Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z ustawą zasadniczą definicji legalnej budowli wprowadzonej na potrzeby podatku od nieruchomości. W wyniku wydanego wyroku ustawodawca dostał 18 miesięcy na gruntowne poprawienie definicji budowli i budynku, zawartych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
Ten przełomowy wyrok zapadł 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21). Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest niezgodny z art. 84 i art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Reguły opodatkowania muszą wynikać z ustawy
Trybunał podkreślił, że treść wzruszonego przepisy narusza zasadę wyłączności ustawowej w prawie podatkowym, zgodnie z którą przedmiot opodatkowania może być uregulowany wyłącznie w ustawie. Natomiast w przypadku analizowanej definicji budowli występują odesłania do „przepisów prawa budowlanego”, bez wskazania konkretnych przepisów czy aktów prawnych. W uzasadnieniu wyroku sędziowie TK wyraźnie podkreślili, że elementy konstrukcji prawnej podatku, a w szczególności przedmiot opodatkowania, muszą być uregulowane na tyle precyzyjnie, aby podatnik był w stanie określić, czy ustawa łączy z dotyczącym go stanem faktycznym lub prawnym obowiązek podatkowy czy też nie.
W przypadku definicji budowli zawartej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych te wymogi nie są spełnione.
Ustawodawca dostał czas
Orzeczenie o niekonstytucyjności przepisu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie oznacza, że od momentu wydania wyroku TK przestaje on automatycznie obowiązywać. Trybunał odroczył utratę mocy obowiązywania przepisu zawierającego definicję budowli o 18 miesięcy. To oznacza, że nadal organy podatkowe i sądy administracyjne będą orzekać na podstawie omawianego przepisu, przy czym w swoich rozstrzygnięciach powinny uwzględniać stanowisko TK.
Trybunał rozszerzył ponadto instrukcje dla ustawodawcy na zawartą w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych definicję budynku. Według stanowiska TK ustawodawca wprowadzając zmianę definicji budowli powinien zmienić ponadto obowiązującą definicję legalną budynku, która również odwołuje się do przepisów prawa budowlanego.
Szerokie praktyczne zastosowanie
Warto podkreślić, że sprawa, w której zapadł omawiany wyrok TK dotyczyła silosów, ale orzeczenie ma dużo szersze zastosowanie w praktyce i może mieć wpływ na podatkowe traktowanie wielu innych obiektów, takich jak np. wiaty, kontenery czy hale namiotowe. Ponadto, po zmianie definicji legalnej budynku i budowli (która wejdzie w życie w styczniu 2025 roku) podatnicy będą musieli ponownie przeanalizować posiadane nieruchomości i ustalić na jakich zasadach (i czy w ogóle) będą podlegać one opodatkowaniu.
Ponadto podatnicy, których sprawy już zostały rozstrzygnięte na podstawie niekonstytucyjnego przepisu, mają teraz możliwość złożenia wniosku o wznowienie postępowania w terminie od momentu wejścia w życie wyroku TK.
Jeśli potrzebujecie Państwo wsparcia w obszarze opodatkowania budowli lub budynków – zapraszamy do kontaktu.
