W Dzienniku Ustaw opublikowano 24 marca 2023 r. nowelizację ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zmiany wprowadzone za jej pośrednictwem niewątpliwie wpłyną na proceder unikania opodatkowania.
Głównym celem wprowadzenia zmian w ustawie z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji było zwiększenie efektywności egzekucji. Wprowadzane zmiany obejmują także obszar podatków. Nowelizacja wpłynie m.in. na praktykę stosowania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych czy pobór podatku od towarów i usług w procedurze szczególnej od przedsiębiorców, którzy mają siedzibę poza Polską.
Preferencje wynikające z Ordynacji podatkowej
Nowelizacja wprowadza pewne modyfikacje w zakresie ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych, które reguluje Ordynacja podatkowa. Chodzi przede wszystkim o możliwość rozłożenia na raty zapłaty należności podatkowej lub zaległości wobec fiskusa. Preferencja ta przyznawana jest na wniosek podatnika, przy czym musi on wykazać, że istnieje ważny interes osobisty lub publiczny przemawiający za przyznaniem ulgi. Organ podatkowy może przychylić się do prośby wyrażonej we wniosku, gdy uzna argumenty podatnika za właściwe. Wydawana jest wówczas decyzja o rozłożeniu należności bądź zaległości na raty, która wskazuje liczbę i wysokość rat oraz terminy ich wpłaty. W obecnym brzmieniu przepisów zaprzestanie spłacania rat według ustalonych w decyzji zasad nie zawsze powoduje wygaśnięcie decyzji o uldze w spłacie w całości, tj. w odniesieniu do wszystkich rat. Następuje to jedynie, jeśli podatnik nie zapłaci trzech następujących po sobie rat. Obowiązujące przepisy generują obowiązek wystawienia co najmniej trzech tytułów wykonawczych (pierwsze dwa tytuły w związku z dwoma niezapłaconymi ratami oraz trzeci na różnicę pomiędzy zaległością podatkową a tymi dwoma ratami). Co robią zatem podatnicy? Nie regulują rat, ale pilnują, aby nie były to raty następujące po sobie. Przykładowo decydują się na zapłatę co drugiej raty, co oznacza prowadzenie postępowania egzekucyjnego względem każdej z tych rat osobno. Nowelizacja ma wyeliminować tę uciążliwość i stosowany proceder wybiórczej zapłaty rat.
Ważne: Po wejściu w życie nowych przepisów, decyzja o uldze wygaśnie w całości wówczas, gdy podatnik nie zapłaci trzech rat w ogóle, przy czym nie będą musiały one następować po sobie. Jest to bardzo istotna informacja dla podatników korzystających obecnie z ulg w spłacie zobowiązań.
Opisane zmiany w zakresie Ordynacji podatkowej wchodzą w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, tj. 25 marca 2024 r.
Procedura szczególna VAT
Nowelizacja wprowadza również rozwiązania umożliwiające przymusowe dochodzenie należności z tytułu VAT rozliczanego w procedurze szczególnej od podmiotu, którego miejscem zamieszkania lub siedziby oraz państwem identyfikacji jest inne państwo niż Polska. Katalog tytułów egzekucyjnych niebędących orzeczeniami zostaje bowiem poszerzony o deklarację złożoną w państwie członkowskim identyfikacji. Zmiana ta weszła w życie już dzień po ogłoszeniu nowelizacji, tj. 25 marca 2023 r.
