Pod lupą fiskusa stawka VAT na zestawy
Nieproporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania stawką podstawową VAT w stosunku do podstawy opodatkowania stawką obniżoną VAT na towary sprzedawane w zestawach naraża podatnika na ryzyko sporu z organem podatkowym. Takie zachowanie może być uznane za naruszenie prawa – ostrzega Ministerstwo Finansów.
Resort finansów od kilku miesięcy publikuje na swojej stronie internetowej ostrzeżenia dla podatników, informując ich o tym, że uważnie przygląda się praktykom rynkowym. Jednocześnie sygnalizuje co w tym działaniu jest niepokojącego i czym kontynuacja takiej postawy może się skończyć. Wydaje się, że takie publikacje resortu finansów mają przede wszystkim skłonić podatników do weryfikacji przyjętych zasad, ewentualną ich korektę, co w dalszej perspektywie ma przełożyć się na wpływy budżetowe.
Ostatnie z opublikowanych ostrzeżeń ministerialnych dotyczy opodatkowania VAT towarów sprzedawanych w zestawach. W tym obszarze MF dostrzega nieprawidłowości polegające na manipulowaniu podstawą opodatkowania VAT przy sprzedaży towarów w formie zestawów. Dotyczy to przede wszystkim zestawów (oferowanych jako promocyjne), składających się z towarów opodatkowanych podstawową stawką VAT oraz stawką obniżoną.
Postępowanie mające na celu osiągnięcie korzyści podatkowej w postaci obniżenia zobowiązania podatkowego w VAT polega na zawyżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką obniżoną VAT, przy jednoczesnym zaniżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką podstawową.
Co daje zestaw?
Przede wszystkim kupujący płaci niższą cenę za dwa lub więcej towarów nabywanych łącznie w porównaniu do sytuacji, gdyby te towary kupił osobno. W ofercie zestawu, konsument zazwyczaj dostaje informację o jednej cenie, a na fakturze lub paragonie fiskalnym wskazywane są poszczególne towary wchodzące w skład zestawu, z przypisanymi im cenami (dającymi łącznie cenę całkowitą). Gdy tego rodzaju promocjom nie towarzyszy manipulowanie podstawami opodatkowania poszczególnych towarów, taka praktyka jest prawidłowa – podkreśla MF.
Zgodnie z komunikatem Ministerstwa prawidłową metodą jest proporcjonalne obniżenie ceny każdego z towarów tworzących zestaw, co Ministerstwo obrazuje następującym przykładem:
Przykład 1: Prawidłowy sposób określania podstawy opodatkowania
Cena sprzedaży towarów sprzedawanych poza zestawem:
Cena sprzedaży towarów sprzedawanych w zestawie:
Ministerstwo wskazuje także na przykłady sztucznego manipulowania ceną towarów wchodzących w skład zestawu, w ten sposób, że zawyżana jest cena towaru opodatkowanego stawką obniżoną VAT, a zaniżana jest cena towaru opodatkowanego stawką podstawową:
Przykład 2: Nieprawidłowy sposób określania podstawy opodatkowania
Cena sprzedaży towarów sprzedawanych poza zestawem:
Cena sprzedaży towarów w zestawie promocyjnym:
Ryzyko sporu z organem podatkowym
W związku z tym Ministerstwo Finansów ostrzega, że w przypadku towarów i usług sprzedawanych w zestawach, nieproporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania stawką podstawową w stosunku do podstawy opodatkowania stawką obniżoną naraża podatnika na ryzyko sporu z organem podatkowym. Tego rodzaju rozwiązania optymalizacyjne mogą bowiem zostać uznane przez urzędników za praktykę stanowiącą nadużycie prawa. Przypomnijmy, że przez „nadużycie prawa” rozumie się dokonanie czynności w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy (art. 5 ust. 5 ustawy o VAT).
Jeśli fiskus uzna dane działanie podatnika za nadużycie prawa, podatnik musi liczyć się z negatywnymi konsekwencjami. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 4 ustawy o VAT czynności dokonane z nadużyciem prawa wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. Innymi słowy, w przypadku stwierdzenia nadużycia prawa w zakresie określenia podstawy opodatkowania VAT towarów sprzedawanych w zestawie, organy podatkowe mogą skorygować podstawę opodatkowania i należny VAT do wartości, które wystąpiłyby gdyby podatnik dokonał proporcjonalnego obniżenia cen towarów tworzących zestaw. Wiązałoby się to z koniecznością zapłaty VAT w wysokości, jaka byłaby należna, gdyby nadużycie nie zostało dokonane wraz z odsetkami oraz z sankcjami określonymi w ustawie o VAT.
Jeśli podatnicy stosowali opisane nieprawidłowe działania, powinni im zaprzestać, składając stosowne korekty i wpłacając należne sumy do budżetu państwa – radzi minister finansów. Biorąc pod uwagę interpretację przepisów zaprezentowaną przez Ministerstwo zaiste, zasadne wydaje się przeanalizowanie zasad naliczania VAT stosowanych przy sprzedaży towarów w zestawach, pod kątem potencjalnego ryzyka podatkowego oraz uzasadnienia ekonomicznego przyjętej metodologii.
Źródło: Ministerstwo Finansów
