Metoda ceny odprzedaży jest wykorzystywana do weryfikacji cen stosowanych w transakcjach z podmiotami powiązanymi zawieranymi najczęściej przez dystrybutora. Kluczowym założeniem opisywanej metody jest potwierdzenie, czy marża z odprzedaży zapewnia badanemu podmiotowi pokrycie jego kosztów związanych z transakcją oraz zapewnia zysk odpowiednio proporcjonalny do pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk i angażowanych aktywów.
W niniejszym artykule przedstawiamy praktyczne wskazówki dotyczące skutecznego stosowania metody ceny odprzedaży.
W artykule wykorzystano Rekomendacje opublikowane przez Forum Cen Transferowych (FCT).
Metoda ceny odprzedaży – kluczowe aspekty
Warto podkreślić, że metoda ceny odprzedaży służy do określenia marży osiąganej na dalszej odprzedaży towarów lub usług. Może być ona zastosowana w sytuacji, gdy badany podmiot nabywa towary lub usługi od podmiotów powiązanych i odprzedaje je do podmiotów niepowiązanych.
Przy określeniu rynkowego charakteru transakcji, kluczowym jest obliczenie marży z odprzedaży, która rozumiana jest jako marża brutto ze sprzedaży i powinna pokryć koszty bezpośrednie i pośrednie związane z transakcją odprzedaży, a także zapewnić odpowiedni poziom zysku. Marżę ceny odprzedaży można wyznaczyć poprzez odpowiednie zastosowanie poniższego wzoru:
Cena sprzedaży do podmiotu niepowiązanego – Marża ceny odprzedaży =
Cena nabycia od podmiotu powiązanego
Istotnym jest odpowiednie przyporządkowanie kosztów związanych z badaną transakcją: bezpośrednich i pośrednich (takich jak np.: koszty marketingu, reklamy, transportu, magazynowania itp.).
Kryteria porównywalności istotne dla metody ceny odprzedaży
Przy weryfikacji rynkowego charakteru rozliczeń z wykorzystaniem metody ceny odprzedaży, istotne jest odpowiednie dobranie kryteriów porównywalności, przy czym w tym przypadku większe znaczenie ma kryterium porównywalności funkcji, niż samego przedmiotu transakcji.
Uznaje się, że różnice w przedmiotach transakcji mają mniejszy wpływ na marżę ceny odprzedaży w transakcji (wpływają one w większym stopniu na cenę przedmiotu transakcji). Istotne znaczenie ma natomiast w tym przypadku wysoka porównywalność profilu funkcjonalnego (tj. pełnione funkcje, ponoszone ryzyka oraz angażowane aktywa), który istotnie wpływa na marżę ceny odprzedaży.
W Rekomendacjach przedstawionych przez FCT wymieniono przykładowe czynniki, wpływające na wartość marży odprzedaży – są to m.in.:
- profil funkcjonalny stron transakcji,
- sposób prowadzenia działalności przez podmiot porównywalny, skala działalności oraz struktura i poziom ponoszonych kosztów,
- wpływ angażowanych wartości niematerialnych i prawnych (tzw. WNiP) na porównywalność,
- wyłączne prawo do odprzedaży przedmiotu transakcji na danym rynku,
- czas realizacji transakcji (odprzedaży dobra lub usługi),
- faktyczny przebieg transakcji realizowany między stronami,
- różnice w ilości sprzedawanych dóbr lub częstotliwości świadczonych usług,
- różnice w poziomie ryzyka pomiędzy porównywalnymi transakcjami,
- różnice w badanych rynkach,
- standardy lub polityka rachunkowości.
W trakcie badania rynkowego charakteru transakcji metodą ceny odprzedaży, należy przeanalizować stan faktyczny i okoliczności zawieranej transakcji – tak, aby stwierdzić, czy dany czynnik ma istotny wpływ na kształtowanie marży odprzedaży, a przez to wpływa na poprawność przeprowadzanej analizy porównawczej.
Najczęstsze trudności przy zastosowaniu metody ceny odprzedaży
Chociaż istota wykorzystania metody ceny odprzedaży wydaje się nie budzić wątpliwości, odpowiednie jej zastosowanie w praktyce może wiązać się z pewnymi wyzwaniami, wpływającymi na dokładność wyników analizy cen transferowych. Mogą to być m.in.:
- trudności w pozyskaniu wiarygodnych informacji o cechach określających porównywalność w transakcji, w tym o:
- profilu funkcjonalnym,
- strukturze i wysokości kosztów w porównywalnych transakcjach,
- prawach podmiotu odprzedającego w danej transakcji,
- czasie realizacji transakcji,
- czy przyjętej polityce rachunkowości;
- określenie i przeprowadzenie racjonalnych korekt porównywalności,
- określenie wkładu wartości dodanej dystrybutora w przedmiot transakcji.
***
Metoda ceny odprzedaży jest jedną z rzadziej wykorzystywanych metod weryfikacji cen transferowych. Utrudnienia w stosowaniu tej metody wynikają m.in. z ograniczonej dostępności danych porównawczych. Znajduje jednak ona zastosowanie w przypadku transakcji, gdzie badaną stroną jest dystrybutor (towarów lub usług) i najczęściej w wariancie porównania wewnętrznego, tj. w przypadku, gdy dany podmiot zawiera porównywalne transakcje nabycia towarów/usług od podmiotów powiązanych i niepowiązanych w celu ich odprzedaży do podmiotów niepowiązanych.
Choć metoda ta jest skuteczna, jej wykorzystanie zależy od specyfiki danej transakcji oraz dostępnych danych porównawczych, co może stanowić wyzwanie w jej praktycznym zastosowaniu.
