ulgę dla klasy średniej. Następnie od 7 stycznia 2022 r. został wprowadzony obowiązek podwójnej kalkulacji podatku, tj. według zasad z 2022 r. i z 2021 r. i jego potrącenia w kwocie niższej, tak aby pracownikowi wypłacić wyższe wynagrodzenie.
Od 1 lipca zniesiona zostanie ulga dla klasy średniej i obowiązek podwójnego przeliczania podatku. W zamian wprowadzona zostanie nowa skala podatkowa, ze stawkami 12% i 32%.
ZMIANA STAWKI PIT
Najważniejsza planowana zmiana to obniżenie podstawowej stawki PIT z 17% na 12%. Wraz z tą zmianą, ulegnie przeliczeniu kwota zmniejszająca podatek. Od lipca 2022 roku skala podatkowa w Polsce będzie wyglądać następująco:
Bez zmian pozostaje kwota wolna od podatku, która nadal ma wynosić 30 000 zł. Po obniżeniu stawki PIT z 17% na 12% kwota zmniejszająca podatek wyniesie 3 600 zł rocznie (30 000 zł x 12%), tj. 300 zł miesięcznie (1/12 z kwoty zmniejszającej podatek 3 600 zł).
Nowa stawka PIT ma mieć zastosowanie już przy wypłacie wynagrodzeń za lipiec. Według planowych zmian dochód za cały 2022 r. również ma zostać rozliczony według obniżonej stawki PIT, tak więc u części osób w rocznym rozliczeniu za rok 2022 może powstać nadpłata podatku (zwrot nadpłaty nastąpi przez organy podatkowe w 2023 r.).
PIT-2
Nowe przepisy zakładają zmiany w przepisach dotyczących stosowania kwoty zmniejszającej podatek (300 zł miesięcznie, 3 600 zł rocznie). Podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie (PIT-2) o stosowaniu pomniejszenia nie więcej niż trzem płatnikom. Obecnie przepisy przewidują taką możliwość w stosunku do jednego płatnika.
Zgodnie z projektowanymi przepisami w PIT-2 podatnik wskaże, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę:
- 300 zł miesięcznie (1/12 kwoty zmniejszającej podatek), albo
- 150 zł miesięcznie (1/24 kwoty zmniejszającej podatek), albo
- 100 zł miesięcznie (1/36 kwoty zmniejszającej podatek).
Nowe przepisy wchodzą w życie z początkiem 2023 r. Oświadczenie PIT-2 złożyć będą mogli również podatnicy uzyskujący przychody z umów cywilnoprawnych oraz kontraktów menedżerskich
LIKWIDACJA ULGI DLA KLASY ŚREDNIEJ
Nowe przepisy zakładają likwidację ulgi dla klasy średniej od 1 lipca 2022 roku. Ulga ta przeznaczona jest dla osób o dochodach wynoszących od 68,4 do 133,6 tys. zł rocznie. Sprawia ona, że osoby te pomimo braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej nie płacą wyższego podatku dochodowego. Z uwagi na skomplikowany algorytm i sposób obliczania ulgi i wynikające z tego problemy natury podatkowej i administracyjno-organizacyjnej ustawodawca zdecydował o jej likwidacji. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów, osoby które korzystały z ulgi odczują większe korzyści z obniżenia stawki PIT do 12%.
LIKWIDACJA MECHANIZMU ODRACZANIA ZALICZEK
Od 7 stycznia 2022 r. został wprowadzony obowiązek podwójnej kalkulacji podatku, tj. według zasad z 2022 i 2021 r. i jego potrącenia w kwocie niższej, tak aby pracownikowi wypłacić wyższe wynagrodzenie.
W przeważającej części przypadków mechanizm ten był korzystny dla pracowników, otrzymywali bowiem wyższe wynagrodzenie nawet jeśli nie złożyli formularza PIT-2 albo zbyt pochopnie zrezygnowali z ulgi dla klasy średniej. Niestety, w niektórych przypadkach mechanizm ten może powodować wysoką dopłatę podatku w rozliczeniu rocznym.
Podobnie jak z ulgą dla klasy średniej, ustawodawca zdecydował o likwidacji powyższego mechanizmu. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów obniżenia stawki PIT do 12% kompensuje ewentualne negatywne skutki likwidacji mechanizmu odraczania zaliczek.
