4 kwietnia 2022 r. Ministerstwo Finansów opublikowało rekomendacje Komitetu Standardów Rachunkowości (KSR) pt. „Sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności w warunkach rosyjskiej agresji na Ukrainę”.
Rosyjska agresja na Ukrainę oraz związana z nią skala działań podejmowana przez społeczność międzynarodową to sytuacja, której konsekwencje są niemal nieprzewidywalne. Codziennie obserwujemy dużą dynamikę zmian zarówno w działaniach wojennych, jak i w sankcjach nakładanych na agresora. Konflikt w Ukrainie może wpływać na sytuację finansową jednostek, w tym szczególnie na ich płynność i rentowość. Kluczową sprawą staje się ocena sytuacji jednostki i jej otoczenia w warunkach niepewności. Wszystko to ma określone konsekwencje finansowe i księgowe oraz wymaga odpowiedniego uwzględnienia w księgach rachunkowych. Jak zaznacza KSR, celem rekomendacji jest przede wszystkim wsparcie osób sporządzających sprawozdania finansowe, skonsolidowane sprawozdania finansowe i sprawozdania z działalności w zakresie prezentacji i ujawniania skutków agresji Rosji na Ukrainę.
Adresatem rekomendacji są kierownicy jednostek i osoby, sporządzające sprawozdania finansowe, a także członkowie rad nadzorczych, biegli rewidenci oraz interesariusze oczekujący rzetelnej i jasnej informacji o sytuacji majątkowej i finansowej oraz o wyniku finansowym jednostki.
W obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę jednostka gospodarcza przede wszystkim powinna rozważyć wpływ konfliktu na założenie kontynuacji działalności oraz zwrócić uwagę na odpowiednie ujawnienia w sprawozdaniach finansowych. Następnym elementem jest analiza zdarzeń, które nastąpiły po dniu bilansowym i ich prawidłowa kwalifikacja. Zdarzenia te dzielimy na zdarzenia niekorygujące (niewymagające zmian kwot ujętych w sprawozdaniu finansowym, ale wymagające ujawnienia w informacji dodatkowej) oraz na zdarzenia korygujące (wymagające skorygowania danych finansowych ujętych w sprawozdaniu finansowym). W rekomendacjach znaleźć można m.in. szczegółowe omówienie powyższych kwestii, w tym osobno dla jednostek, dla których dzień bilansowy przypadał przed 24 lutego 2022 r. (dniem rozpoczęcia rosyjskiej agresji na Ukrainę), a roczne sprawozdania nie zostały jeszcze zatwierdzone oraz tych, dla których dzień bilansowy przypadał 24 lutego 2022 r. lub później.
Rekomendacje dotyczące sprawozdania z działalności dotyczą jednostek, które mają obowiązek jego sporządzenia i których dzień bilansowy przypadł przed 24 lutego 2022 r., jak i jednostek, których dzień bilansowy przypada po dacie agresji. Jednostki te powinny zwrócić uwagę, aby w sprawozdaniu z działalności przedstawić w sposób obiektywny i wyważony możliwe negatywne konsekwencje agresji rosyjskiej na Ukrainę, tj. ryzyko związane z dalszym przebiegiem konfliktu w Ukrainie i opis jego możliwych rozległych skutków pod kątem wpływu na przewidywaną przyszłą sytuację finansową, majątkową i płynność jednostki oraz jej przewidywany rozwój, w tym także realizację celów i działań strategicznych oraz działalność operacyjną.
Osobny rozdział poświęcono ostrożnej wycenie aktywów i zobowiązań w celu uwzględnienia skutków gospodarczych rosyjskiej agresji na Ukrainę, w tym aktualizacji szacunków i wycenę w wartościach godziwych, jak również ujmowaniu tych zmian w księgach rachunkowych oraz ich prezentację i ujawnienie w sprawozdaniu finansowym.
W nowych rekomendacjach znaleźć można również szczegółowe omówienie kwestii związanych z bieżącym ujęciem w księgach rachunkowych pomocy dla Ukrainy w formie otrzymanych darowizn oraz kosztów wsparcia dla Ukrainy.
KSR informuje również, że ponieważ dokument został przygotowany 4 kwietnia 2022 r. na podstawie najlepszej wiedzy dostępnej na ten dzień. Jednakże biorąc pod uwagę dynamikę sytuacji i bardzo dużą niepewność mogą one zostać zmienione lub uzupełnione w zależności od potrzeb i zgłaszanych zagadnień.
