Polski Ład: Wyłączenie z kosztów wypłaty tzw. ukrytej dywidendy

Spread the love

Jednym z celów przewidywanych zmian podatkowych w ramach tzw. Polskiego Ładu jest uszczelnienie systemu podatkowego. Ma się to odbyć między innymi poprzez ograniczenie osiągania nieopodatkowanych korzyści udziałowcom spółek poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu „ukrytej dywidendy”.

Zmiany w Ustawie

Przewidywane zmiany wprowadzają do Ustawy o CIT dodatkową kategorię wydatków, jakie należy wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów. Proponowana jest zmiana w art. 16 ust. 1 poprzez dodawanie nowego punktu 15b, którego celem jest ograniczenie generowania przez spółki sztucznych kosztów uzyskania przychodu w postaci wypłaty tzw. ukrytej dywidendy. Docelowo przepis ten ma „uderzyć” w relację między spółką a jej wspólnikiem, gdyż chodzi w nim o wyłączenie kosztów związanych z wykonywaniem świadczeń, których beneficjentem jest wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio, lub pośrednio z podatnikiem, lub tym wspólnikiem. Jak wskazał wiceminister finansów Jan Sarnowski, przepis ma objąć m.in. wynagrodzenia wypłacane wspólnikom z tyt. świadczenia spółce usług lub też z tyt. dzierżawy na jej rzecz własnych nieruchomości np. hal produkcyjnych.

Nierynkowy charakter

Warto doprecyzować, że opisane wyżej ograniczenie nie będzie miało zastosowania do każdego rodzaju kosztów. Przepisy jasno wskazują, że wyłączenie dotyczy tych kosztów, dla których został spełniony przynajmniej jeden z warunków:

transakcja ma nierynkowy charakter, lub
gdyby nie doszło do transakcji, to spółka dysponowałaby zyskiem netto w rozumieniu przepisów o rachunkowości za rok obrotowy, w którym dane świadczenie zostało uwzględnione w wyniku finansowym (tj. wypłata wynagrodzenia z tytułu świadczenia prowadzi do wygenerowania straty bilansowej w spółce).

Zbędny przepis?

Zaproponowany przez Ministerstwo Finansów przepis stanowi zatem częściowe powielenie regulacji dotyczących cen transferowych. Organy podatkowe już teraz mają bowiem możliwość kontrolowania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi i weryfikowania czy dokonywane są one na zasadach rynkowych. W przypadku, gdy dostrzeżone zostaną nieprawidłowości, organy podatkowe mają możliwość ustalenia podatnikowi CIT podstawy opodatkowania odpowiadającej rzeczywistemu charakterowi prowadzonej przez niego działalności.

Otwarty katalog

Jak wynika z powyższego, katalog kosztów, które będzie należało wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów, jest otwarty. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu Polskiego Ładu, chodzi o limitowanie ekonomicznej dystrybucji zysku, która jednak formalnie nie jest dywidendą. Nowe przepisy obejmą m.in.:

płatności niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
transakcje o nierynkowym charakterze,
nadmierne zadłużenie podatnika z różnych tytułów względem podmiotów powiązanych lub z grupy kapitałowej,
użytkowanie przez podatnika składników majątku należących do wspólnika lub podmiotów powiązanych, które pierwotnie należały do podatnika.

Pozostaje więc mieć nadzieję, że organy podatkowe zachowają zdrowy rozsądek weryfikując rynkowość i zasadność takich świadczeń.