HIPOTETYCZNY PODATEK NALEŻNY ZA 2022 ROK
„Hipotetyczny podatek należny” to nowa „instytucja” w prawie podatkowym, która wiąże się z likwidacją ulgi dla klasy średniej. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów, osoby które korzystały z ulgi (pracownicy o miesięcznych przychodach od 5 701 zł do 11 141 zł) odczują większe korzyści z obniżenia stawki PIT do 12%. Tak więc, nie powinny one stracić na planowanych zmianach, bo zamiast ulgi będą płacić podatek wg niższej stawki.
Ministerstwo Finansów zakłada jednak, że w wyjątkowych sytuacjach, gdy dana osoba łączy ulgę dla klasy średniej z innymi preferencjami, może być inaczej. Przewidziało więc nadzwyczajne rozwiązanie jakim jest „Hipotetyczny podatek należny”, by nie narazić się na zarzut wprowadzania negatywnych dla podatników zmian podatkowych w trakcie roku.
Zgodnie z założeniami dla podatników, którym przysługiwałaby ulga dla klasy średniej, urząd skarbowy obliczy „hipotetyczny podatek należny za 2022 r.” według obecnego stanu prawnego (obowiązujących do końca czerwca). Jeśli okaże się, że ktoś na likwidacji ulgi dla klasy średniej miałby jednak stracić, zostanie rozliczony według wcześniejszych, korzystniejszych zasad i otrzyma wyrównanie na takich samych zasadach, na jakich wypłacany jest zwrot podatku.
ROZLICZENIE Z DZIECKIEM DLA SAMOTNYCH RODZICÓW
Od lipca 2022 roku ustawodawca planuje likwidację ulgi w stałej kwocie 1 500 zł, która obowiązywała od początku 2022 roku i przywrócenie możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem na zasadach obowiązujących przed 2022 r.
PRZEDSIĘBIORCY (KONTRAKTOR B2B). MOŻLIWOŚĆ ZMIANY FORMY OPODATKOWANIA
Z uwagi na planowane obniżenie stawki PIT na 12% może się okazać, że niektóre osoby prowadzące działalność gospodarczą (kontraktorzy B2B), które z początkiem 2022 r. dokonały wyboru formy opodatkowania w postaci ryczałtu lub podatku liniowego, bardziej skorzystają na opodatkowaniu dochodu według zasad ogólnych (skala podatkowa). Ustawodawca przewidział dla takich podatników nadzwyczajne rozwiązanie polegające na możliwości zmiany formy opodatkowania w trakcie lub po zakończeniu roku podatkowego. Możliwe będzie tylko przejście z ryczałtu lub podatku liniowego na zasady ogólne (skalę podatkową).
Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtowo będą mogli to zrobić na dwa sposoby, tj. ze skutkiem od lipca, lub ze skutkiem na cały 2022 r. Przedsiębiorcy rozliczający się liniowo będą mogli wybrać skalę tylko ze skutkiem na cały 2022 r.
Wybór skali w taki sposób będzie dotyczył tylko 2022 r. Jeśli ktoś nie chce rozliczać się liniowo lub ryczałtowo w 2023 r. lub w kolejnych latach, będzie musiał złożyć oświadczenie o rezygnacji z wybranej formy opodatkowania.
PRZEDSIĘBIORCY (KONTRAKTOR B2B). SKŁADKA ZDROWOTNA CZĘŚCIOWO ODLICZANA
Zmiany podatkowe, które weszły w życie z początkiem 2022 r. zniosły możliwość odliczenia składki zdrowotnej od kwoty podatku. Dodatkową dokonano zmian w zasadach wyliczenia składki zdrowotnej, która obecnie uzależniona jest od wysokości osiągniętego dochodu. Powyższe zmiany zostaną w większości utrzymane, ale planowane jest wprowadzenie od lipca br. możliwości częściowego odliczenia składki zdrowotnej. Nowe rozwiązanie przewidziane jest tylko dla przedsiębiorców opodatkowanych liniowo, lub ryczałtem.
Zgodnie z nowymi przepisami:
- przedsiębiorcy opodatkowani liniowo odliczą od dochodu zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, do wysokości maksimum 8 700 zł rocznie (limit będzie corocznie waloryzowany),
- przedsiębiorcy płacący ryczałt odliczą od przychodów połowę zapłaconych składek zdrowotnych.
Nie przewidziano żadnej możliwości odliczenia składki zdrowotnej w przypadku podatników rozliczających się według skali. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów obniżenia stawki PIT do 12% kompensuje ewentualne negatywne skutki wynikające z braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej.
Zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem w przypadku pytań dotyczących wprowadzonych regulacji Polskiego Ładu.
Łukasz Korbas
Partner, Accounting & Payroll Outsourcing
